Gửi bình luận
Sau sự sụp đổ của chính quyền Bashar al-Assad, Israel đã tăng cường tấn công vào các mục tiêu tại Syria với hơn 400 cuộc không kích chỉ trong vài tháng.
Theo Al-Jazeera, các hành động quân sự này diễn ra khi Syria đang chìm trong tình trạng hỗn loạn sau hơn nửa thế kỷ dưới sự kiểm soát của gia đình Assad. Động thái của Israel không chỉ gây chú ý về mặt quân sự mà còn gợi mở những câu hỏi lớn về chiến lược và lợi ích dài hạn của quốc gia này tại khu vực Trung Đông.
Mục tiêu chiến lược của Israel
Israel từ lâu đã viện dẫn lý do an ninh quốc gia để biện minh cho các cuộc tấn công vào Syria. Trước đây, Israel thường tuyên bố các cuộc tấn công nhằm vào lực lượng và cơ sở hạ tầng của Iran tại Syria, cáo buộc Iran sử dụng quốc gia này làm bàn đạp để tăng cường sức mạnh quân sự trong khu vực.
Tuy nhiên, sau sự sụp đổ của chính quyền Assad, Israel đã chuyển hướng tấn công vào các cơ sở quân sự của Syria với lý do ngăn chặn việc chuyển giao vũ khí cho các nhóm cực đoan, đặc biệt là Hayat Tahrir al-Sham (HTS), nhóm đối lập đã đóng vai trò chính trong việc lật đổ Assad.
Các mục tiêu tấn công của Israel bao gồm kho vũ khí, kho đạn dược, sân bay, căn cứ hải quân và trung tâm nghiên cứu quân sự tại Syria. Không chỉ giới hạn trong các khu vực quân sự, Israel còn tiến hành các cuộc tấn công vào các vị trí dân sự và cơ sở hạ tầng tại các khu vực trọng yếu như Al Mayadin, Tartous, Qatana, cũng như sân bay quân sự Khalkhalah.
Đặc biệt, cao nguyên Golan, vùng đất tranh chấp giữa Israel và Syria, đã trở thành trọng tâm chiến lược trong các hành động quân sự của Israel. Cao nguyên này không chỉ có giá trị về mặt chiến lược quân sự mà còn là nguồn cung cấp nước quan trọng, khiến nó trở thành một tài sản mà Israel khó có thể từ bỏ.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã mạnh mẽ tuyên bố rằng cao nguyên Golan sẽ mãi mãi là một phần của Israel, bất chấp sự phản đối từ Syria và Liên Hợp Quốc. Các quan chức Israel cho biết mục đích chính của họ là phá hủy các hệ thống vũ khí chiến lược, bao gồm cả vũ khí hóa học và tên lửa tầm xa, nhằm ngăn chặn nguy cơ chúng rơi vào tay các nhóm vũ trang. Điều này đã dẫn đến việc Israel triển khai quân đội đến vùng phi quân sự dọc theo cao nguyên Golan, một động thái bị coi là vi phạm thỏa thuận ngừng bắn năm 1974 do Liên Hợp Quốc làm trung gian.
Động cơ thực sự của Israel không chỉ dừng lại ở việc ngăn chặn vũ khí nguy hiểm. Các nhà quan sát chia sẻ với Al-Jazeera rằng Israel đang tận dụng tình trạng hỗn loạn tại Syria để củng cố vị thế chiến lược trong khu vực. Sự sụp đổ của chính quyền Assad đã tạo ra khoảng trống quyền lực lớn, và Israel dường như không muốn bỏ lỡ cơ hội để định hình lại cục diện chính trị tại Trung Đông. Một số ý kiến cho rằng Israel đang tìm cách thiết lập quan hệ với các nhóm thiểu số như người Druze và người Kurd tại Syria, những nhóm này có thể trở thành đồng minh tiềm năng trong tương lai.
Benny Gantz, lãnh đạo đảng Thống nhất quốc gia Israel, đã gọi đây là "cơ hội lịch sử" để Israel mở rộng ảnh hưởng tại Syria. Ông kêu gọi chính phủ Israel phát triển các mối quan hệ với các nhóm thiểu số, đồng thời đề xuất rằng Syria có thể bị chia thành các bang nhỏ, mỗi bang hoạt động độc lập và hợp tác với các lực lượng bên ngoài, bao gồm cả Israel. Ý tưởng này nhận được sự ủng hộ từ một số chuyên gia quân sự, những người cho rằng cấu trúc nhà nước hiện tại của Syria không còn phù hợp trong bối cảnh khu vực đầy biến động.
Lợi ích hay nguy cơ?
Các cuộc tấn công của Israel vào Syria, mặc dù được biện minh là nhằm bảo vệ an ninh quốc gia, lại đặt ra những câu hỏi nghiêm trọng về hậu quả lâu dài. Liên Hợp Quốc đã mạnh mẽ lên án các hành động này, cảnh báo rằng chúng có thể làm bùng nổ căng thẳng khu vực, khiến Trung Đông thêm bất ổn.
Nhiều chuyên gia nhận định chiến lược của Israel có thể phản tác dụng, đặc biệt khi tạo điều kiện cho các nhóm cực đoan gia tăng ảnh hưởng trong bối cảnh Syria đang cố gắng tái thiết sau những tàn phá của cuộc nội chiến. Sự leo thang quân sự cũng kích hoạt phản ứng dữ dội từ Iran, đồng minh chiến lược lâu năm của Syria, đồng thời làm sâu sắc thêm những rạn nứt giữa Israel và các nước láng giềng. Điều này không chỉ đe dọa ổn định khu vực mà còn đẩy Israel vào thế đối đầu trực diện với nhiều thế lực.
Ngay trong nội bộ Israel, các cuộc tấn công cũng gây ra nhiều tranh cãi. Một số nhà lãnh đạo chính trị và quân sự ủng hộ tiếp tục các chiến dịch quân sự để đảm bảo vị thế và an ninh quốc gia. Tuy nhiên, không ít ý kiến lo ngại rằng chiến lược này có thể dẫn đến những hậu quả không lường trước được, đặc biệt trong một khu vực vốn dĩ đã rối ren. Sự bất đồng này càng gia tăng áp lực lên chính phủ Israel, khiến việc định hình một chính sách đối ngoại thống nhất trở nên khó khăn hơn.
Al-Jazeera cho biết Israel dường như không chỉ đơn thuần muốn bảo vệ an ninh quốc gia mà còn đang tận dụng cơ hội từ sự sụp đổ của chính quyền Assad để mở rộng ảnh hưởng và định hình lại trật tự khu vực. Syria trở thành một quân cờ quan trọng trong chiến lược địa chính trị lớn hơn của Israel, nơi họ không chỉ tìm cách ngăn chặn các mối đe dọa trực tiếp mà còn muốn tạo ra một cục diện mới có lợi cho mình.
Tuy nhiên, những tham vọng này không tránh khỏi những rủi ro đáng kể. Các cuộc tấn công liên tục vào cơ sở hạ tầng quân sự và mục tiêu chiến lược tại Syria có thể tạo ra những phản ứng dây chuyền nguy hiểm. Một mặt, chúng làm suy yếu khả năng tái thiết của Syria; mặt khác, chúng cũng kích động các thế lực đối lập và đối thủ khu vực tăng cường hành động trả đũa, đẩy tình hình vào vòng xoáy bất ổn mới.
Dù mang lại một số lợi ích chiến lược trong ngắn hạn, Israel phải đối mặt với thách thức ngoại giao lâu dài khi cộng đồng quốc tế, đặc biệt là các nước lớn và các tổ chức toàn cầu, liên tục gây sức ép. Hơn nữa, trong bối cảnh các lực lượng đối lập tại Syria ngày càng mạnh lên, Israel sẽ phải cân nhắc kỹ lưỡng các bước đi tiếp theo để tránh làm trầm trọng thêm căng thẳng khu vực và đảm bảo lợi ích bền vững cho mình.
