Tổng thống Brazil miễn cưỡng chúc mừng Biden, chấp nhận thần tượng chính trị thua cuộc

Theo Reuters, chiến thắng của ông Biden và sự miễn cưỡng từ Jair Bolsonaro trong việc công nhận kết quả này đã phủ một đám mây đen lên mối quan hệ Mỹ - Brazil, vốn đã ấm lên khi thảo luận về một thỏa thuận thương mại tự do vào năm ngoái.

Ông Biden có khả năng sẽ có quan điểm cứng rắn hơn với Brazil trong các lĩnh vực như môi trường, nhân quyền và thương mại, khiến Jair Bolsonaro thậm chí còn bị cô lập trên toàn cầu.

“Xin gửi lời chào tới Tổng thống Joe Biden với những lời chúc tốt đẹp nhất của tôi, hy vọng rằng Mỹ sẽ vẫn là vùng đất của tự do và quê hương của những người dũng cảm. Tôi sẽ sẵn sàng làm việc với các bạn và tiếp tục xây dựng liên minh Brazil – Mỹ để bảo vệ chủ quyền, dân chủ và tự do trên toàn thế giới, cũng như hội nhập thương mại", Bolsonaro nói trong một tuyên bố do Bộ Ngoại giao Brazil công bố.

Tổng thống Bolsonaro, cựu đại úy quân đội, là một trong những nhà lãnh đạo toàn cầu cuối cùng thừa nhận chiến thắng của ông Biden, chỉ sau khi Đại cử tri đoàn Mỹ xác nhận điều này hôm 14.12.

Nhắc đến ông Trump, Bolsonaro trước đó đã lên tiếng lo ngại về cáo buộc gian lận phổ biến ở Mỹ trong cuộc bỏ phiếu vào tháng 11 mà không nêu bằng chứng. Ông Trump đã tiếp tục đưa ra các tuyên bố vô căn cứ về gian lận và từ chối nhượng bộ.

Chiến thắng của Biden khiến Bolsonaro không còn đồng minh ngoại giao quan trọng và càng làm suy yếu cách tiếp cận của ông với đại dịch COVID-19. Tương tự ông Trump, Bolsonaro thường tìm cách hạ thấp mối đe dọa và sự nguy hiểm của COVID-19, thậm chí tuyên bố không tiêm vắc xin COVID-19 dù từng nhiễm coronavirus hồi tháng 7.

Áp lực mới của Mỹ nhằm hạn chế nạn phá rừng ở Amazon và thúc đẩy hành động toàn cầu chống lại biến đổi khí hậu đã gây ra xích mích với ông Bolsonaro, người đã phản đối những bình luận của Biden trong cuộc tranh luận với Trump trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ hôm 3.11.

Một số chuyên gia cho rằng quan hệ căng thẳng với Mỹ có thể khiến Tổng thống Bolsonaro xích lại gần Trung Quốc dù lâu nay luôn chỉ trích nước đông dân nhất thế giới, bao gồm cả trong vấn đề vắc xin COVID-19.

Là người hoài nghi Trung Quốc lâu năm, ông Bolsonaro có thể phụ thuộc nhiều hơn vào nền kinh tế số 2 thế giới, đối tác thương mại lớn nhất của Brazil, nếu các vấn đề môi trường và nhân quyền làm ảnh hưởng đến chương trình nghị sự thương mại giữa Mỹ và Brazil.

Trước ông Jair Bolsonaro, Tổng thống Putin chúc mừng Biden đắc cử, hy vọng Nga và Mỹ hợp tác giải quyết nhiều vấn đề thế giới. Động thái này xảy ra sau khi ông Biden giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu của Cử tri đoàn từng bang chính thức xác định chức vụ tổng thống Mỹ.

Điện Kremlin trích dẫn lời ông Putin trong một tuyên bố: “Về phần mình, tôi sẵn sàng tương tác và tiếp xúc với các bạn. Tôi chúc tổng thống đắc cử thành công và bày tỏ tin tưởng rằng Nga và Mỹ, hai quốc gia có trách nhiệm đặc biệt với an ninh và ổn định toàn cầu bất chấp những khác biệt, có thể thực sự giúp giải quyết nhiều vấn đề và thách thức mà thế giới đang phải đối mặt".

Trước đó, Điện Kremlin nói sẽ đợi kết quả chính thức của cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ trước khi bình luận về kết quả, ngay cả khi nhiều quốc gia khác chúc mừng ông Biden chiến thắng trong những ngày sau cuộc bỏ phiếu hôm 3.11.