Yến huyết nhãn hiệu MaMi bị tố có độc!

Ý kiến chuyên gia:

Natri nitrite có thể gây ung thư

TS. Trần Bích Lam, giảng viên bộ môn công nghệ thực phẩm, khoa Kỹ thuật hoá học (đại học Bách khoa TP.HCM) cho biết:

Natri nitrite, với công thức NaNO2, được dùng như một chất hãm màu và chất bảo quản trong thịt và cá, trong sản xuất thuốc nhuộm... Là một phụ gia thực phẩm, NaNO2 vừa thay đổi màu sắc của cá và thịt đã được bảo quản, vừa ngăn sự phát triển của clostridium botulinum - vi khuẩn gây chứng ngộ độc thịt. Thực ra phụ gia này dùng trong xúc xích, nem, tré… giúp bảo quản thực phẩm lâu nhờ tính chất sát khuẩn nhẹ. Tuy nhiên, theo TS. Bích Lam, NaNO2 lại là chất độc nếu ở hàm lượng cao đối với động vật kể cả người. NO2 là ion vô cơ chứa nitơ, nitrit có tác dụng oxy hoá hemoglobin (huyết sắc tố) trong hồng cầu, biến hemoglobin thành methemoglobin, trẻ em mắc chứng bệnh này thường xanh xao và dễ bị đe doạ đến mạng sống, đặc biệt là trẻ dưới sáu tháng tuổi.

ThS. Lê Thanh Hải, trưởng phòng thí nghiệm Hoá sinh - vi sinh, đại học Hùng Vương, TP.HCM, cho biết khi vượt ngưỡng cho phép, tuỳ thuộc vào liều lượng, tần suất tiếp xúc mà NaNO2 sẽ ảnh hưởng trực tiếp lên thận gây viêm thận, tê bì chân tay, rối loạn thần kinh. Ông Hải cho biết, khi bị ngộ độc nitrit thì cơ thể không thể làm tròn chức năng hô hấp, có các biểu hiện khó thở, ngột ngạt, thậm chí choáng váng và ngất. Trường hợp nhiễm độc trầm trọng, nếu không được cứu chữa kịp thời có nguy cơ tử vong cao. Ông Hải lưu ý: “Nitrit, nitrat kết hợp protein trong cơ thể tạo nitrosamine (hợp chất gây ung thư). Ăn phải liều lượng nhiều, đồng nghĩa nitrosamin được tạo ra nhiều, cơ thể không kịp đào thải, nitrosamin tích luỹ trong gan gây nhiễm độc gan, ung thư gan”.

Nhiều người đã hiểu nhầm yến huyết

Bà Trần Việt Minh, một người nuôi yến nhà ở Cà Mau, có đại lý bán yến ở TP.HCM, khẳng định yến nhà thì không thể có yến huyết.

Bà Minh cho biết trong những chuyến tập huấn về nghề nuôi và khai thác yến, vẫn nghe thông tin có những người hiểu nhầm (hoặc cố tình hiểu nhầm) yến huyết là do yến tiết ra máu để làm tổ, ăn bổ hơn yến thường. Thật ra, màu của tổ yến phụ thuộc môi trường yến làm tổ. Bà Minh kể, có những người đến đại lý của bà chào hàng yến huyết có nguồn gốc Malaysia, giá nhập vào rẻ hơn rất nhiều so với yến nuôi ở Việt Nam: “Họ bảo đã xử lý qua công nghệ tinh vi, nhuộm màu nên rất khó phân biệt đó là yến nhập. Tôi thấy không rõ nguồn gốc, không chứng minh được nhuộm phụ gia gì, có phải chất cấm hay không nên tôi không nhập mà chỉ bán yến nhà nuôi”, bà Minh nói.

Một số diễn đàn mạng cũng đã cảnh báo: yến sào là mặt hàng thường xuyên bị làm giả bằng những chiêu thức: yến trắng đem nhuộm thành yến huyết, yến độn, yến làm bằng tinh bột, phun sương để tăng trọng lượng. Trong đó, với yến độn có thể dùng những tổ yến vỡ rồi vá, độn thêm tinh bột vào tổ yến; hoặc dùng đường hoá học độn vào yến tinh chế để tăng trọng... Có blog còn lột trần quy trình làm yến sào, đính kèm hình ảnh chi tiết, theo đó để trở thành yến huyết, hoặc yến đặc biệt bán giá cao hơn, người ta nhuộm thêm màu vàng, đỏ... Bài viết còn cung cấp thông tin Malaysia và Indonesia mỗi năm sản xuất ít nhất 800 - 2.000kg tổ yến. Một số nhà máy sử dụng H202 để tẩy mùi của tổ yến (tức ôxy già, có thể gây ung thư).

Theo kinh nghiệm của một số nhà nuôi yến, yến huyết khi nhúng vào nước trà nếu là yến giả nhuộm ôxit sắt thì đen sẫm lại. Hoặc đem ngâm trong nước, tổ yến giả nhuộm phẩm sẽ mất màu, tan trong nước, còn tổ yến thật cho dù nấu chín trong nước sôi vẫn không đổi màu.