Thượng viện Mỹ thông qua dự luật trừng phạt Trung Quốc vì chuyện Hồng Kông

Dự luật có tên Quyền tự chủ Hồng Kông do thượng nghị sĩ Dân chủ Van Hollen và thượng nghị sĩ Cộng hòa Kevin Cramer đề xuất được thông qua với sự ủng hộ tuyệt đối của 100 nghĩ sị tại Thượng viện Mỹ.

Theo đó, dự luật sẽ tăng cường khả năng của chính quyền Washington trừng phạt những cá nhân, tổ chức thực thi luật an ninh Hồng Kông, vì theo dự luật điều đó vi phạm cam kết của Trung Quốc với Hồng Kông theo Tuyên bố chung Trung - Anh năm 1984 và Luật Cơ bản.

Không chỉ trừng phạt các cá nhân thực thi luật an ninh Hồng Kông như các quan chức Trung Quốc đại lục và cảnh sát Hồng Kông, dự luật cũng yêu cầu trừng phạt bất kỳ tổ chức tài chính, ngân hàng nào làm việc với những cá nhân này cũng như hạn chế quyền truy cập vào các giao dịch bằng USD.

Phát biểu tại Thượng viện, nhà lập pháp đảng Dân chủ Chris Van Hollen kiêm người đồng khởi xướng dự luật, cho biết động thái này sẽ gửi một thông điệp rõ ràng tới Bắc Kinh rằng sẽ có hậu quả nếu hành động phá hoại quyền tự trị của Hồng Kông.

“Đây có thể là cơ hội cuối cùng của chúng tôi để giữ tay Bắc Kinh trước khi phá hủy những gì còn lại của sự tự do đối với đặc khu”, thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Josh Hawley nói.

Dự luật được thông qua sau khi bị thượng nghị sĩ Cộng hòa Kevin Cramer cản trở ngay trước khi nó được đưa ra bỏ phiếu tại Thượng viện. Ông Kevin Cramer ký tên với tư cách là đồng khởi xướng dự luật nhằm đề xuất việc trừng phạt Trung Quốc liên quan tới tình hình Hồng Kông. Tuy nhiên ông Cramer đã thay đổi quan điểm và chặn dự luật này do nhận được yêu cầu từ Nhà Trắng.

Ông Cramer tiết lộ, Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao đã đề xuất “hàng loạt thay đổi về mặt kỹ thuật đối với dự luật, chỉ nửa giờ trước khi thượng nghị sĩ Chris Van Hollen dự kiến đưa dự luật Quyền Tự chủ Hồng Kông ra bỏ phiếu”.

Sau khi Thượng viện phê duyệt dự luật, Hạ viện sẽ tiến hành bỏ phiếu thông qua trước khi đưa tới bàn làm việc của Tổng thống Trump tại Nhà Trắng để xem xét ký thành luật.

Nhà lãnh đạo Thượng viện Mitch McConnell hồi đầu tháng này cũng nói rằng ông hy vọng chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ sớm xác định những phương án cụ thể để đáp trả việc Bắc Kinh làm “ảnh hưởng tới dự do” của Hồng Kông và nói rằng Washington nên có những phản ứng giống các nền dân chủ khác và gợi ý việc mở cửa đón người dân đặc khu.

Ông Trump trước đó cũng tuyên bố chính quyền của ông đang bắt đầu quá trình tước quy chế đối xử đặc biệt của Mỹ với Hồng Kông, để đáp trả việc Trung Quốc thông qua luật an ninh mới với đặc khu này.

Hiện Mỹ cùng với các đồng minh đang nỗ lực tăng sức ép ngoại giao lên Trung Quốc, kêu gọi Bắc Kinh phối hợp với người dân Hồng Kông tôn trọng các cam kết trong Tuyên bố chung Trung - Anh về quyền tự trị của đặc khu. Những động thái như trên chắc chắn sẽ "đổ dầu" thêm vào những căng thẳng đang gia tăng giữa 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới liên quan tới một loạt lĩnh vực, từ công nghệ, thương mại cho tới chính sách đối ngoại…

Hoàng Vũ (theo Reuters, SCMP)