Vụ 'đất vàng' số 4-6 Hồ Tùng Mậu: Vì sao Viện KSND tối cao kháng nghị?

>> Vụ 'đất vàng' số 4-6 Hồ Tùng Mậu: Viện KSND tối cao kháng nghị nội dung bản án

Liên quan vụ án “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”; “cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”; “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” do bị cáo Trương Vui (SN 1959, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Upexim) cùng một số bị cáo khác thực hiện, Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) tối cao đã ban hành quyết định kháng nghị giám đốc thẩm.

Trước đó, năm 2022, vụ án Trương Vui – cựu Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Công ty Upexim lừa đảo bán “đất vàng” tại địa chỉ số 4-6 Hồ Tùng Mậu, TP.Hồ Chí Minh đã được xét xử qua 2 cấp sơ thẩm và phúc thẩm.

Tuy nhiên, ngày 1.12.2023, Viện KSND tối cao đã ban hành Quyết định số 10/QĐ-VKSTC-V7 về việc quyết định kháng nghị giám đốc thẩm; trong đó quyết định kháng nghị Bản án hình sự phúc thẩm số 929/2022/HS-PT ngày 16.12.2022 của TAND cấp cao tại TP.HCM.

Viện KSND tối cao nêu rõ, căn cứ các tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án, thấy Công ty Upexim và Công ty Tradeco ký hợp đồng hợp tác kinh doanh số 002/UPX-TDC/2010 ngày 26.7.2010 liên quan khu đất 4-6 Hồ Tùng Mậu là trái với Luật đất đai năm 2003, xâm phạm tới quyền và lợi ích hợp pháp của Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh nhà TP.Hồ Chí Minh – doanh nghiệp Nhà nước có quyền sở hữu, sử dụng khu đất.

Đáng chú ý, Trương Vui - chủ thể đại diện cho Công ty Upexim không có thẩm quyền ký hợp đồng. Khi ký hợp đồng, Trương Vui đã đưa ra thông tin gian dối về chủ quyền đối với tài sản. Việc ký kết hợp đồng số 002 là hợp đồng giả tạo nhằm hợp thức quan hệ vay tiền của cá nhân Trương Vui và bà Võ Thị Thanh Loan (Chủ tịch Tradeco). Nhiều chứng cứ thể hiện giữa Vui và bà Loan có quan hệ vay tiền cá nhân nhiều lần, lãi suất 8%/tháng.

Theo Viện KSND tối cao, không có việc Tradeco đã chuyển 60 tỉ đồng vào tài khoản Upexim như bản án đã kết luận. Theo chứng từ thu – chi, chỉ có 7,5 tỉ đồng là chuyển khoản còn lại 52,5 tỉ đồng là lập phiếu thu – chi cân đối (thực tế không có tiền thật).

Tất cả các phiếu chi tiền mặt của Tradeco và phiếu thu của Upexim liên quan số tiền 52,5 tỉ đồng đều có nhiều điểm bất minh, không được lập đúng theo Luật kế toán năm 2003. Hợp đồng số 002 có một số nội dung không đúng sự thật, gian dối; vì vậy hợp đồng này bị vô hiệu theo Điều 132 Bộ Luật dân sự 2005.

Viện KSND tối cao nhận định, Công ty Tradeco không có quyền sở hữu đối với nhà đất 4-6 Hồ Tùng Mậu. Nhận định của hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm là không có cơ sở, bản án tuyên Tradeco sở hữu 50% giá trị nhà đất số 4-6 Hồ Tùng Mậu là vi phạm pháp luật nghiêm trọng, ảnh hưởng quyền lợi của Upexim nên cần phải hủy bỏ.

Đối với số tiền 72,2 tỉ đồng Trương Vui chiếm đoạt của Công ty Kim Cương Xanh, sau khi nhập quỹ Công ty Upexim, Trương Vui tự ý sử dụng cho mục đích cá nhân hơn 57 tỉ đồng; hơn 14 tỉ đồng còn lại được Vui sử dụng cho hoạt động của Upexim. Do đó, Trương vui phải chịu trách nhiệm bồi thường hơn 57 tỉ đồng; Upexim chịu trách nhiệm trả lại cho Trương Vui hơn 14 tỉ đồng để bồi thường cho Công ty Kim Cương Xanh mới đúng với bản chất dòng tiền mà Trương Vui đã sử dụng.

Đối với số tiền hơn 144 tỉ đồng Công ty Bihimex (nay là Tổng công ty Dofico) bị thiệt hại, theo Viện KSND Tối cao, việc Tòa án các cấp xác định số tiền này đã được hạch toán vào sổ sách của Công ty Upexim nên buộc Trương Vui và Upexim liên đới mỗi bên 50% bồi thường số tiền này cho Dofico là sai lầm nghiêm trọng.

Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của Viện KSND Tối cao nêu rõ: “Số tiền 107 tỉ đồng là thiệt hại của Công ty Bihimex (trừ đi 49.795.580.380 đồng Trương Vui phải chịu), trong đó có một phần Công ty Upexim sử dụng nên cần buộc Trương Vui, Tống Thị Bích Loan, Châu Thị Khoa liên đới cùng Công ty Upexim bồi thường số tiền này cho Công ty Bihimex (nay là Tổng Công ty Dofico) theo mức độ lỗi của các bị cáo mới đúng pháp luật”.

Viện KSND tối cao cũng nêu rõ những vi phạm nghiêm trọng trong quá trình xét xử vụ án: Thứ nhất, trong toàn bộ phiên tòa phúc thẩm, đại diện VKS không tham gia xét xử, không phát biểu ý kiến, không tranh tụng – vi phạm nghiêm trọng quy định của Bộ Luật Tố tụng hình sự.

Thứ hai, các bị cáo không thuộc trường hợp phải chỉ định luật sư nhưng Thẩm phán chủ tọa vẫn chỉ định 4 luật sư tham gia tố tụng. Các bị cáo phản đối và không chấp nhận việc chỉ định luật sư nhưng Kiểm sát viên cũng không có ý kiến. Điều này là vi phạm quy định của Bộ Luật Tố tụng hình sự.

Thứ ba, toàn bộ nội dung bản hợp đồng số 002, không có điều khoản nào quy định Công ty Tradeco được sở hữu chung tài sản là nhà, đất tại 4-6 Hồ Tùng Mậu. Tòa án hai cấp không áp dụng quy định nào của pháp luật, để xác định tài sản nhà, đất này là sở hữu chung hỗn hợp của hai công ty và tự chia cho mỗi bên sở hữu 50%, đây là quyết định vi phạm nghiêm trọng Điều 217 Bộ Luật Dân sự 2005 về xác lập quyền sở hữu chung.

Liên quan đến vụ án phức tạp này, nhóm cổ đông Công ty Upexim cho rằng, bản án phúc thẩm có nhiều điểm bất cập, chưa thỏa đáng, các tình tiết quan trọng của vụ án chưa được xem xét thấu đáo và kỹ càng… từ đó dẫn tới bản án có nhiều điểm chưa thực sự khách quan, ảnh hưởng tới quyền và lợi ích của Upexim cũng như của các cán bộ nhân viên và cổ đông của công ty này.

Một số cổ đông Upexim cho rằng, quá trình xét xử phúc thẩm vụ án tồn tại những vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng; HĐXX đã bỏ qua các tình tiết có thể làm thay đổi bản chất vụ án; diễn biến tại phiên tòa phúc thẩm của TAND cấp cao tại TP.HCM tồn tại một số điểm bất cập cần được làm rõ.

Cụ thể, tại phiên tòa phúc thẩm, HĐXX đã bỏ qua trình tự xét hỏi, tranh luận để làm sáng tỏ các tình tiết làm thay đổi bản chất vụ án; Trương Vui đã thay đổi lời khai nhưng đại diện VKS đã bỏ qua, thậm chí cho rằng diễn biến trong phiên tòa không có tình tiết gì mới.

Cũng tại phiên tòa phúc thẩm, đại diện Upexim đã trình bày những tài liệu chứng cứ đã được thu thập có trong hồ sơ (có dẫn chiếu bút lục) để chứng minh những nội dung kháng cáo của mình nhưng đều bị HĐXX bỏ qua, không đánh giá cụ thể chấp nhận hoặc không chấp nhận.