Bệnh xơ cứng teo cơ một bên có liên quan với hệ vi khuẩn đường ruột

Một công trình nghiên cứu mới của các nhà khoa học Israel đã tìm thấy mối liên hệ giữa bệnh xơ cứng teo cơ một bên và thành phần các loài vi khuẩn đường ruột của người.

Bệnh xơ cứng teo cơ một bên khiến bệnh nhân dần trở nên tê liệt do não không còn điều khiển được các cơ bắp vận động của cơ thể (amyotrophic lateral sclerosis - ALS). Đây chính là căn bệnh mà nhà vật lý nổi tiếng Stephen Hawking mắc phải trong nhiều năm.

Trong thử nghiệm, các nhà nghiên cứu nhận thấy những con chuột có cùng tổn thương thần kinh đã sống lâu hơn và cải thiện tình trạng của chúng sau khi trong đường ruột của chúng có một loài vi khuẩn nhất định.

Lần đầu tiên, bệnh xơ cứng teo cơ một bên (ALS) được các bác sĩ mô tả vào thế kỷ 19, nhưng cho đến nay, khoa học vẫn chưa biết về nguyên nhân gây bệnh. Bệnh ảnh hưởng đến vận động hoặc tế bào thần kinh vận động điều khiển các chuyển động cơ bắp và chịu trách nhiệm duy trì trương lực cơ.

Cơ bắp thiếu kết nối với các tế bào thần kinh vận động, suy yếu, mất khả năng co giãn và giảm khối lượng cơ - hiện tượng này được gọi là chứng teo cơ. Tại nơi tích tụ các tế bào thần kinh vận động chết trong tủy sống và não, xuất hiện mô sẹo dày.

Nhóm khoa học từ Viện Weizmann ở Israel, do giáo sư Eran Elinav phụ trách, đã tiến hành một loạt các thử nghiệm với những con chuột thí nghiệm có triệu chứng giống như những người bị bệnh xơ cứng teo cơ một bên. Lúc đầu, họ phát hiện ra rằng nếu dùng kháng sinh tiêu diệt hoàn toàn hệ vi sinh đường ruột của chuột thì bệnh nặng hơn.

Sau đó, các nhà nghiên cứu bắt đầu phân tích ảnh hưởng của từng chủng vi khuẩn đường ruột. Họ đã tìm thấy 11 chủng mà sự lây lan trong đó có liên quan đến sự tiến triển của bệnh xơ cứng teo cơ một bên. Đồng thời, hai loài vi khuẩn, Ruminococcus torques và Parabacteroides distasonis, làm tăng mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, còn một loài, Akkermansia muciniphila, trái lại, đã cải thiện tình trạng của chuột.

Các nhà nghiên cứu liên kết tác dụng cải thiện bệnh của chủng vi khuẩn Akkermansia muciniphila với một trong những chất được loài vi khuẩn này tổng hợp là nicotinamide, có thể làm chậm quá trình phát triển của bệnh. Sau đó, các nhà nghiên cứu đã phân tích hệ vi sinh đường ruột của 37 bệnh nhân mắc ALS và so sánh kết quả với các thành viên khỏe mạnh khác trong gia đình.

Họ phát hiện ra rằng các bệnh nhân có nồng độ nicotinamide trong máu thấp. Trong các nghiên cứu sâu hơn ở những bệnh nhân mắc ALS khác, các nhà khoa học nhận thấy rằng nồng độ nicotinamide trong máu và trong dịch tủy sống đều rất thấp.

Giáo sư Eran Elinav nhấn mạnh rằng nghiên cứu này, mặc dù đầy hứa hẹn, vẫn còn ở giai đoạn đầu. Những kết quả này rất thú vị và có thể làm sáng tỏ nguyên nhân gây bệnh ALS ở người, nhưng chúng mang tính sơ bộ và cần nghiên cứu sâu hơn trong tương lai.

Vũ Trung Hương