'Trung Quốc kiên trì phát triển AI vào 2024 bất chấp lệnh hạn chế chip cứng rắn từ Mỹ'

“Trung Quốc dự kiến sẽ làm việc trong những hạn chế đó và cố gắng đạt được tiến bộ” bằng cách khai thác các chương trình tăng tốc AI trong nước và tiết kiệm hơn trong việc sử dụng tài nguyên điện toán", Nicolas Gaudois, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu công nghệ châu Á - Thái Bình Dương tại UBS, cho biết trong một hội thảo trực tuyến do ngân hàng này tổ chức hôm 9.1.2024.

Nicolas Gaudois nói các biện pháp kiểm soát xuất khẩu từ Mỹ đã chặn quyền tiếp cận của Trung Quốc vào chip Nvidia tiên tiến được sử dụng cho các dự án AI, nhưng ông chỉ ra rằng không nên đánh giá thấp khả năng của quốc gia châu Á này trong việc khắc phục những trở ngại đó.

Quan điểm của các nhà phân tích UBS phản ánh cách ngành công nghiệp bán dẫn Trung Quốc vượt qua việc leo thang các lệnh trừng phạt công nghệ từ chính quyền Biden vào năm 2023, vốn hạn chế xuất khẩu thiết bị sản xuất chip tiên tiến và chip hàng đầu cho các dự án AI.

Lĩnh vực công nghệ Trung Quốc phần nào đã vượt qua được sự kiểm soát xuất khẩu của Mỹ vào năm ngoái, khi Huawei bất ngờ quay trở lại thị trường smartphone 5G với các mẫu máy được trang bị chipset Kirin 9000s tiên tiến do SMIC sản xuất. SMIC là hãng sản xuất chip số 1 Trung Quốc.

Điều này cho thấy nỗ lực lớn của Huawei, công ty bị Mỹ liệt vào danh sách đen thương mại hồi năm 2019, trong việc xây dựng hoạt động của mình sau nhiều năm vật lộn do các biện pháp trừng phạt.

Ngoài bước đột phá đó, các nhà phân tích từ UBS khẳng định lĩnh vực bán dẫn của Trung Quốc đã phát triển tốt ở một số phân khúc không bị Mỹ trừng phạt, cho thấy thị trường tăng trưởng mạnh mẽ vài năm qua.

Randy Abrams, Giám đốc nghiên cứu tại UBS, cho biết: “Các biện pháp từ Mỹ rất hạn chế với các quy trình sản xuất chip trưởng thành”. Ông chỉ ra rằng doanh số bán các chip trưởng thành này của Trung Quốc không bị ảnh hưởng.

Trong ngữ cảnh của ngành bán dẫn, chip trưởng thành là những chip được sản xuất trên các quy trình công nghệ đã được phát triển và hoàn thiện trong nhiều năm. Quy trình này thường sử dụng các công nghệ sản xuất đã được chứng minh và ổn định, cho phép tạo ra chip với chi phí thấp và chất lượng cao.

Chip trưởng thành thường được sử dụng trong các ứng dụng phổ biến, chẳng hạn như smartphone, máy tính, thiết bị gia dụng và ô tô. Các ứng dụng này không yêu cầu hiệu suất hoặc tính năng cao nhất, vì vậy chip trưởng thành là lựa chọn phù hợp về mặt chi phí và hiệu suất.

Các ví dụ về chip trưởng thành bao gồm:

Chip xử lý trung tâm (CPU) cho smartphone và máy tính xách tay.

Chip đồ họa (GPU) cho máy tính chơi game và thiết bị di động.

Chip cảm biến hình ảnh (CIS) cho camera.

Chip vi điều khiển (MCU) cho thiết bị gia dụng và ô tô.

Trong bối cảnh các lệnh trừng phạt từ Mỹ, chip trưởng thành là lĩnh vực mà Trung Quốc có thể cạnh tranh với các nhà sản xuất chip hàng đầu thế giới như Intel, Samsung và TSMC. Trung Quốc đã đầu tư mạnh vào việc phát triển ngành công nghiệp bán dẫn của mình và chip trưởng thành là một trong những lĩnh vực mà nước này đạt được những tiến bộ đáng kể.

“Chúng ta đã thấy Trung Quốc nỗ lực nhiều hơn để đầu tư vào những lĩnh vực đó. Chúng ta sẽ thấy thị trường tăng trưởng ổn định trong các ứng dụng liên quan chip trưởng thành, chẳng hạn cảm biến hình ảnh camera, vi điều khiển, chip analog và các thiết bị bán dẫn rời rạc cho ô tô điện. Trong lĩnh vực thiết bị bán dẫn, các nhà cung cấp địa phương đã xây dựng được thị phần của họ từ mức rất thấp chỉ một chữ số lên mức trung bình đến mức cao. Lợi nhuận của họ đến từ việc cung cấp cho các nhà sản xuất chất bán dẫn Trung Quốc, vì họ đã bổ sung thêm năng lực quy trình trưởng thành”, Randy Abrams nhận định.

“

Chip analog là một loại vi mạch tích hợp trên một chip được thiết kế để xử lý và làm việc với các tín hiệu liên tục. Trong khi chip kỹ thuật số chủ yếu xử lý tín hiệu rời rạc (digital) như các dãy số, chip analog chủ yếu xử lý tín hiệu liên tục như âm thanh, sóng radio, và các tín hiệu cảm biến.

Các ứng dụng của chip analog rất đa dạng và trong lĩnh vực âm thanh, viễn thông, điện tử tiêu thụ năng lượng, cảm biến cùng nhiều lĩnh vực khác. Chip analog có khả năng chuyển đổi tín hiệu liên tục thành các dạng tín hiệu khác một cách hiệu quả, ví dụ như chuyển đổi tín hiệu analog thành số (ADC - Analog-to-Digital Converter) hoặc chuyển đổi từ số sang tín hiệu analog (DAC - Digital-to-Analog Converter). Điều này giúp chip analog thích hợp cho nhiều ứng dụng trong thế giới thực, nơi tín hiệu thường là liên tục và đa dạng.

Randy Abrams nói các nhà cung cấp thiết bị tạo chip nội địa đã chứng kiến thị phần của họ tăng lên khoảng 20% nhờ nhu cầu từ các cơ sở sản xuất chip của Trung Quốc. Ông nói: “Vì vậy, nếu chúng ta bỏ qua các nút rất tiên tiến thì thực sự có nhiều cơ hội đầu tư”.

Theo Randy Abrams, nhu cầu chip toàn cầu dự kiến sẽ bắt đầu tăng trở lại, ngay khi áp lực hàng tồn kho giảm bớt và việc mua sắm tại các xưởng đúc bán dẫn được cải thiện.

Hàng loạt lệnh trừng phạt do Mỹ áp đặt kể từ năm 2019 cũng đã buộc các công ty trong chuỗi cung ứng công nghệ rộng lớn của Trung Quốc phải hợp tác chặt chẽ với nhau.

Theo bản tin vào tháng 11.2023 của Reuters, gã khổng lồ tìm kiếm internet Baidu (vận hành Ernie Bot và mô hình ngôn ngữ lớn Ernie) đã đặt mua chip AI 910B Ascend của Huawei trị giá 61 triệu USD cho 200 máy chủ.

910B Ascend là loại chip mà Huawei đã phát triển để thay thế tạm thời cho A100 của Nvidia. Dù 910B Ascend vẫn bị coi là kém xa so với A100 về hiệu năng, nhưng đó là sản phẩm nội địa tinh vi nhất có sẵn tại Trung Quốc.

Đơn đặt hàng này rất nhỏ so với hàng ngàn chip mà các hãng công nghệ hàng đầu Trung Quốc trước đây đặt mua từ Nvidia, nhưng các nguồn tin nói rằng nó rất quan trọng vì cho thấy Baidu có thể rời bỏ sản phẩm của công ty Mỹ.

Baidu, cùng với các công ty cùng ngành ở Trung Quốc như Tencent và Alibaba, từng được biết đến là khách hàng lâu năm của Nvidia.

Nguồn tin của Reuters tiết lộ: “Baidu đã đặt hàng Ascend 910B để chuẩn bị cho một tương lai có thể không còn mua được chip từ Nvidia nữa”.

Trang web Huawei cho biết họ đã hợp tác với Baidu từ năm 2020 để làm cho nền tảng AI tương thích với phần cứng của Huawei. Vào tháng 8, hai công ty Trung Quốc thông báo sẽ tăng cường khả năng tương thích giữa mô hình Ernie Bot của Baidu và chip Ascend của Huawei.

Baidu đã phát triển dòng chip Kunlun AI của riêng mình, hỗ trợ tính toán AI quy mô lớn, nhưng chủ yếu dựa vào Nvidia A100 để đào tạo mô hình ngôn ngữ lớn của mình.

Sau khi Mỹ áp đặt các quy định ngăn bán A100 và H100 cho Trung Quốc hồi năm ngoái, Nvidia đã phát hành chip A800 và H800 để thay thế cho khách hàng ở quốc châu Á này, gồm cả Baidu. Theo quy định vào ngày 17.10.2023, Nvidia không thể bán A800 và H800 cho Trung Quốc nữa.

Tạp chí The Wall Street Journal đưa tin Alibaba, Tencent, Baidu và ByteDance (chủ sở hữu TikTok) đều gợi ý đang có kế hoạch đặt mua ít chip hơn từ Nvidia trong năm 2024 vì các chip mạnh nhất của công ty Mỹ không được cung cấp cho thị trường Trung Quốc.

Chip AI bị Nvidia hạ cấp lần nữa để phù hợp với hạn chế từ Mỹ có thể hiệu suất không hơn nhiều so với các sản phẩm được sản xuất ở Trung Quốc. Điều này đồng nghĩa các hãng công nghệ lớn Trung Quốc có thể bắt đầu mua chip trong nước thay vì nhập khẩu, theo báo cáo.

Các công ty Trung Quốc cũng lo ngại về khả năng gia tăng hạn chế của Mỹ.

Jensen Huang, Giám đốc điều hành Nvidia, nói với các phóng viên tại Singapore hồi đầu tháng 12.2023: "Đối thủ của chúng tôi ở Trung Quốc, đó là rất nhiều công ty khởi nghiệp... Có khoảng 50 công ty khởi nghiệp tập trung vào AI. Huawei là một đối thủ đáng gờm. Intel và AMD, hai công ty khác ở Mỹ, đều là những đối thủ cạnh tranh rất gắt gao. Chúng tôi không thiếu sự cạnh tranh".