Thời tiết bất lợi, mặt hàng xuất khẩu tỉ đô bị 'mất phong độ'

Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, sau khi tăng nóng từ 39 - 62% trong 4 tháng đầu năm, từ tháng 5, xuất khẩu thủy sản đã có dấu hiệu hạ nhiệt, tăng trưởng chậm lại. Theo đó, xuất khẩu tăng 34% trong tháng 5 và tăng 18% trong tháng 6 so với cùng kỳ năm 2021. Sang tháng 7, xuất khẩu thủy sản chững lại với trị giá đạt 970 triệu USD so với cùng kỳ năm 2021 và giảm 4% so với tháng 6.2022.

Nguyên nhân xuất khẩu giảm là từ tháng 5 thời tiết bất lợi, mưa sớm hơn so với mọi năm làm ảnh hưởng đến sản lượng thủy sản, gây ra dịch bệnh trên tôm nuôi khiến cho cho sản lượng tôm giảm, đồng thời nguồn hàng dự trữ từ năm ngoái cũng đã cạn dần.

Riêng xuất khẩu tôm trong tháng 6 đã giảm 1% so với cùng kỳ năm trước bởi thiếu hụt nguyên liệu. Sang tháng 7, xuất khẩu tôm tiếp tục giảm gần 13%, chỉ đạt 385 triệu USD.

Sản xuất tôm trong nước và nhu cầu tôm thế giới được dự báo là không khả quan trong 6 tháng cuối năm. Nguồn cung tôm của các nước sản xuất tăng mạnh, lượng nhập khẩu của các thị trường chính như Mỹ, EU tăng trong nửa đầu năm sẽ dẫn đến lượng tồn kho tăng và nhu cầu chững lại trong nửa cuối năm. Trong khi đó, sản xuất tôm nguyên liệu trong nước đang gặp khó khăn do thời tiết và các chi phí quá cao, vì vậy sẽ tiếp tục thiếu hụt tôm nguyên liệu trong nửa cuối năm.

Không giống như mặt hàng tôm, nguồn nguyên liệu cá tra không phải là vấn đề lớn, nhưng nhu cầu nhập khẩu cũng có xu hướng chững lại ở một số thị trường. Do vậy, xuất khẩu cá tra của ta cũng tăng trưởng chậm lại trong quý 2.

Theo VASEP, trước tác động của lạm phát giá và xu hướng tăng giá xuất khẩu của các nước nên nhu cầu nhập khẩu của các thị trường cũng có những thay đổi phù hợp. Cá tra cũng là một mặt hàng có lợi thế khi lạm phát lên quá cao ở nhiều thị trường, người tiêu dùng sẽ thắt chặt chi tiêu, chuyển hướng sang các sản phẩm có giá phù hợp như cá tra phi lê đông lạnh hoặc chả cá, surimi, cũng như một số sản phẩm đông lạnh khác...

Lượng tồn kho tăng cùng với lạm phát đã tác động đến nhu cầu nhập khẩu của Mỹ từ tháng 6. Do vậy, xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam sang thị trường này đã giảm 8% trong tháng 6 và tiếp tục giảm sâu 23% trong tháng 7.

"Khan hiếm nguyên liệu tôm và hải sản sẽ tiếp tục chi phối đến kết quả xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong quý 3, theo đó dự báo quý 3 sẽ tăng trưởng chậm hơn so với quý 2 và quý 1, ước đạt khoảng 3 tỉ USD", đại diện VASEP nhận định.