Thị trường trái phiếu doanh nghiệp: 'Con sâu làm rầu nồi canh'

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ thời gian qua chủ yếu là trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ. Hầu hết các doanh nghiệp lựa chọn kênh trái phiếu riêng lẻ, do yêu cầu đơn giản hơn. Ngược lại, kênh phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng không được doanh nghiệp chú trọng vì thủ tục, yêu cầu, điều kiện, tiêu chuẩn cao hơn.

"Đây là thực tế chúng ta cần nhìn nhận để có các giải pháp chi tiết hợp lý hơn. Chúng ta không cấm doanh nghiệp phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, miễn là doanh nghiệp, nhà đầu tư tham gia tuân thủ đúng quy định pháp lý và theo đúng tinh thần là tự vay, tự trả và tự chịu trách nhiệm. Tuy nhiên, thời gian qua đã bộc lộ hạn chế như: lừa dối khách hàng, trái phiếu quá hạn không được thanh toán đầy đủ", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Thời gian tới, cơ quan quản lý sẽ cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính, rà soát pháp lý, tạo điều kiện hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng.

Bộ trưởng khẳng định: Niềm tin đóng vai trò rất quan trọng trên thị trường tài chính đặc biệt và trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Thị trường phát triển ổn định, hiệu quả, an toàn thì nhà đầu tư sẵn sàng tham gia và khi đó thị trường mới có sự phát triển bền vững bởi "cung vững - cầu chắc".

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn rất tiềm năng và cần tạo điều kiện để phát triển an toàn, minh bạch, bền vững. Dù không đại diện cho toàn thị trường, nhưng những sai phạm trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thời gian qua đúng là “con sâu làm rầu nồi canh”, làm suy giảm niềm tin của nhà đầu tư vào kênh trái phiếu doanh nghiệp. Do vậy, việc lấy lại niềm tin cho thị trường cũng là trách nhiệm của nhiều cơ quan quản lý và các chủ thể tham gia thị trường.

Để củng cố chất lượng phát triển của thị trường và củng cố niềm tin của nhà đầu tư vào kênh huy động này, Bộ Tài chính đã tham mưu để Chính phủ ban hành Nghị định 65 sửa đổi Nghị định 153 quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế. Với nhiều điểm mới, theo hướng chặt chẽ hơn, nâng cao trách nhiệm của các bên tham gia. Chính sách mới sẽ cần thời gian để thị trường làm quen, nhưng đây là cơ hội để thị trường sàng lọc, “gạn đục, khơi trong” tạo điều kiện cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư chuyên nghiệp chân chính.

Cùng với đó, Nghị định 65 cũng đã đưa ra mốc thời gian cụ thể để khai mở vận hành thị trường trái phiếu doanh nghiệp thứ cấp, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp niêm yết và nhà đầu tư có thể giao dịch được trái phiếu doanh nghiệp khi có nhu cầu. Bên cạnh đó, cũng đã có quy định để phát triển dịch vụ xếp hạng tín nhiệm và quy định chi tiết các trường hợp phải có xếp hạng mới được phát hành, tạo điều kiện cho nhà đầu tư có tham chiếu khách quan và tin cậy hơn trước khi mua trái phiếu doanh nghiệp.

Bộ Tài chính cũng đã có chỉ đạo các đơn vị chức năng tăng cường giám sát, kiểm tra, thanh tra các doanh nghiệp phát hành, các đơn vị cung cấp dịch vụ trung gian điển hình các công ty chứng khoán và các doanh nghiệp kiểm toán. Nếu phát hiện sai phạm chắc chắn bị xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Bộ cũng đôn đốc các công ty phát hành, công ty chứng khoán thanh toán trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đến hạn, phối hợp với các cơ quan chức năng xử lý nghiêm các trường hợp lừa dối khách hàng, không thanh toán trái phiếu đúng hạn.