Bắc Kinh đang cố gắng sử dụng những mâu thuẫn giữa Mỹ với Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, người được mệnh danh là “Donald Trump châu Á”, để tạo ra một vết nứt trong mối quan hệ Manila - Washington.
Theo giới chuyên gia phân tích chính trị, Trung Quốc đã nhìn thấy những cơ hội nơiTổng thống Philippines Rodrigo Duterte nhằmchia rẽ mối quan hệ giữa Manila và Washington, đồng thời loại bỏ một quốc gia đối đầu với nước này trong tranh chấp trên Biển Đông.
Kể từ khi ông Duterte nhậm chức vào tháng 6.2016, Bắc Kinh đã tận dụng mọi cơ hội và những phương tiện sẵn có để thân mật với “Donald Trump châu Á”, một chuyên gia phân tích chính sách đối ngoại khu vực Đông Nam Á cho biết.
Thông qua các biện pháp ngoại giao, Trung Quốc tuyên bố sẵn sàng hỗ trợ cho Philippines trong việc phát triển cơ sở hạ tầng và xóa đói giảm nghèo. Bắc Kinh cũng thường xuyên liên hệ với ông Duterte và các phụ tá thân cận của tổng thống để xây dựng niềm tin nơichính phủ mới tại Philippines.
Khi Tổng thống Duterte tuyên bố Philippines sẽ rời khỏi Liên Hiệp Quốc vì những chỉ trích liên quan đến cuộc chiến chống tội phạm ma túy,Bắc Kinh ngay lập tức gửi một thông điệp bày tỏ sự đồng thuận với nhà lãnh đạo Philippines và cho rằng các nước hay tổ chức quốc tế không nên can thiệpvào công việc nội bộ của quốc gia Đông Nam Á này.
Kế hoạch tiếp cận ông Duterte của Trung Quốc có lẽ sẽ giảm bớt áp lực của quốc tế lên Bắc Kinh sau phán quyếtcủa Tòa trọng tài quốc tế vềtranh chấp trên Biển Đông. Trung Quốc hy vọng sẽ thuyết phục được chính quyền của Tổng thống Duterte đặt các phán quyết sang một bên và xây dựng mối quan hệ có lợi cho tham vọng của nước này.
Ngoài ra, Bắc Kinh cũng nhìn thấy những mâu thuẫn tiềm năng trong liên minh giữa Philippines với Mỹ từ tính cách của “Donald Trump châu Á”. Nếu Trung Quốc thành công trong kế hoạch tạo ra vết nứt giữa Washington và đồng minh thân cận ở Đông Nam Á, cả Nhật Bản và Mỹ sẽ đối mặt với những tình huống khó xử do Philippines gây ra.
Một quan chức Nhật Bản cho biết trong trường hợp Trung Quốc thuyết phục được Philippines đệ đơn loại bỏ các phán quyết của tòa án quốc tế, những tuyên bố kêu gọi Bắc Kinh chấp nhận phán quyết của Tokyo và Washington trước đó sẽ trở nên vô nghĩa. Điều này trực tiếp tạo ra lợi thế cho Trung Quốc khi nước này cho đến nay vẫn bác bỏ những cáo buộc và cho rằng yêu cầu của liên minh Mỹ-Nhật Bản là vô lý.
Vào cuối tháng 8.2016, Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Perfecto Yasay cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng Bắc Kinh nên tôn trọng phán quyết của tòa án quốc tế trong những tranh chấp tại Biển Đông. Tuy nhiên, ông Yasay cũngnói thêm rằng Manila sẵn sàng nhượng bộ để đạt được một thỏa thuận có lợi cho đôi bên.
Mối quan hệ giữa chính quyền của Tổng thống Duterte với Washington trở nên căng thẳng trong thời gian gần đây, khi nhà lãnh đạo Philippines có những phát ngôn “đụng chạm” đến Tổng thống Barack Obama và đại sứ Mỹ tại Philippines. Nhà Trắng đã hủy một cuộc họp giữa ông Obama với ông Duterte khi cả hai đến Viêng Chăn (Lào) để tham gia hội nghị cấp cao của ASEAN.
Hàn Giang