Tài sản mã hóa sẽ dẫn dắt sự chuyển đổi số tài chính toàn cầu như thế nào?

Được biết, “Chuyển đổi số” (hay chuyển đổi kỹ thuật số) hiện nay là một phần căn bản trong tư duy chiến lược của các công ty, tổ chức ở cả khu vực công và khu vực tư nhân và đã được áp dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới. Chuyển đổi số được thúc đẩy, dẫn dắt bởi các yếu tố từ sự phổ biến của công nghệ, đến nhu cầu mô hình kinh doanh mới và nhu cầu cung ứng, phân phối sản phẩm một cách hoàn hảo. Yêu cầu chuyển đổi chưa bao giờ cần thiết và thực tế đối với nhiều người hơn bây giờ, phải thay đổi, đi đầu để tồn tại, phát triển hoặc sẽ bị bỏ lại phía sau.

Chuyển đổi số (Digital Transformation) có thể rất dễ bị nhầm lẫn với “Số hóa” (Digitizing). Để phân biệt hai khái niệm này, có thể hiểu rằng “Số hóa” là quá trình hiện đại hóa, chuyển đổi các hệ thống thường sang hệ thống kỹ thuật số (chẳng hạn như chuyển từ tài liệu dạng giấy sang các file mềm trên máy tính, số hóa truyền hình chuyển từ phát sóng analog sang phát sóng kỹ thuật số...). Trong khi đó, “Chuyển đổi số” là khai thác các dữ liệu có được từ quá trình số hóa, rồi áp dụng các công nghệ để phân tích, biến đổi các dữ liệu đó và tạo ra các giá trị mới hơn. Có thể xem “Số hóa” là một phần của quá trình “Chuyển đổi số”.

Về tiền mã hóa (crypto currency), khái niệm này hiện đang được tiếp cận dưới nhiều khía cạnh, nhiều hình thức khác nhau và cũng chưa có một thuật ngữ chung thống nhất như tiền ảo (virtual currency), tài sản mã hóa (crypto assets).

Theo Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), loại “tài sản” này có tiềm năng kết hợp lợi ích của tiền tệ và hàng hóa, nên việc sử dụng từ “tiền” trong các thuật ngữ nêu trên có thể gây nhầm lẫn. Trong khi đó, những đối tượng này được tạo lập trên cơ sở sử dụng công nghệ blockchain (công nghệ chuỗi - khối, một dạng sổ cái phân tán, cho phép truyền tải dữ liệu một cách an toàn trên không gian mạng dựa trên hệ thống mã hóa vô cùng phức tạp, tương tự như cuốn sổ cái kế toán của một công ty, nơi mà tiền được giám sát chặt chẽ và ghi nhận mọi giao dịch trên mạng ngang hàng). Do đó, IMF khuyến nghị sử dụng thuật ngữ tài sản mã hóa cho loại “tài sản” này.

Tại một văn kiện của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) cũng chỉ ra rằng, tiền mã hóa là một khái niệm về tài sản rộng hơn so với tài sản mã hóa. ECB mô tả tài sản mã hóa là thuật ngữ dùng để chỉ bất kỳ tài sản nào được ghi nhận ở hình thức kỹ thuật số. Tài sản mã hóa có thể đại diện cho một tài sản hay quyền sở hữu một tài sản, như: tiền, hàng hóa,… Chúng biểu hiện của giá trị dưới dạng số (vô hình) và hiện chưa được nhiều quốc gia hay ngân hàng trung ương nào bảo đảm.

Tài sản mã hóa được tạo dựng trên cơ sở nền tảng ứng dụng công nghệ blockchain và kỹ thuật mã hóa trong một hệ thống máy tính, đang thu hút được sự quan tâm nghiên cứu, đầu tư, kinh doanh của nhiều tổ chức, cá nhân do những kỳ vọng về ưu điểm vượt trội mà công nghệ blockchain đem lại.

Có thể hiểu các loại tiền mã hóa như Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH), XRP… là một dạng của tài sản mã hóa. Về cơ bản, các loại tiền mã hóa này được tạo ra trên cơ sở sử dụng công nghệ blockchain kết hợp kỹ thuật mã hóa nhằm tạo lập và xác thực giao dịch một cách minh bạch, bảo mật, đáng tin cậy. Đây là một dạng tài sản có chức năng tương tự phương tiện trao đổi, thanh toán và được tin tưởng và có thể được sử dụng trong một cộng đồng nhất định mà không cần qua trung gian tập trung. Theo các chuyên gia, tài sản mã hóa sẽ làm cho các ngành công nghiệp minh bạch hơn, ít rủi ro về tranh chấp hơn cũng như có khả năng giảm đáng kể chi phí cho người tiêu dùng.

Hiện nay, xuất hiện càng nhiều mối quan tâm mới đối với tiền mã, khi mà Bitcoin (BTC) - tiền điện tử lớn nhất thế giới - tăng trên mốc 50.000 USD vào tháng 8 sau khi sụt giảm giá trị vào tháng 5. Song hành cùng với Bitcoin (BTC), giá trị của các đồng tiền mã hóa lớn khác, bao gồm Ethereum (ETH), Solana (SOL) và Binance Coin (BNB)…, cũng trong đà tăng trưởng.

Mối quan tâm đến những đổi mới do công nghệ dẫn đầu đối với tài sản mã hóa đã tăng lên cùng với sự gia tăng đầu tư. Chỉ riêng chi tiêu blockchain trực tiếp đã tăng hơn 50% vào năm 2021 so với năm ngoái và dự kiến ​​sẽ vượt quá 19 tỷ USD vào năm 2024, theo báo cáo của công ty tình báo thị trường toàn cầu IDC.

Hàng loạt các công ty ứng dụng blockchain và các nền tảng thực tế ảo đã đi trước một bước trong việc tạo nên nền kinh tế số được mã hóa. Republic Realm, một công ty đầu tư bất động sản ảo thuộc hệ sinh thái Republic được sáng lập bởi doanh nhân Mỹ gốc Việt Kendrick Nguyễn, đã bỏ ra gần 1 triệu USD tiền mã hóa MANA để xây dựng trung tâm thương mại ảo có tên Metajuku trên Decentraland - nền tảng thực tế ảo cho phép người tham gia mua bán và sở hữu đất đai. Tháng 8 vừa qua, Sky Mavis, một startup công nghệ đồng sáng lập bởi người Việt - Nguyễn Thành Trung - đã thu hút sự chú ý của cộng đồng khi đồng tiền mã hóa của tựa game Axie Infinitiy của công ty đạt mức vốn hóa thị trường lên đến hơn 4,4 tỷ USD.

Đáng chú ý, Metaverse, khái niệm vụ trụ ảo toàn diện ứng dụng thực tế ảo tăng cường (AR) và tài sản mã hóa đang thu hút sự những khoản đầu tư lớn từ giới nghệ sĩ, người nổi tiếng, doanh nhân và các tập đoàn lớn trên toàn cầu. Coca Cola đã thể hiện những bước tiến đầu tiên của mình với metaverse khi công bố bộ sưu tập tài sản số NFT đầu tiên của hãng. Trước đó, CEO Mark Zuckerberg của Facebook đã chuyển đổi tên công ty thành “Meta”.

Công ty nghiên cứu dữ liệu thị trường Statista có trụ sở tại Đức, cho biết hoạt động chi tiêu, tích trữ tài sản, mua bán dựa trên công nghệ blockchain đang được thúc đẩy mạnh mẽ với lượng người trên khắp thế giới hiện đang sử dụng ví blockchain – loại ví kỹ thuật số có thể lưu trữ và quản lý tiền mã hóa - đã vượt quá 75 triệu người tính đến ngày 15.8 năm nay.

Tập đoàn Huobi, một nhà cung cấp dịch vụ tài chính tài sản kỹ thuật số toàn cầu được thành lập tại Trung Quốc vào năm 2013 đã trả 77 triệu USD Mỹ vào năm 2018 để mua lại 72% cổ phần của Pantronics Holdings, một nhà cung cấp dịch vụ sản xuất điện tử đã lên sàn chứng khoán Hồng Kông vào năm 2016 và đổi tên thành Tập đoàn Công nghệ Huobi (Huobi Tech) vào năm 2019. Huobi đã hoạt động tại Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc và điều hành một sàn giao dịch tiền mã hóa có tên Huobi Global, cũng như phát hành một loại tiền điện tử của riêng mình - Huobi Token.

Lily Zhang, Giám đốc tài chính (CFO) của Huobi Tech, cho biết việc tập đoàn này tăng cường đầu tư vào số hóa và tiền điện tử diễn ra trong bối cảnh thị trường quản lý tài sản tiền mã hóa toàn cầu mang lại tiềm năng tăng trưởng lớn. Theo các nhà phân tích của Allied Market Research, giá trị vốn hóa thị trường của Huobi Tech đạt 670 triệu USD vào năm 2020, dự kiến ​​sẽ tăng lên 9,36 tỷ USD vào năm 2030.

Tập đoàn này đang phát triển hệ sinh thái mã hóa của mình thông qua blockchain. CFO Lily Zhang khẳng định sẽ đưa Huobi làm cầu nối giữa thế giới tài chính truyền thống và thế giới tài sản mã hóa trong tương lai.

Mặc dù vẫn còn lo ngại về những rủi ro có thể phát sinh trong một môi trường kỹ thuật số, nhưng Huobi Tech hy vọng sẽ cung cấp một giải pháp bằng cách đưa ra các dịch vụ như ủy thác, quản lý vốn và lưu ký - các nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ và bảo mật bên thứ ba - điều cần thiết để vận hành các dịch vụ tài chính dựa trên nền tảng công nghệ blockchain.

Huobi Tech đã nhận được sự chấp thuận từ cơ quan giám sát thị trường của Hồng Kông, Ủy ban Chứng khoán và Hợp đồng Tương lai (SFC), để tiến hành các hoạt động theo quy định Loại 4 (tư vấn về chứng khoán) và Loại 9 (quản lý tài sản) vào tháng 8 năm ngoái. Các dịch vụ bao gồm các quỹ theo dõi Bitcoin và Ethereum và một quỹ đa tài sản, đầu tư vào sự kết hợp của các loại tài sản khác nhau bao gồm cổ phiếu, chứng khoán thu nhập cố định và tài sản mã hóa.

Zhang cho biết công ty nhận thức rõ những rủi ro tiềm tàng mà thế giới tài sản mã hóa gây ra cho hệ thống tài chính. Nhiều loại tiền điện tử trên các sàn giao dịch vẫn có thể bị tấn công, trong khi các hợp đồng thông minh thay thế quyền quyết định của con người cũng có thể tạo ra các lỗi công nghệ, khi được kích hoạt, có thể dẫn đến tổn thất cho các bên giao dịch. Huobi Tech dự định củng cố hệ sinh thái bằng cách áp dụng một cách tiếp cận tuân thủ cao, điều này sẽ cho phép các giao dịch tài sản mã hóa an toàn và bảo mật. Theo giám đốc tài chính của Huobi Tech, đây là yếu tố rất quan trọng vì nhiều tổ chức truyền thống đã do dự về việc tham gia thị trường vì lo ngại về sự biến động hiệu suất và sự không chắc chắn về quy định của tài sản mã hóa.

“Mặc dù các cơ quan quản lý cần phải nhận thức được những rủi ro do tài sản mã hóa gây ra, nhưng các chính sách điều tiết phù hợp sẽ rất quan trọng trong việc đảm bảo rằng sự đổi mới sản phẩm mã hóa không bị hạn chế trong lĩnh vực mới nổi này”, Zhang nhận định.

Hiện nay, các quy định về tiền điện tử vẫn đang trong quá trình hình thành trên khắp thế giới. Tại Mỹ, các cơ quan quản lý như Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch, Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai, Mạng lưới Thực thi Tội phạm Tài chính và Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài của Bộ Tài chính Mỹ vẫn đang cố gắng đạt được sự đồng thuận về chính sách giám sát tài sản mã hóa, trong khi ở Hồng Kông, các sàn giao dịch tiền điện tử hoạt động trong thành phố phải được cấp phép bởi Ủy ban Chứng khoán và Hợp đồng Tương lai Hồng Kông (SFC) và chỉ có thể phục vụ các nhà đầu tư chuyên nghiệp.

Zhang cho biết nhu cầu thể chế đang giúp thúc đẩy các tiêu chuẩn cao hơn về bảo mật và tuân thủ trong quản lý tài sản mã hóa. Việc SFC phê duyệt vào tháng 4 năm nay cho Huobi Tech và các khoản trợ cấp của nó để tiến hành các dịch vụ ủy thác và lưu ký có nghĩa là nó có thể cung cấp một cách an toàn để lưu trữ số lượng lớn tài sản mã hóa theo một khuôn khổ quản lý rủi ro cụ thể từ các khách hàng cá nhân hoặc tổ chức.

“Châu Á hiện đang đứng sau Châu Âu và Mỹ khi nói đến sự tham gia của các tổ chức vào tài sản mã hóa. Ở Mỹ, nhiều công ty niêm yết, đặc biệt là các công ty công nghệ, đang tích cực tham gia vào tiền điện tử, nhưng không phổ biến như ở châu Á. Vì vậy, đây là một cơ hội tuyệt vời cho chúng tôi. Đối với Huobi Tech, việc phục vụ thị trường tiềm năng này nghĩa là phải thiết kế - và không ngừng cải tiến - nền tảng tất cả trong một cho khách hàng, bao gồm một khuôn khổ được cấp phép để bảo vệ tài sản đã đầu tư của họ, đáp ứng các tiêu chuẩn tuân thủ quy định của địa phương”, bà Zhang nhấn mạnh.