Thủ tướng Iceland phải từ chức dù không trốn thuế

Thủ tướng Sigmundur Gunnlaugsson là người đầu tiên trở thành "nạn nhân" trong số những nhân vật là lãnh đạo, cựu lãnh đạo hoặc người thân của các chính trị gia bị nêu tên trong danh sách rò rỉ của công ty luật Mossack Fonseca.

Quyết định từ chức củaông Gunlausson diễn ra sau khi đám đông biểu tình tập trung tại thủ đôReykjavik để phản đốivào tối 5.4. Người dânphẫn nộ khi biết tin ông Gunnlaugsson cùng vợ sở hữu một công ty nước ngoài, vốn đang kiện 3 ngân hàng bị sụp đổ của Iceland hàng triệu USD tiền bồi thường.Họ cáo buộc ông trốn thuế, đồng thời yêu cầu ông phải rời ghế Thủ tướng ngay lập tức.

"Chúng tôi hy vọng quốc hội sẽ bị giải thể", ông Steingrimur Oli Einarsson,một nhà kinh doanhnóitrong đám đông tụ tập trước Tòa nhà Quốc hội Iceland ở trung tâmthành phố Reykjavik."Tất nhiên chúng tôi rất vui mừng khi Thủ tướng từ chức.Nhưng chúng tôi không hài lòng nếu có ai đó thay thế ông tavới thực tế là chính phủ vẫn còn ở đó".

Văn phòng của ông Gunnlaugsson ra một tuyên bố nói rằng ông không từ chứcnhưng "bàn giao văn phòng thủ tướng trong một thời gian không xác định" cho ông Sigurdur Ingi Johannsson, Bộ trưởng Nông nghiệp và Thủy sản Iceland.

Ông Gunnlaugsson cũng rất "tự hào" với thành tựu của mình khi hồi sinh nền kinh tế Iceland vốn bị khủng hoảng tài chính nghiêm trọng hồi năm 2008. Thông báo của văn phòng chính phủ nói ông "đặc biệt tự hào về công tác xử lý của chính phủ... vớicác chủ nợ của các ngân hàng sụp đổ tại Iceland".

Bên ngoài Tòa nhà Quốc hội, Sigrin Eiroksdottir, một giáo viên mầm non nói "không cảm thấy bất kỳ chiến thắng nào. Có quá nhiều vấn đề đạo đứcvẫn còn tồn tại trong đất nước này và cách thế giới quan sát chúng tôi".

Động thái "nhường ghế"của Thủ tướng Iceland cầncó sự chấp thuận của cả hai thành viên khác trong liên minh trung hữu cầm quyền làđảng Độc lập và Tổng thống Iceland, Ólafur Ragnar Grímsson. Vì vậy khả năng bầu cử sớm vẫn có thể xảy ra.

Phe đối lập cánh tả, những người đã đưa ra kiến nghị bỏ phiếu bất tín nhiệm ông Gunnlaugsson nói rằng họ khônghài lòng với động thái này của Thủ tướng Iceland. "Rõ ràng chúng tôi muốn một cuộc bầu cử mới", bà Katrin Jakobsdottir, lãnh đạo của Left Green cho biết.

Theo tài liệu mật của Mossack Fonseca, vào tháng 12.2007, vợ ông Gunnlaugsson làbà Anna Sigurlaug Pálsdóttir đã mua toàn bộ cổ phần của công ty Wintris Inc, có trụ sở tại quần đảo Virgin, (Anh). Bà Pálsdóttirdùng công ty này để đầu tư cổ phiếu vào 3 ngân hàng tại Iceland.

Tuy nhiênsau khi thu thập đầy đủ tài liệu, tờ The Guardian cho rằng không có bằng chứng cho thấy vợ chồng Thủ tướng Iceland trốn thuế hoặc khai báo tài chính không trung thực.

Theo văn phòng của ông Gunnlaugsson thì hai vợ chồngông đã "trả lời chi tiết các câu hỏi" về tài sản ở Wintris và họ "không bao giờ tìm cách che giấu" khối tài sản này. Cổ phần tại công ty Wintrismà bà Pálsdóttir đang nắm giữ được kê khai vào thuế thu nhập của bà này kể từ năm 2008 và bà cũngđã trả đầy đủ tiền thuế cho Iceland.

Hà Ngọc Bách