Sau Anh, đến lượt Úc hưởng ứng Mỹ trong việc tự do hàng hải ở Biển Đông

Theo The Australian Associated Press, ngày 24.2, Thủ tướng Úc Malcolm Turnbull đã để ngỏ khả năng Hải quân nước này tham gia các cuộc tuần tra tự do hàng hải của Mỹ trên Biển Đông. Phát biểu tại thủ đô Washington sau khi kết thúc chuyến thăm Mỹ kéo dài 4 ngày, ông Turnbull khẳng định: "Như các bạn đã biết, Úc bảo vệ quyền tự do hàng hải và hàng không trên toàn thế giới, mặc dù chúng tôi không muốn có đồn đoán về các hoạt động của mình".

Thông điệp của ông Turnbull đưa ra một ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump không ngần ngại cho biết muốn lôi kéo Úc vào cuộc tuần tra này. Ngày 23.2, ông Trump cho biết "rất muốn Úc tham gia và tôi nghĩ Canberra muốn Washington tiếp tục thực hiện" các cuộc tuần tra tự do hàng hải.

Trước đó, ngày 13.2, Bộ trưởng quốc phòng Anh Williamson cho hay, tàu khu trục chống tàu ngầm HMS Sutherland sẽ đến Úc rồi sau đó sẽ đi qua Biển Đông dự kiến vào tháng 3 trên đường về Anh. Ông Williamson khẳng định: Tàu sẽ qua Biển Đông và cho thấy rõ rằng hải quân chúng tôi có quyền làm vậy . Người Anh không ngần ngại tỏ ý ngả hẳn về Mỹ trong vấn đề tự do hàng hải ở Biển Đông khi Bộ trưởng quốc phòng nước này nhấn mạnh: Chúng tôi hoàn toàn ủng hộ cách tiếp cận của Mỹ, và ủng hộ hơn nữa những gì Mỹ đang làm .

Không chỉ vậy, ông Williamson còn lôi kéo thêm Úc vào chuyện này khi phân tích: Những động lực của thế giới đang thay đổi nhiều. Nước Mỹ chỉ có thể tập trung vào nhiều thứ trong một lần. Họ cần các quốc gia khác hành động nhiều hơn. Đây là cơ hội tốt cho Anh và Úc ra tay, giữ vai trò lãnh đạo". Sau khi bị Anh lôi kéo thì Úc vẫn giữ thái độ im lặng vì từ lâu Canberra không muốn lún quá sâu vào cuộc chơi giữa Mỹ (đồng minh tin cậy truyền thống) và Trung Quốc (đối tác thương mại quan trọng), nhất là trong những vấn đề tranh chấp trên biển. Nhưng giờ sau chuyến thăm Mỹ thì có vẻ Úc đã ngả về Washington nhiều hơn.

Còn nhớ sau tuyên bố của Anh thì phía Trung Quốc tỏ ra tức giận. Hoàn cầu thời báo viết: "Nếu không phải là khiêu khích, Hải quân hoàng gia Anh nên hành xử chừng mực khi di chuyển qua Biển Đông. Bằng việc hành động cứng rắn với Trung Quốc, Bộ Quốc phòng Anh đang cố thể hiện sự tồn tại của họ và thu hút sự chú ý". Hay Bưu điện Nam Hoa có bài xã luận: "Biển Đông không phải chỗ cho sự phiêu lưu khờ khạo". Nhưng có thể thấy sự tức giận từ phía Trung Quốc không tác động được nhiều đến Úc.

Nếu chỉ có Mỹ là quốc gia ngoài khu vực cử tàu tuần tra tự do hàng hải đi qua Biển Đông thì Bắc Kinh còn có thể giữ luận điệu quen thuộc chỉ trích Washington làm phức tạp tình hình khu vực. Nhưng khi cả Anh rồi Úc cùng thể hiện quan điểm ủng hộ Mỹ một cách mạnh mẽ thì thế giới sẽ hiểu rõ thêm bản chất của câu chuyện ở Biển Đông.

Anh Tú