Thủ tướng Malaysia không bị quy tội hình sự hoặc tham nhũng

Ngày 26.1, công tố viên trưởng Malaysia cho biết cuộc điều tra số tiền gây tranh cãi được chuyển vào tài khoản cá nhân của ông Najib, là quà tặng của hoàng gia Ả Rập Saudi và đã được trả lại cho hoàng gia này từ tháng 8.2013, tức 5 tháng sau khi chuyển khoản, vì không sử dụng đến số tiền này.  

Công tố viên trưởng Mohamed Apandi Ali nói tại cuộc họp báo được tổ chức vội vã: “Tôi hài lòng với những phát hiện, số tiền này không phải là một dạng tham nhũng hoặc đưa hối lộ”.

Reuters cho biết 1MDB hiện bị các cơ quan bảo vệ pháp luật Thụy Sĩ, Hồng Kông và Cục cảnh sát liên bang (FBI, Mỹ) điều tra, theo giới truyền thông và các nguồn tin. WSJ nói rằng có ít nhất 5 nước điều tra và FBI đang tìm kiếm các tài sản của ông Najib và gia đình ông, gồm những người thân sang ở New York và Los Angeles.

Công tố viên trưởng Apandi tuyên bố rằng Malaysia không cần sự hỗ trợ pháp lý của bất kỳ nước ngoài nào về khoản tiền tặng chuyển vào tài khoản của ông Najib, vì những phát hiện của ông là không hề có sự vi phạm hình sự. Tuy nhiên, ông không cung cấp tên thành viên hoàng gia Ả Rập Saudi đã tặng khoản tiền 2,08 tỉ ringgit (681 triệu USD).

Năm ngoái, WSJ đưa tin số tiền này được một công ty ở quần đảo British Virgin chuyển vào tài khoản của ông Najib.

Apandi nói không có bằng chứng nào về việc ông Najib biết về một cuộc chuyển khoản khác (khoảng 14 triệu USD) vào cuối năm 2014 và đầu năm 2015 vào những tài khoản riêng của ông.

Kết luận này đồng nghĩa Thủ tướng Malaysia không bị quy tội hình sự hoặc tham nhũng. Apandi nói ông Najib không phạm tội hình sự trong 3 cuộc điều tra của Ủy ban bài trừ tham nhũng Malaysia (MACC). Trước đó, MACC nói số tiền trên là một khoản tặng chính trị, từ một mạnh thường quân giấu tên người Trung Đông.

Cuộc điều tra trước đó của chính phủ Malaysia phát hiện ra rằng 14 triệu USD này vào tài khoản của ông là từ một đơn vị của Bộ Tài chính (ông Najib là bộ trưởng) thông qua một tổ chức của 1MDB.

Sau khi cuộc điều tra này được công bố, nhiều cuộc điều tra khác nhắm vào 1MDB được mở ở Malaysia, gồm các cuộc điều tra của MACC, ngân hàng trung ương và một ủy ban điều tra của quốc hội.

2 trong 3 cuộc điều tra của MACC mà Apandi đã xem xét, có liên quan SRC International, một nhánh con của 1MDB. Nhánh này đã bị điều tra vì bị nghi sử dụng sai mục đích một khoản tiền trị giá 4 tỉ ringgit (932 triệu USD). WSJ cho biết 42 triệu ringit (9,79 triệu USD) đã được SRC chuyển vào tài khoản của ông Najib.

Apandi nói ông sẽ trả các tài liệu do 3 cuộc điều tra thu thập được, kèm theo chỉ đạo MACC kết thúc cả 3 cuộc điều tra. Nhưng thủ lĩnh Lim Kit Siang của đảng Dân chủ hành động đối lập phản đối kết luận điều tra, được tổ chức sau nhiều tháng ông Najib bị yêu cầu phải từ chức vì vụ tai tiếng này. Ông Lim nói rằng việc chính ông Najib chỉ định công tố viên trưởng là có sự xung đột quyền lợi.

Giữa năm 2015, khi vụ tai tiếng này lên đỉnh điểm, công tố viên trưởng Abdul Gani Patail (người chỉ huy các cuộc điều tra 1MDB) bị thay bởi Apandi, một cựu thẩm phán cấp liên bang, có quan hệ thân cận với đảng Tổ chức quốc gia Malaysia thống nhất (UMNO) của ông Najib.

Lim nói: “Công tố viên trưởng không nên liên quan trong quyết định liên quan đến Thủ tướng, vì ông ấy được Thủ tướng chỉ định. Khi Patail bị cách chức đã là những tình huống gây tranh cãi. Đó là sự xung đột quyền lợi”.

Ông Najib đã bác những lời kêu gọi ông phải từ chức, phủ nhận rằng ông không hề có sai phạm nào và ông cũng không nhận bất kỳ khoản tiền nào vì lợi ích cá nhân. Văn phòng của ông từ chối bình luận về kết quả điều tra của công tố viên trưởng Apandi.

Bảo Vĩnh (theo Reuters, The Wall Street Journal)