Những tiêu chuẩn mới để công nhận nhà khoa học trẻ tài năng

Bộ KH-CN đang dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 40/2014/NĐ-CP ngày 12.5.2014 của Chính phủ quy định việc sử dụng, trọng dụng cá nhân hoạt động KH-CN và Nghị định số 87/2014/NĐ-CP ngày 22.9.2014 của Chính phủ quy định về thu hút cá nhân hoạt động KH-CN là người Việt Nam ở nước ngoài và chuyên gia nước ngoài tham gia hoạt động khoa học và công nghệ tại Việt Nam.

Tại Dự thảo, Bộ KH-CN cho biết nhà khoa học trẻ tài năng là cá nhân hoạt động KH-CN dưới 35 tuổi, có trình độ Tiến sĩ trở lên. Theo đó, các cá nhân phải đạt một trong các tiêu chuẩn, điều kiện như sau: Thứ nhất, chủ trì công trình đạt giải thưởng uy tín về KH-CN trong nước hoặc quốc tế.

Thứ hai, là tác giả ít nhất 5 bài báo khoa học được đăng trên tạp chí chuyên ngành quốc tế có uy tín; hoặc là tác giả của ít nhất 2 sáng chế được cấp văn bằng bảo hộ; trong đó có ít nhất 1 sáng chế được ứng dụng mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội.

Hoặc đã chủ trì thực hiện thành công một nhiệm vụ KH-CN mà kết quả/sản phẩm mang lại có giá trị, tác động, hiệu quả cao về kinh tế xã hội. Ứng viên trong lĩnh vực khoa học xã hội nếu không đáp ứng điều kiện này thì phải đã có ít nhất 3 lần tham gia chủ trì hội nghị, hội thảo khoa học chuyên ngành ở cấp quốc gia hoặc tham gia hội nghị, hội thảo khoa học chuyên ngành tầm quốc tế.

Theo Bộ KH-CN, Điều 23 Nghị định số 40/2014/NĐ-CP quy định điều kiện tiêu chuẩn để được xác định là nhà khoa học trẻ tài năng gồm yêu cầu về tuổi, trình độ chuyên môn và thành tích KH-CN. Tuy nhiên, thành tích KH-CN chưa bao quát đầy đủ các lĩnh vực KH-CN khác nhau, nhất là khoa học kỹ thuật, công nghệ có tính ứng dụng cao.

Nghị định 40 chỉ quy định điều kiện, tiêu chuẩn để được coi là nhà khoa học trẻ tài năng và những cá nhân đáp ứng điều kiện, tiêu chuẩn đó sẽ được hưởng chính sách trọng dụng; không quy định việc công nhận bằng thủ tục hành chính và không quy định cơ quan nào có thẩm quyền công nhận. Quá trình triển khai quy định này cho thấy không thuận lợi cho các bên liên quan (cả tổ chức KH-CN và cá nhân thụ hưởng chính sách).

Điều 25 Nghị định số 40/2014/NĐ-CP quy định việc cấp kinh phí thực hiện chính sách trọng dụng nhà khoa học trẻ tài năng thông qua Quỹ Phát triển KH-CN quốc gia hoặc thông qua giao dự toán kinh phí sự nghiệp khoa học cho các tổ chức KH-CN. Về điều này, theo Bộ KH-CN, việc cấp kinh phí thông qua giao dự toán cho các tổ chức KH-CN sẽ làm phát sinh nhiều thủ tục hành chính không thuận lợi, hạn chế tính trọng dụng, đãi ngộ của chính sách.

Thu Anh

Thu Anh