Tặng vắc xin COVID-19 cho nước nghèo toàn cầu, G7 có thể dằn mặt Trung Quốc và Nga

G7 là nhóm 7 nền kinh tế hùng mạnh nhất thế giới gồm Mỹ, Anh, Canada, Pháp, Đức, Ý, Nhật Bản.

Trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên kể từ khi nhậm chức Tổng thống Mỹ, ông Joe Biden (78 tuổi) sẽ cố gắng sử dụng hội nghị thượng đỉnh tại ngôi làng Carbis Bay bên bờ biển nước Anh để củng cố cơ chế đa phương của mình sau những xáo trộn dưới nhiệm kỳ Donald Trump.

Dù về COVID-19 hay biến đổi khí hậu, các nhà lãnh đạo G7 muốn chứng minh rằng phương Tây có thể cạnh tranh với sức mạnh của Trung Quốc và sự quyết đoán từ Nga.

"Đây là một câu hỏi xác định của thời đại chúng ta: Các nền dân chủ có thể kết hợp với nhau để mang lại kết quả thực sự cho người dân của chúng ta trong một thế giới đang thay đổi nhanh chóng không?", ông Biden được hỏi trong một bài báo ngày 5.6 trên tờ The Washington Post.

"Liệu các liên minh và thể chế dân chủ đã định hình rất nhiều từ thế kỷ trước có chứng minh được năng lực của họ trước các mối đe dọa và kẻ thù thời hiện đại không? Tôi tin rằng câu trả lời là có", Tổng thống Mỹ đáp.

Cuối tuần qua, các bộ trưởng tài chính của G7 đã đồng ý một thỏa thuận về mức thuế doanh nghiệp tối thiểu, mà Bộ trưởng Tài chính Mỹ - Janet Yellen cho biết phản ánh mong muốn hợp tác cùng nhau.

Bà nói: “Nó cho thấy sự hợp tác đa phương có thể thành công”.

Ông Biden gặp Thủ tướng Anh - Boris Johnson (người chủ trì hội nghị thượng đỉnh G7) vào 10.6, một ngày trước khi bắt đầu cuộc họp ba ngày của các nhà lãnh đạo G7.

Vào ngày 13.6, ông Biden sẽ trở thành Tổng thống Mỹ thứ 13 gặp Nữ hoàng Elizabeth II (năm nay 95 tuổi) khi được bà tiếp đón tại  Lâu đài Windsor.

Sau đó, Tổng thống Mỹ tới Brussels để dự hội nghị thượng đỉnh NATO và hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU) trước khi gặp Tổng thống Nga - Vladimir Putin tại Geneva (Thụy Sĩ) vào ngày 16.6.

G7 được thành lập vào năm 1975 với vai trò là một diễn đàn để các quốc gia giàu có nhất thảo luận về các cuộc khủng hoảng như lệnh cấm vận dầu mỏ của OPEC. 7 quốc gia G7 có tổng GDP hàng năm là 40.000 tỉ USD, hoặc chỉ bằng dưới một nửa nền kinh tế toàn cầu.

Dù vậy, phương Tây cảm thấy không an toàn. Coronavirus đã tàn phá Mỹ, châu Âu và biến đổi khí hậu đã thách thức các giả định của nhiều mô hình kinh tế các nước này. Họ đối mặt với Nga quyết đoán và Trung Quốc – nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Diễn ra ở Vịnh Carbis, cách London 300 km về phía tây, đây là hội nghị thượng đỉnh G7 đầu tiên của ông Biden, Tổng thống Mario Draghi (Ý), Thủ tướng Yoshihide Suga (Nhật Bản). Đó cũng là hội nghị thượng đỉnh G7 đầu tiên hậu Brexit dành cho Thủ tướng Johnson.

Nó sẽ là hội nghị thượng đỉnh G7 cuối cùng của Angela Merkel trước khi bà từ chức Thủ tướng Đức sau cuộc bầu cử vào tháng 9.2021 và là hội nghị G7 cuối cùng của Tổng thống Emmanuel Macron trước cuộc bầu cử năm 2022 ở Pháp.

Các nhà lãnh đạo Úc, Ấn Độ, Hàn Quốc và Nam Phi đã được mời, nhưng Thủ tướng Ấn Độ - Narendra Modi sẽ phải bỏ lỡ cuộc họp do khủng hoảng COVID-19 ở quê nhà.

Các nhà ngoại giao cho biết đằng sau các tuyên bố công khai, các nhà lãnh đạo G7 sẽ nói về cách đối phó với Trung Quốc và Nga, làm thế nào để giành lại khối tài sản hàng ngàn tỉ USD bị xóa sổ bởi COVID-19 và cách đảm bảo thương mại tự do trong một thế giới đang nghiêng về Trung Quốc.

Trung Quốc chưa bao giờ là thành viên của G7. Nga từng được thừa nhận là thành viên G8, 6 năm sau khi Liên Xô sụp đổ nhưng đã bị đình chỉ vào năm 2014 vì nước này sáp nhập bán đảo Crimea từ Ukraine.

Nga và Trung Quốc đều đã yêu cầu G7 ngừng can thiệp vào công việc của họ.

Sau khi nhiều cường quốc tích trữ vắc xin COVID-19, Thủ tướng Johnson muốn G7 tặng hàng trăm triệu liều vắc xin COVID-19 cho các quốc gia nghèo hơn, thua xa phương Tây trong việc tiêm chủng cho dân số của họ.

Ông Johnson nói: “Tiêm vắc xin cho thế giới vào cuối năm tới sẽ là một kỳ tích vĩ đại nhất trong lịch sử y học”.

Hàng ngàn người biểu tình sẽ cố gắng làm gián đoạn hội nghị thượng đỉnh G7 vì lo ngại từ biến đổi khí hậu đến dự thảo luật cho phép cảnh sát Anh có thêm quyền hạn để kiềm chế biểu tình.

“Quyền lợi của chúng tôi không giành được thông qua sự phản đối lịch sự lặng lẽ. Quyền lợi của chúng tôi đã giành được thông qua việc ồn ào, gây rối và gây phiền nhiễu”, nhóm Kill The Bill, 1 trong khoảng 20 tổ chức hoạt động đã tham gia Liên minh chống G7, cho biết.

100 cựu lãnh đạo thúc giục G7 trả tiền tiêm vắc xin COVID-19 toàn cầu

Hôm 6.6, 100 cựu tổng thống, thủ tướng và bộ trưởng ngoại giao đã kêu gọi G7 trả tiền cho việc tiêm vắc xin COVID-19 toàn cầu để giúp ngăn chặn vi rút đột biến và trở lại như mối đe dọa thế giới.