VDB đã lỗ lại còn 'ôm' nợ xấu lớn

Báo cáo kết quả kiểm toán Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) của Kiểm toán Nhà nước cho thấy hoạt động tín dụng thời gian qua của VDB gặp rất nhiều khó khăn.

Cụ thể, kết quả chênh lệch thu chi năm 2018 của VDB âm 866,5 tỉđồng, lỗ lũy kế đến 31.12.2018 là 4.873 tỉ đồng; nợ xấu tại 31.12.2018 là 46.116 tỉ đồng, chiếm 17,2% tổng dư nợ. Trong khi đó việc trích lập dự phòng rủi ro chỉ là 5.790 tỉ đồng, bằng 12,5% tổng nợ xấu... tiềm ẩn rủi ro lớn trong tổ chức hoạt động.

Hiện nay số liệu bù chênh lệch lãi suất mà ngân sách Nhà nước phải cấp bù cho VDB tại thời điểm 31.12.2018 rất lớn, lên tới 13.496 tỉ đồng.

VDB đang mắc kẹt hàng chục nghìn tỉ đồng ở các dự án thua lỗ, yếu kém ngành Công Thương. Riêng 2 dự án của Vinachem là đạm Hà Bắc, đạm Ninh Bình, VDB đã cho vay tới hơn 8.000 tỉ đồng. Tại dự án Gang thép Thái Nguyên mở rộng giai đoạn 2, VDB cũng cho vay hơn 1.100 tỉ đồng, Công ty Công nghiệp tàu thủy Dung Quất là 542 tỉ đồng.

Để giải nguy cho các dự án, VDB cũng đề xuất giải pháp xử lý rủi ro của các dự án này theo hướng cơ cấu nợ vay, khoanh nợ vay, và xử lý tài sản bảo đảm.

Trước tình hình trên, VDB đã đề xuất giải pháp xử lý rủi ro với nhóm thực hiện cơ cấu nợ bao gồm dự án cải tạo, mở rộng nhà máy phân đạm Hà Bắc dư nợ đến hết tháng 12.2018 khoảng 3.946 tỉ đồng và dự án đầu tư xây dựng nhà máy số 2 dư nợ 1.729 tỉ đồng.

VDB đã đề xuất giải pháp xử lý rủi ro với nhóm thực hiện cơ cấu nợ bao gồm dự án cải tạo, mở rộng nhà máy phân đạm Hà Bắc dư nợ đến hết tháng 12.2018 khoảng 3.946 tỉ đồng và dự án đầu tư xây dựng nhà máy số 2 dư nợ 1.729 tỉ đồng.

VBD đánh giá dù dự án này đang gặp khó khăn, không đạt công suất thiết kế, Vinachem gặp khó khăn về tài chính, việc kéo dài thời hạn vay vốn tối đa 20 năm và thị trường phân bón ổn định có thể bảo đảm khả năng trả nợ của dự án.

Để bảo đảm an toàn trong hoạt động, VDB cũng đề xuất Chính phủ cho khoanh nợ tại dự án đạm Ninh Bình, với công nghệ sản xuất phân đạm từ than cám, công suất 1.760 tấn đạm urê/ngày, Công ty CP đạm Ninh Bình đang nợ gốc khoảng 2.640 tỉ đồng.

Nhà máy đạm Ninh Bình đang hoạt động cầm chừng, không cân đối được nguồn trả nợ theo hợp đồng tín dụng, rất cần thời gian khôi phục sản xuất kinh doanh nên phải khoanh nợ.

Một dự án nghìn tỉ thua lỗ khác cũng phải thực hiện giải pháp khoanh nợ vay là gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2 cũng có dư nợ gốc đến hết năm 2018 khoảng 1.136 tỉ đồng. Đến nay dự án này chưa hoàn thành, vướng vào các vấn đề pháp lý nên chưa đưa vào sử dụng, không có nguồn trả nợ.

Đáng lưu ý, có tới 2 dự án của Công ty TNHH MTV Công nghiệp tàu thủy Dung Quất, dư nợ gốc hiệnkhoảng 524 tỉ đồng. VDB đánh giá các dự án của công ty này không có khả năng trả nợ, việc áp dụng xử lý tài sản bảo đảm phù hợp với đặc thù dự án nhưng VDB vẫn không thu đủ nợ doanh nghiệp này đã vay.

VDB là ngân hàng 100% vốn nhà nước, đang trong giai đoạn tái cơ cấu gắn với xử lý nợ xấu theo chỉ đạo của Chính phủ. VDB cho biết tình hình tài chính đang rất khó khăn, không có khả năng tự cân đối nguồn để bù đắp khi thực hiện các giải pháp cơ cấu nợ cho các dự án yếu kém nêu trên của ngành công thương.

Vì vậy, VDB kiến nghị để bảo đảm thanh khoản cho ngân hàng, trong trường hợp Thủ tướng Chính phủ đồng ý các phương án cơ cấu nợ, xử lý nợ cho các dự án thì ngân sách nhà nước phải bố trí bù đắp phần thiếu hụt tương ứng cho VDB.