Ám ảnh bởi hình ảnh cao tốc

Trước áp lực của dư luận, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) - đơn vị chủ quản lập tức ra lệnh: DỪNG THU PHÍ. Một việc làm cần thiết và đúng lúc.

Ông Lê Đình Thọ, Thứ trưởng Bộ GTVT, được cử vào ngay hiện trường để kiểm tra thực tế. Sau khi thực địa và nghe báo cáo, ông phán ngay: “Về tổng thể, chất lượng chung của cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi vẫn đảm bảo, hỏng cục bộ không phải diện rộng. Qua đo đạc, diện tích hư hỏng là 70m2 trên tổng 3,1 triệu m2, như thế là chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Các vị trí bong tróc, ổ gà nằm trên đoạn 65km từ Đà Nẵng – Tam Kỳ”.

Ông nói thêm “Ở những điểm bong tróc, qua phân tích bước đầu, đó là do chất lượng công trình. Có thể do quá trình thi công, có những lúc kiểm soát không hết như mẻ trộn bê tông, lu lèn, vật liệu không đồng bộ, lượng nhựa… tạo nên sự dính bám không đều. Nhưng hư hỏng chủ yếu xảy ra ở lớp tạo nhám trên bề mặt…”.

Dân ngu tôi nghe xong là á khẩu. “Có thể” nghĩa là đang suy đoán, chưa có nguyên nhân chính xác? Chưa rõ nguyên nhân làm sao khắc phục? Chuyện động trời như vậy mà ngài Thứ trưởng còn chống chế được. Thử hỏi, 1m2 hỏng cũng đủ gây hàng loạt tai nạn chết người, nói chi tới 70m2. So sánh kiểu đó, có người sẽ nghĩ “Vài chục người chết vì tai nạn giao thông mỗi ngày chả là gì so với dân số 94 triệu của cả nước?”.

Tại sao những đường khác không có sự cố tương tự? Sự việc nhãn tiền như vậy, mà lãnh đạo thi công và cả giám sát lẫn chủ đầu tư cứ vô tư, đủng đỉnh kiểm điểm rồi từ từ rút kinh nghiệm.

Ở các nước bình thường, sai phạm như vậy, trực tiếp thì rủ nhau vào tù tập thể, gián tiếp thì mất chức là cái chắc.

Tôi bỗng nhớ lời "tiên tri" thiên tài của nhà thơ Tố Hữu: “Ôi, Việt Nam xứ sở lạ lùng”. Cái gì cũng khác thiên hạ. Đơn vị thi công còn chọc tức dư luận và trêu ngươi lãnh đạo bằng “trò chơi vá đường cao tốc bị hỏng”. Cử ngay một công nhân, quân đùi, nón lưỡi trai, dép tổ ong, vài dụng cụ thô sơ ra vá đường cao tốc. Còn hơn cả chuyện như đùa!

Tổng công ty Đầu tư Phát triển Đường Cao tốc Việt Nam (VEC) – Chủ đầu tư Dự án Xây dựng Đường Cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi vừa cam kết: “Việc sửa chữa hư hỏng tuyến đường sẽ thực hiện từ 17h ngày 14.10 đến 11h ngày 17.10.2018”. Đường cao tốc, hư hỏng thần tốc, và sẽ được sửa chữa thần sầu kiểu thủ công cà rỡn? Hay là chuyện tiếu lâm thời @ ở xứ ta?

Trình độ và kỹ thuật như vậy mà được giao dự án hàng chục ngàn tỉ là sao hả trời?

Trước đó, lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi, nơi có đường cao tốc đi qua, đã cảnh báo với Bộ GTVT về VEC và chất lượng công trình, nhưng hình như bị phớt lờ. Cho đến khi mặt đường, do chịu không nổi oan ức, nên phơi mình tố cáo chất lượng gian dối. Ai đảm bảo là công trình sẽ không có những sự cố trầm trọng tiếp theo? Người dân muốn thanh tra chính phủ vào cuộc và xử lý triệt để trách nhiệm các bên liên quan. Không thể cứ kiểm điểm và rút kinh nghiệm cho tới khi đất nước phá sản.

Tôi chợt nhớ anh bạn làm du lịch hay kể chuyện đời. Anh kể vừa rồi đi khám bệnh và xét nghiệm định kỳ, sức khỏe vẫn bình thường, nhưng mỡ trong máu gấp đôi giới hạn chuẩn. Bác sĩ chuyên khoa cảnh báo: “Nếu không muốn đột quị và chết sớm phải lập tức kiêng các loại thịt. Chỉ được ăn cá và rau”. Bạn tôi nhỏ nhẹ đề nghị: “Ăn chút chút được không bác sĩ”. Ý là ăn kiêng từ từ. Bác sĩ nghiêm khắc: “Anh lại trả giá về sức khỏe của mình hả? Trước khi đi ăn cắp, anh có nói với công an là tôi chỉ ăn cắp chút ít được không”. Rồi ông phán như đinh đóng cột: “Ăn cắp là ăn cắp. Lớn nhỏ gì cũng ăn cắp. Có nhỏ rồi sẽ có lớn. Không thể du di”.

Anh còn kể hồi đầu năm, đưa đoàn khách quan trọng đi du lịch Campuchia. Khi trả phòng ở Siem Reap, khách sạn đưa tờ hóa đơn phạt 100 usd. Lý do: Hút thuốc lá 2 lần trong phòng. Thủ phạm là một đạo diễn khá nổi tiếng, tuổi U.60. Anh thú nhận là thèm quá, hút có một lần nhưng cầm thuốc qua phòng bạn chơi. Nhìn hóa đơn, anh hoảng hốt nhờ bạn tôi: “năn nỉ, nói với họ thông cảm, do tại và bị”. Bạn tôi, vừa xấu hổ với khách sạn, vừa khổ sở giải thích với khách: “Kính thưa anh quí mến!. Luật của các nước, không có chuyện năn nỉ hay thông cảm. Cũng không thể đổ “tại” hay “bị”. Phạm luật là xử lý thẳng tay, bất kể lý do. Không đóng thì mời cảnh sát đến”. Ngay thang máy đã có bảng cấm “NO Smoking”, nhưng với nhiều người Việt quen lờn luật thì “chưa thấy quan tài chưa đổ lệ”. Anh đạo diễn méo mặt móc túi đóng phạt. Nghe đâu về nhà bỏ thuốc lá luôn. Như vậy vẫn lời chán.

Nghĩ đến chuyện đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi mà tức anh ách, không nói được, đành viết để giải bày.

Nguyễn Vũ Mộc Thiêng