Lạp xưởng và trứng muối là những món ăn quen thuộc hằng ngày trong các gia đình. Nhưng tiềm ẩn những nguy cơ gây hại cho sức khoẻ như lạp xưởng chứa nitrit hay trứng muối ngậm chì...
Lạp xưởng là một loại thức ăn có khá nhiều nguy cơ cho sức khoẻ. Đa số lạp xưởng được làm từ thịt heo, với phụ liệu là mỡ heo, ruột heo... (thời gian sau có một số lạp xưởng được làm từ tôm, thịt gà hay bò), chứa khá nhiều cholesterol và các axít béo no không tốt cho tim mạch và các bệnh liên quan đến chuyển hoá lipit máu nói chung.
Lạp xưởng cũng thường có nhiều muối, nên ảnh hưởng không tốt đến huyết áp. Do phương pháp chế biến và thời gian bảo quản, lạp xưởng thường không còn vitamin nhất là các vitamin tan trong nước, nên ăn nhiều lạp xưởng cũng có thể làm mất cân đối khẩu phần.
 |
| Lạp xưởng chứa nhiều phụ gia bảo quản độc hại cho sức khỏe... |
Để lạp xưởng có màu đỏ đẹp và bảo quản lâu, người sản xuất phải dùng thêm các phụ gia tạo màu, tạo mùi, chống nấm mốc... và nếu nhà sản xuất sử dụng các loại phụ gia không nằm trong danh mục cho phép thì có thể nguy hiểm cho sức khoẻ, không những tức thì mà còn về lâu dài. Trong quá trình chế biến, các lò lạp xưởng thủ công thường dùng ánh nắng để làm khô, nếu không che chắn tốt lạp xưởng có thể bị bám bụi, khói, nhiễm vi khuẩn, trứng giun sán...
Tuy nhiên, lạp xưởng lại là một món ăn được nhiều người ưa thích. Để an toàn cho sức khoẻ nên lưu ý một số vấn đề chung: chọn mua loại lạp xưởng đảm bảo vệ sinh (của các công ty lớn, có uy tín, có đăng ký chất lượng sản phẩm, các thông tin sản phẩm được ghi rõ trên bao bì, được đóng gói cẩn thận, hút chân không để ngăn chặn nấm mốc và vi khuẩn); không ăn quá nhiều (lượng đạm trong khẩu phần hàng ngày nếu vào khoảng 150g, và đã ăn ba cây lạp xưởng thì ngày hôm đó không ăn thêm các thức ăn giàu đạm như cá, thịt, trứng...); giảm bớt lượng chất béo no từ các món ăn khác (thức ăn chiên quay, các loại nhiều da, mỡ, phủ tạng động vật, bơ, margarine, shortening...) trong bữa ăn có lạp xưởng; bảo quản tại gia đình trong môi trường khô ráo, mát, tốt nhất là cho vào ngăn mát tủ lạnh; rửa sạch trước khi chế biến. Cuối cùng: áp dụng các phương pháp chế biến không thêm dầu mỡ như hấp, nướng, bỏ lò... thay vì chiên.
Nguy cơ trúng độc chì từ trứng muối
Để có trứng muối cần phải có muối kiềm, vôi, bột hoàng đơn… Người ta dùng các thứ trên trộn với đất bùn và trấu, bao bọc bên ngoài quả trứng vịt, qua thời gian nhất định, bóc bỏ vỏ, sẽ được loại trứng muối lòng trắng trứng thành màu nâu trong, lòng đỏ đặc nhưng không cứng, có các màu theo từng lớp, mùi vị thơm và ngậy.
Qua kiểm định, mỗi 100g trứng muối, có 13,6g prôtêin, 12,4g chất béo, đường 4g, kali 82mg, sắt 3mg, phốt pho 212mg, vitamin A 940 đofn vị. Như vậy, trứng muối là thứ thức ăn có nhiều chất, tiện lợi dùng ăn liền, không cần qua nấu chín, còn có tác dụng thanh nhiệt, sáng mắt, bổ gan.
Nhưng trứng muối cũng mang một hạn chế lớn, là do chất bột hoàng đơn trong nguyên liệu chế biến có tên khoa học – ôxít chì. Nếu ôxít chì vào cơ thể quá lượng sẽ có hiện tượng kém án, viêm đường ruột và dạ dày,nặng hơn nữa sẽ gây nên mất ngủ,đau nhức cơ bắp và xương khớp, thiếu máu. Cho nên không nên ăn nhiều trứng muối.
Trứng muối cũng có nhiều cholesterol, nên những người có mỡ máu cao, tăng huyết áp, tiểu đường, thừa cân-béo phì nên ăn hạn chế, chỉ nên 1-2 quả/tuần. Ngoài ra, trứng muối cũng là thức ăn mặn, mà người bị tăng huyết áp nên hạn chế ăn vì những lý do sau:
Ăn nhiều muối ở những người đã có sẵn yếu tố di truyền sẽ làm tăng tính thấm của màng tế bào đối với natri, ion Na sẽ được chuyển vận nhiều vào tế bào cơ trơn của thành mạch máu gây tăng nước trong tế bào, tăng trương lực của thành mạch, co mạch, tăng sức cản ngoại vi và tăng huyết áp.
Ăn nhiều muối cộng thêm các yếu tố gây nhiều stress trong cuộc sống sẽ tăng hoạt động của hệ thần kinh giao cảm, tăng hoạt động của hệ Renin - angiotensin - aldosteron làm tăng tái hấp thu natri ở ống thận. Ion Na+ vào nhiều trong tế bào cơ trơn gây co mạch, tăng sức cản ngoại vi và gây tăng huyết áp.
Ăn nhiều muối gây tăng huyết áp nên khi đã ăn nhiều muối hay trứng muối thì bạn nên uống lợi tiểu thải muối để hạ huyết áp. Ngoài ra, chế độ ăn giàu kali có nhiều trong rau xanh, quả chín cũng có tác dụng thải natri, có tác dụng hạ huyết áp.
Hải Huyền (T.H)
