Thêm bằng chứng virus Zika liên quan bất thường não thai nhi

Công trình nghiên cứu của nhóm khoa học gia người Phần Lan và Mỹ vừa được công bố trên Tạp chí Y học New England. Họ cũng là nhữngngười đầu tiên báo cáo đã phân lập đượcvirus Zika lây nhiễm trong các tế bào nuôi cấy từ mô não của thai nhi.

Nghiên cứu cho thấy có thể phát hiện dấu vết di truyền của virus Zika trong mẫu máu của người phụ nữ có thai, thậm chí là khi mẫu máu được lấy sau khi triệu chứng phát ban đã suy giảm nhiều tuần lễ, vì đó là giai đoạn mà sự tổn thương não thai nhi đang diễn ra.

Nghiên cứu mới dựa trên theo dõi một trường hợp duy nhất, một người phụ nữ bị nhiễm Zika trong 3 tháng đầu của thai kỳ - chính xác là trong tuần thứ 11 của thai kỳ - khi cô đến Trung Mỹ.

Các nhà nghiên cứu tìm thấy dấu vết di truyền của virus Zika trong mẫu máu của người phụ nữ, trong khi kết quả xét nghiệm của người chồng là âm tính với virus.

Bản đồ những nước có bằng chứng xuất hiện virus Zika. (Ảnh từ Internet)

Những hình ảnh não của thai nhi ở ba tháng tiếp theo của thai kỳ (ở tuần thứ 20) cho thấy có những bất thường nghiêm trọng ở não thai nhi.Với kỹ thuật chụp cộng hưởng từ - MRI, có thể phát hiện thấy những bất thường của não trước khi tình trạng vôi hóa nội sọ gâychứng đầu nhỏ diễn ra. Theo báo cáo của công trình nghiên cứu, "căn cứ vào chẩn đoán xấu, đã quyết định cho bệnh nhân chấm dứt thai kỳ ở 21 tuần tuổi",

Các nhà nghiên cứu lập bản đồ toàn bộ hệ gen của virus Zika mà họ phân lập. Và họ phát hiện chúng khác với chủng ở Trung Mỹ đã được báo cáo trước đây bởi 8 điểm đột biến. Từ những khác biệt về di truyền học đó, trưởng nhóm nghiên cứu là Giáo sư Vapalahti, nhànghiên cứu về virus động vật tại Đại học Helsinki, Phần Lan, đưa ra giả thuyết: "Một số các đột biến có thể liên quan đến sự thích nghi của virus với não thai nhi."

Các nhà nghiên cứu tìm thấy dấu vếthiện diện củavirus Zika ở mức cao nhất trong não của thai nhi, rất nhiều trong nhau thai và dây rốn, và ở mức thấp hơn trong cơ, gan và các cơ quan khác của thai nhi.

Virus Zika được phát hiện từmẫu máu của người mẹ trong thời kỳ mang thaicótiềm nănggây tổn thương não cho thai nhi. (Ảnh từ Internet)

Những phát hiện của nghiên cứu này có thể giúp phát triển các phương pháp phát hiện tổn thương sớm ở bào thai do nhiễm virus Zika trong quá trìnhmang thai. Giáo sư Vapalahti nói: "Nghiên cứu của chúng tôi cũng giúp xác nhận mối quan hệ nhân quả giữa virus Zika và những tổn hại nghiêm trọng đến hệ thống thần kinh trung ương của thai nhi."

Theo các nhà nghiên cứu, các mẫu virus mà họ phân lập đượctừ các tế bào não của thai nhi cũng sẽ giúp ích trong việc mở rộng thêmnghiên cứu vềvirus Zika trong tương lai.

Virus Zika lây lan bởi muỗi Aedes, loài muỗi trung gian lan truyền bệnh sốt xuất huyết Dengue và bệnh sốt Chikungunya. Người nhiễm virus Zika có các triệu chứng như bệnh sốt nhẹ và phát ban.

Từ sự nghi ngờ có mối liên hệ giữa nhiễm Zika và chứng đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tuyên bố virus Zika là một "trường hợp khẩn cấp vềy tế công cộng màquốc tế cầnquan tâm".

Lê Phúc Vinh