Vinachem muốn áp thuế cao với phân đạm nhập khẩu, chuyên gia nói gì?

Mới đây Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) vừa xin sửa luật thuế để áp thuế cao hơn đối với phân đạm nhập khẩu để giá thành phân đạm của Vinachem sản xuất cạnh tranh được với hàng nhập khẩu, tạo điều kiện cho tập đoàn xử lý các doanh nghiệp yếu kém.

Tại tọa đàm “Nâng cao hiệu quả DNNN, minh bạch thông tin, đổi mới quản trị” do Cổng TTĐT Chính phủ vừa tổ chức, ông Phùng Văn Hùng, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng mọi kiến nghị của doanh nghiệp đều được hoan nghênh. Khi Vinachem kiến nghị sửa đổi Luật số 71 do Quốc hội khóa 13 ban hành để sửa đổi bổ sung một số điều về luật thuế, trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước cần phải xem xét.

Vinachem kiến nghị sửa đổi thuế giá trị gia tăng của phân bón nhập khẩu, đây là một vấn đề rất lớn. Khi ban hành Luật số 71, Việt Nam đưa phân bón vào đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng nhằm tạo điều kiện cho giá phân bón được giảm xuống và đáp ứng mong mỏi của bà con là mua phân bón với giá hợp lý, phục vụ quá trình sản xuất.

“Tuy nhiên, quá trình triển khai Luật này, các doanh nghiệp gặp khó khăn trong cạnh tranh với phân bón nhập khẩu. Tôi cho rằng đây là một vấn đề cần xem xét”, ông Hùng nêu và cho rằng trong quá trình triển khai thực hiện những chính sách pháp luật ban hành có thể có những điều cần phải điều chỉnh kịp thời để phù hợp.

“Kiến nghị của Vinachem cần xem xét. Trước tiên Chính phủ cần nghiên cứu, đánh giá tác động của đề xuất này. Nếu chúng ta đáp ứng được đề nghị của Tập đoàn, từ đó kiến nghị sang Quốc hội xem xét, sửa đổi luật thuế. Đây là quá trình được quy định trong luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật”, ông Hùng cho hay.

Chuyên gia kinh tế Lưu Bích Hồ cho rằng cần xem xét rất cụ thể, rất cẩn thận trước đề xuất của Vinachem vì nhiều doanh nghiệp cũng rơi vào tình trạng như vậy.

“Chúng ta hội nhập, chúng ta phải tuân thủ, nên xin giảm thuế là rất khó. Tôi rất đồng tình với ý kiến của ông Phùng Văn Hùng, tuy nhiên đề nghị Quốc hội phải cân nhắc, xem xét thật kỹ để đồng bộ với các doanh nghiệp khác, các tình hình đã xảy ra ở nhiều nơi chứ không chỉ riêng Vinachem”, ông Hồ nêu.

Theo chuyên gia này, ông ủng hộ ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng Vương Đình Huệ vừa qua là kiên quyết thực hiện thị trường dân chủ, tự chịu trách nhiệm trong việc giải quyết những yếu kém của DNNN và trong việc thực hiện cổ phần hoá. Các ngành, các bộ, cơ quan quản lý cùng doanh nghiệp phải thấu triệt và chấp hành. Không được như vậy cần có những giải pháp xử lý, ít nhất là nếu không làm được, thì những người chịu trách nhiệm đứng sang một bên để cho người khác làm.

Ông Đặng Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Tài chính Doanh nghiệp (Bộ Tài chính) chia sẻ, vấn đề Vinachem đề xuất tăng thuế giá trị gia tăng đối với phân bón, sản xuất phân bón... là một trong những ý kiến của rất nhiều doanh nghiệp sản xuất phân bón trong Hiệp hội Phân bón Việt Nam, vì vậy cần rà soát kỹ.

“Nếu việc tăng thuế này đem lại lợi ích cao hơn cho các doanh nghiệp, đặc biệt hỗ trợ cho phát triển nông nghiệp nông thôn theo đúng định hướng công nghệ cao và công nghệ sạch, chúng ta cần xem xét đánh giá tác động để ủng hộ. Nếu cắt nghĩa đây chỉ là ý kiến riêng của Vinachem, chúng tôi thấy không công bằng cho tập đoàn này. Vấn đề này được bàn rất nhiều và trong Hiệp hội Phân bón cũng đã nêu”, ông Tiến chia sẻ.

Hiện nay, theo ông Tiến, Vinachem có 4 dự án đang khó khăn, thua lỗ. Việc cơ cấu sắp xếp lại doanh nghiệp này phải tôn trọng theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, đúng theo Nghị quyết của Đảng và chỉ đạo của Quốc hội, đó là theo cơ chế thị trường. Nhà nước, ngân sách không bỏ vốn vào đây.

Theo thị trường có nghĩa, đầu tiên phải cắt giảm chi phí, đổi mới lại cách quản trị, những gì không hơp lý phải bỏ đi. Bên cạnh đó, giá thành sản xuất phải có sức cạnh tranh bán được, nếu sản xuất ra không bán được thì phải dùng biện pháp khác mạnh hơn, chứ không chỉ giải pháp về thuế. Thuế chỉ là một trong những giải pháp hỗ trợ chung và bình đẳng cho các thành phần kinh tế. Luật đã quy định, các thành phần kinh tế phải hoạt động bình đẳng theo luật.

“Đối với phân bón, hóa chất, đó là một trong những tiếng nói chung của các hiệp hội phân bón. Tuy nhiên đối với hóa chất, tôi cho rằng đây không phải là vấn đề căn cơ. Căn cơ nhất là phải xem xét lại mình có gì chưa trọn vẹn, chưa đúng thị trường, còn bao cấp không, cái gì đang trông chờ vào Nhà nước thì bỏ ngay, tập trung nhìn thẳng vào sự thật”, ông Tiến nói.

Với những giải pháp Chính phủ đưa ra và kiên quyết theo thị trường, trong 4 doanh nghiệp có 2 doanh nghiệp của hóa chất hoạt động có hiệu quả, đã có lãi, tuy nhiên lỗ vẫn còn, 2 doanh nghiệp vẫn còn khó khăn. Những doanh nghiệp này vẫn tiếp tục cần phải cơ cấu lại.

Trong hội nghị tới đây, ông Tiến cho biết một trong những tinh thần của hội nghị là quán triệt tư tưởng nhận thức Nghị quyết của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội là các DNNN phải đi theo thị trường. Nếu không làm được, không cạnh tranh được với thành phần kinh tế tư nhân thì hãy giải phóng nguồn lực của mình để cho thành phần kinh tế khác phát triển.

Lam Thanh