Đó là một đêm mùa hè tháng 6 năm 1973 đầy khói lửa và tiếng la hét ở Upstairs Lounge - quán bar của những người đồng tính nam. Trợ lý mục sư George 'Mitch' Mitchell lúc ấy đã thoát ra được, tuy nhiên khi nhận ra người bạn trai vẫn còn bị kẹt bên trong bèn quyết định quay lại để cứu anh ta. Sau này, một người lính cứu hỏa tìm thấy thi thể họ đang ôm chặt nhau dưới đống đổ nát cháy rụi.
Sự kiện bạo động Stonewall Riots ở New York năm 1969 thường được nhắc tới như mốc khởi đầu phong trào đoàn kết đấu tranh của người đồng tính tại Mỹ. Tuy nhiên, một vụ tấn công thảm khốc nhằm vào người đồng tính Mỹ để lại thương vong lớn nhất với 32 người chết thì không được nhiều người biết đến.
 |
| Upstairs Lounge từng là nơi vui chơi của những người đồng tính nam |
 |
| Khung cảnh trước khi xảy ra sự cố |
Ngày 24.6.1973 là một ngày kí ức đau buồn tại Upstairs Lounge, một quán bar dành cho người đồng tính trong Khu tam giác đồng tính ở New Orleans. Đêm đó, khoảng 60 vị khách gồm người đồng tính nam và nữ đang chìm đắm trong tiếng đàn piano của David Gary tại quán bar, bàn tán về kế hoạch gây quỹ cho một bệnh viện nhi sắp tới.
Gần 20 giờ, người phục vụ quầy bar Buddy Rasmussen nghe thấy tiếng còi lớn ở cầu thang nên nói với Luther Boggs xuống kiểm tra cửa. Thông thường, tài xế taxi sẽ nhấn chuông để báo rằng họ đã đến đón khách. Nhưng khi Boggs ra đến nơi thì anh không thấy tài xế nào, thay vào đó, ngọn lửa từ một quả bom xăng đang nhanh chóng nuốt chửng cầu thang gỗ và lan về phía quán bar.
Rasmussen dẫn theo khoảng 30 người đi tìm lối thoát hiểm, và con đường lại dẫn họ lên nóc nhà. Cả nhóm loay hoay mãi mới tìm được lối xuống.
Nhưng vẫn còn 30 người bị kẹt lại trong quán bar
George "Mitch" Michell là một trong những người may mắn thoát ra ngoài nhưng ngay khi biết được người bạn trai Louis Broussard vẫn còn kẹt trong khói lửa nên bèn quay trở lại để cứu anh ta. Kết quả, họ đã cùng nắm tay nhau chết dưới ngọn lửa tàn nhẫn và hung hãn.
Đám cháy chỉ kéo dài 16 phút nhưng cướp đi sinh mạng của 29 người và 3 người khác sau này qua đời vì bỏng nặng. New Orleans chưa bao giờ xảy ra vụ hỏa hoạn nào có thương vong lớn như vậy. Nước Mỹ cũng chưa từng chứng kiến vụ tấn công nào nhằm vào người đồng tính nam và nữ thảm khốc như thế.
Những bản tin đầu tiên trên các báo không đề cập đến yếu tố đồng tính. Một tờ báo trích lời một tài xế taxi rằng: "Tôi hi vọng ngọn lửa đốt cháy quần áo của họ", trong khi một phát thanh viên radio thì đùa cợt: "Người ta sẽ chôn đống tro tàn của những kẻ dị hợm (queer) này vào đâu nhỉ? Lọ đựng mứt chăng”. Còn các kênh truyền hình quốc gia thì chỉ đưa tin về vụ hỏa hoạn duy nhất đúng một lần, và không bao giờ nhắc lại.
Thi thể 4 nạn nhân đến nay vẫn chưa được xác định, có ý kiến cho rằng gia đình họ xấu hổ đến mức không dám ra nhận người thân.
Các quan chức thành phố New Orleans không có phát biểu nào về vụ tai nạn. Chỉ duy nhất một mục sư Tân giáo William Richardson đứng ra tổ chức tang lễ.
Trong quá trình điều tra, cảnh sát đã lần ra đầu mối là một kẻ chuyên gây rối Roger Nunez. Y đã bị đuổi khỏi quán bar vào ngày xảy ra thảm họa vì khiêu khích những người khách tại đây. Có cáo buộc rằng sau khi bị đuổi khỏi quán thì Nunez đi tìm mua chất lỏng dễ cháy, tưới lên cầu thang gỗ và đốt lửa thiêu cháy quán bar. Cảnh sát đã thấm vấn Nunez, nhưng y lên cơn co giật trong quá trình điều tra. Sau khi được đưa đến bệnh viện, Nunez đã tìm cách bỏ trốn. Một năm sau, Nunez tự tử. Vài ngày sau đó, một người bạn cho biết Nunez trong những lần say xỉn đã thú nhận là người phóng hỏa.
Dù bi kịch để lại mất mát lớn, nhưng phản ứng của chính quyền thành phố có thể khiến những nạn nhân thêm ngậm ngùi khi cố gắng làm ngơ vụ tai nạn.
Năm 1998, ủy viên hội đồng New Orleans tổ chức một buổi nhạc tang lễ tại địa điểm đám cháy. Nhiều người đã đến đặt vòng hoa và bảng tưởng niệm 32 nạn nhân trong vụ hỏa hoạn. "Cầu Chúa phù hộ linh hồn họ an nghỉ".
 |
| 41 năm đã trôi qua kể từ ngày xảy ra thảm kịch ở Upstairs Lounge nhưng không có ai chính thức bị truy tố vì trách nhiệm trực tiếp hoặc có liên quan |
 |
| Tấm bảng tưởng niệm những nạn nhân đã qua đời |
Những người thoát chết khỏi ngọn lửa, nhưng không có nghĩa là họ được sống sót bình yên. Với những người đã xuất hiện trong các bản tin báo chí, khi bị buộc lộ diện với cộng đồng rằng mình là người đồng tính, họ đối mặt với nghịch cảnh khi bị sa thải, người thân, bạn bè xa lánh, tẩy chay.
Vết thương vì bỏng có thể đã lành, nhưng vết thương vì sự kì thị và hắt hủi luôn đáu đáu hơn 40 năm. Họ luôn giấu kín trong lòng và không dám mở lòng tâm sự với ai về những kí ức kinh hoàng đó.
Quách Giang (Tổng hợp)
