Thói quen xấu gây hại cho gan rất nhiều người mắc phải

Gan là cơ quan quan trọng của cơ thể, có chức năng chuyển hóa thực phẩm thành các chất dinh dưỡng nuôi cơ thể, ngoài ra gan còn có chức năng sản xuất, bài tiết mật, điều hòa hormone, tổng hợp enzyme hay thải độc. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, nhiều người chưa biết rằng, các căn bệnh gan hiện nay có nguồn gốc từ những thói quen xấu trong sinh hoạt hàng ngày.

Không ăn sáng hoặc nhịn ăn

Với sự phát triển kinh tế, xã hội, ở Việt Nam số người thừa cân béo phì không ngừng tăng lên. Trong đó nhiều người cố gắng giảm cân bằng cách nhịn ăn sáng, hoặc coi nhịn ăn như một cách để thải độc cơ thể. Điều này rất phản khoa học, thậm chí ảnh hưởng tới hoạt động của gan. Chuyên gia cho biết, khi nhịn ăn, không chỉ gan mà toàn bộ cơ thể đều không được cung cấp năng lượng trong một thời gian dài, khi không có năng lượng, gan cũng không thể hoạt động hiệu quả. Gan cần phải được cung cấp năng lượng thường xuyên nó sản xuất ra nhiều enzyme để thải độc tố. Muốn thải độc, gan phải làm việc chứ không phải nằm im mà thải được độc.

Sử dụng thuốc không hợp lý

Đây là một trong những nguyên nhân vô tình người bệnh gây ra “gánh nặng” cho lá gan của mình. Nhiều người khi sử dụng các loại thuốc đông y không rõ nguồn gốc, xuất xứ gây ngộ độc gan. Thậm chí cả thuốc tây, có nhiều thuốc khiến men gan tăng. Vì vậy, khi bệnh nhân đi khám bệnh về gan hãy chia sẻ về các loại thuốc mà mình đang sử dụng. Bởi có nhiều loại thuốc chữa bệnh gây tăng men gan, bác sĩ sẽ cân nhắc việc sử dụng thuốc đối với mỗi bệnh nhân để vừa chữa được bệnh vừa không làm tăng nặng bệnh gan. Có những loại thuốc khi dừng, men gan sẽ trở lại bình thường.

Uống rượu bia, hút thuốc lá

Người Việt thường có thói quen “chén rượu là đầu câu chuyện”, đặc biệt trong các dịp lễ tết, gặp mặt. Nhưng những phong tục này hiện đã bị “biến tướng”, người ta không chỉ uống nhấp môi, coi đây là cách đưa đẩy câu chuyện mà uống rượu bia giờ đây đã trở thành những cuộc tranh đua, thách đấu gây ảnh hưởng tới sức khỏe của chính những người uống.

Khi uống rượu, trên 90% chất độc được đào thải qua gan. Khi rượu vào gan, tổng hợp thành acetaldehyd, là chất độc với các tế bào gan. Sau đó, gan sản sinh ra các enzym để chuyển acetandehyd thành acetat ít độc hơn để đào thải ra ngoài. Tuy nhiên khả năng chuyển hóa của gan có hạn mà với người uống rượu rất nhiều, quá khả năng của gan khiến acetandehyd ứ lại ở gan. Đó là nguyên nhân khiến người lạm dụng rượu bia sẽ bị tổn thương gan, hậu quả dẫn đến gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan và ung thư gan.

Thói quen ăn đêm, ăn nhiều dầu mỡ

Chất béo là chất dinh dưỡng cần thiết của cơ thể. Nếu hấp thụ những đồ ăn có lượng chất béo vừa đủ có thể cung cấp năng lượng cho cơ thể, duy trì chức năng sinh lý bình thường của cơ thể, nhưng ăn quá nhiều đồ ăn có chứa nhiều chất béo thì lại gây hại trực tiếp cho gan.

Ngoài ra, thói quen hay ăn về đêm cũng khiến gan có ít thời gian nghỉ ngơi, tăng gánh nặng cho gan thậm chí gây rối loạn chức năng gan.

Ăn các thực phẩm có chứa độc tố, chất bảo quản

Việc lạm dụng các hóa chất trong trồng trọt, chăn nuôi ảnh hưởng tới sức khỏe của con người đặc biệt là lá gan. Sự phát triển của xã hộikhiến đời sống ngày càng được nâng cao, nhưng cùng với đó là sự xuất hiện của những loại thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh, nhiều dầu mỡ… khiến mỗi người càng ngày càng “nạp” vào cơ thể vô số các loại hóa chất, kể cả chất bảo quản. Bên cạnh đó, việc uống nước ngọt có gas là nguyên nhân khiến bệnh gan nhiễm mỡ gia tăng, điều này cực kỳ nguy hại. Ngoài ra, ăn các thực phẩm để lâu, trong quá trình chế biến, bảo quản chứa các loại độc tố như nấm mốc sẽ dẫn tới nguy cơ bị nhiễm độc gan, thậm chí là ung thư gan.

Thức quá khuya và ngủ dậy quá muộn

Việc thường xuyên thức quá khuya và ngủ dậy muộn sẽ ảnh hưởng đến chức năng gan. Khi cơ thể được nghỉ ngơi trong trạng thái yên tĩnh, nhu cầu máu của các bộ phận được giảm xuống thì máu được trở lại gan. Như vậy, khi cơ thể chúng ta phải làm việc hay học tập, nhu cầu máu càng ngày càng gia tăng, lượng máu tích lũy trong gan giảm ảnh hưởng đến sự nuôi dưỡng tế bào gan gây giảm khả năng miễn dịch.

Lưu ý trong ăn uống, sinh hoạthàng ngày đểcó thể bảo vệ gan

- Ăn uống đầy đủ, vệ sinh, cân đối dinh dưỡng, hạn chế đồ ăn nhanh, đồ ăn sẵn, không ăn thực phẩm có nguy cơ bị ngộ độc, nấm mốc.

- Thận trọng khi dùng thuốc, tốt nhất cần sự tư vấn của bác sĩ trước khi dùng bất cứ loại thuốc nào.

- Hạn chế rượu bia, thuốc lá.

- Tập thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc, đúng giờ.

Thanh Hải (TH)