Tây Nguyên khô cháy, bò chết hàng loạt

Trên cánh đồng khô cằn của xã Ia R’vê, những con bò gầy trơ xương lang thang tìm gặm những lá xanh còn sót lại ở những cây le.

Giữa trưa nắng, chị Nguyễn Thị Viên (thôn 14) lùa đàn bò hơn 30 con dặt dẹo đi tìm nguồn nước. Thiếu nước, đói ăn, đàn bò trơ xương tranh thủ liếm cả những cục đất trên ruộng khô, những cây rừng cháy đen.

Chị Nguyễn Thị Viên (thôn 14, xã Ia R’vê) lùa đàn bò đi tìm thức ăn giữa trưa nắng

“Nửa tháng nay sông hồ khô kiệt, ruộng khô cháy nên bò không có thức ăn. Ngày nào, từ mờ sáng tôi cũng lùa đàn bò đi 7-8km, tìm đến các con suối còn nước ở xã bên cạnh để bò uống”, chị Viên cho hay.

40 con bò của ông Phùng Ngọc Cường (thôn 8) cũng trong cảnh đói ăn khiến ông phải đi các xã lân cận tìm mua 2 xe rơm với giá hơn 4 triệu đồng làm thức ăn, rồi thuê thợ khoan giếng tốn hơn 15 triệu đồng lấy nước cho bò uống. Nhưng không phải hộ nào cũng may mắn khoan giếng gặp nước và mua được rơm như ông Cường.

“Bao nhiêu năm rồi mới thấy hạn hán khốc liệt như vậy. Cỏ không còn, đàn bò đi từ sáng tới chiều cũng không kiếm ra thức ăn, bụng lép kẹp. Giờ thì chúng gặp gì ăn nấy, kể cả rác, bao bóng”, ông Cường xót xa.

Trong khi đó, đàn bò 120 con của ông Phạm Bạo (thôn 13) gặp nắng hạn đã chết hơn 30 con, ước tính thiệt hại khoảng 300 triệu đồng. Những con còn lại cũng gầy trơ xương, lờ đờ vì thiếu ăn, nước uống.

Không có cỏ, ông Bạo phải mua 2 tấn lúa loại ngon, 3 tấn mì và hàng chục xe rơm làm thức ăn cho đàn bò.

Ông Bạo phải mua 2 tấn lúa loại ngon, 3 tấn mì và hàng chục xe rơm làm thức ăn cho bò

Sau đó xay gạo thành bột rồi hòa với nước muối cho bò ăn thêm để có dinh dưỡng, cầm cự nhưng đàn bò mỗi ngày cứ gầy đi. Nhiều con yếu quá phải tiêm thuốc bổ, vitamin C nhưng vẫn không trụ nổi, lăn ra chết.

"Đàn bò trị giá hơn tỉ bạc nhưng giờ bán chẳng ai mua”, ông Bạo than thở.

Bò chết, xẻ thịt bán không ai mua

Ông Đoàn Minh Thuận, Phó chủ tịch UBND xã Ia R’vê cho biết, từ đầu tháng 3 đến nay, hệ thống sông suối, hồ thủy lợi trên địa bàn xã đã khô cạn nước. Toàn xã đã có trên 60 con trâu, bò bị chết vì thiếu thức ăn, nước uống, chưa kể hàng trăm gia súc, gia cầm khác cũng đang ngắc ngoải vì khô hạn.

Một con bò trưởng thành có giá tới hơn 10 triệu đồng, nhưng do nắng hạn, bò gầy trơ xương, chết, rao bán không ai mua. Có thương lái trả 1-2 triệu đồng/con nhưng tiếc của, người nuôi bò đành tự mổ thịt, rồi chở xe máy đi rao bán hi vọng vớt vát chút đỉnh.

Ông Lê Kỳ Gióng (thôn Vùng, xã Ia Lốp) rao bán một con bò chết vì say nắng chỉ được thương lái trả 3 triệu đồng.

Tốn tiền mua rơm cho bò ăn bò vẫn chết vì say nắng

“Con bò này lúc sống giá bán cũng phải 13-14 triệu đồng. Tiếc của, tôi xẻ thịt đem bán, người dân mua nhưng cũng nghi ngại, hỏi đủ điều có phải bò bệnh, rồi có tiêm phòng không, phải giải thích rát họng mới có người mua”, ông Gióng nói như khóc.

Anh Trịnh Quốc Hoàn ở cùng thôn có 30 con bò thì 4 con lăn ra chết vì khát, đói ăn nên cũng xẻ thịt rao bán lẻ.

“Bò chết vì nắng, không ai mua nguyên con nên đành xẻ thịt. Chạy khắp các thôn bán cả ngày mới hết. Con bò giá chục triệu, xẻ thịt cả nhà chia nhau rao bán cả ngày mà thu được 4 triệu đồng. Trong xã, nhà nào cũng có bò chết nên giá thịt bò giờ rẻ lắm. Bán như cho, năn nỉ, giải thích đủ kiểu may lắm mới có người mua”, anh Hoàn cho biết.

Theo thống kê của Phòng NN&PTNT Ea Súp (Đắk Lắk), toàn huyện đã có khoảng 200 con trâu, bò chết; hàng trăm hecta hoa màu đang khô cháy vì không còn nước tưới, hàng trăm hộ dân đang thiếu nước sinh hoạt vì giếng khoan đã khô không còn một giọt nước.

Trưởng phòng Nguyễn Ngọc Phú cho biết nguyên nhân khiến bò chết hàng loạt do thiếu chất dinh dưỡng, thức ăn và nước uống, chưa kể bò ăn quá nhiều khoai mì dẫn đến trướng bụng rồi chết.

Bò chết tập trung nhiều nhất ở các xã Ia Lốp (gần 90 con), Ia R’vê (trên 60 con) do tại đây không có hồ chứa nước và kênh mương thủy lợi.

Bò gầy trơ xương vì thiếu thức ăn, thiếu nước

Theo ông Phú, hạn hán năm nay quá khốc liệt nên ưu tiên trước mắt là ứng quỹ dự phòng để giúp người dân khoan giếng lấy nước sinh hoạt. Đối với các hộ chăn nuôi bò, huyện chỉ đạo bà con tăng cường khẩu phần ăn, chất dinh dưỡng, đồng thời báo cáo lên tỉnh để xin hỗ trợ.

Trước tình trạng khô hạn, thiếu thức ăn, khan hiếm nước uống, để duy trì đàn bò, địa phương cũng hướng dẫn người dân nuôi bò trên địa bàn tìm cách di cư đàn bò đến các xã lân cận, đến các con suối còn nước cách nhà 8-10km để tránh nóng, tìm thức ăn, nguồn nước uống.