Chiều 11.3, phiên toà xét xử 8 bị cáo trong vụ án cháy chung cư mini Khương Hạ (phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội) khiến 56 người tử vong, diễn ra với phần luận tội của đại diện Viện KSND TP.Hà Nội.

Cố ý xây dựng quá mật độ

VKS nhấn mạnh rằng các vụ cháy tại nhà dân, nhà trọ, chung cư mini để lại thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Từ năm 2019, cơ quan chức năng xác định chung cư mini của bị cáo Nghiêm Quang Minh (chủ đầu tư chung cư mini Khương Hạ) vi phạm PCCC, có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng.

Trong vụ án này, VKS nhận thấy lỗi đầu tiên thuộc về bị cáo Minh khi cố ý xây dựng quá mật độ, quá tầng, đồng thời chối bỏ trách nhiệm khi cư dân đề nghị khắc phục tình trạng PCCC.

Mặc dù bị cáo thành khẩn khai báo, tự nguyện bồi thường, song VKS cho rằng cần có mức án nghiêm khắc để đảm bảo tính răn đe và phòng ngừa chung.

Liên quan đến lỗi của các cán bộ làm công tác quản lý, thanh tra trật tư xây dựng, VKS xác định họ đã thiếu trách nhiệm trong lĩnh vực xây dựng và PCCC, từ đó tiếp tay cho sai phạm của bị cáo Minh.

Theo VKS, ngoài trách nhiệm của 8 bị cáo còn có nhiều cá nhân thuộc các ban, ngành khác và một phần trách nhiệm không chấp hành công quyền của cư dân. “Đây là bài học chung của chúng ta”, VKS nhấn mạnh.

Sau khi đánh giá các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ, VKS đề nghị HĐXX xử phạt bị cáo Nghiêm Quang Minh (chủ đầu tư chung cư mini Khương Hạ) mức án từ 11 - 12 năm tù về tội “Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy”.

Đối với 7 bị cáo còn lại là cựu cán bộ, VKS đề nghị HĐXX xử phạt từ 30 tháng tù (nhưng cho hưởng án treo) đến 7 năm tù, cùng về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Nguy cơ đã được cảnh báo trước

Trước đó, trong phần xét hỏi, bị cáo Nguyễn Tuấn Anh (cựu Phó trưởng Công an phường Khương Đình) gửi lời xin lỗi tới các nạn nhân, những gia đình bị mất người thân trong vụ cháy chung cư mini.

Tại tòa, bị cáo Tuấn Anh khẳng định đã yêu cầu cảnh sát khu vực tuyên truyền cho người dân mở “chuồng cọp” và mua thang dây, mở lỗi thoát hiểm thứ hai phòng khi có sự cố.

Tuy nhiên, ông Tuấn Anh cũng thừa nhận quá trình giữ chức Phó trưởng Công an phường Khương Đình đã không có những biện pháp, báo cáo quyết liệt về việc đảm bảo an toàn PCCC tại căn chung cư ở phố Khương Hạ.

HĐXX đánh giá nếu các cơ quan địa phương ngồi họp với người dân để tìm ra phương án, cách thoát cháy thế nào thì đã không xảy ra thiệt hại lớn như vậy. Trách nhiệm ở đây là làm chưa hết, làm chưa tới, chưa quyết liệt, bởi thực tế nguy cơ đã được cảnh báo trước.

Liên quan đến nội dung trên, bị cáo Nghiêm Quang Minh cho biết từ năm 2016, sau khi bán xong các căn hộ, bị cáo đã có văn bản giao quyền sử dụng căn hộ cho cư dân, bị cáo chỉ chịu trách nhiệm quản lý, vận hành trong một năm đầu. Sau đó, cư dân tự bàn bạc để bầu Ban quản trị nhằm tự giải quyết.

Theo lời khai Minh, bị cáo không nhận được văn bản đình chỉ do không đảm bảo PCCC. Tuy nhiên, ông Minh có nhận được cuộc gọi nói về việc đình chỉ từ một người dân nhưng nội dung trao đổi chỉ qua điện thoại và đã lâu nên bị cáo này không nhớ đã nói với ai.

Những vết thương chưa lành

Trong phần trả lời xét hỏi, nhiều bị hại cho biết bản thân chịu di chứng nặng nề từ vụ cháy khiến cuộc sống của họ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Nói trong nước mắt, vợ chồng bà Hà Thị Thu N., (60 tuổi, ở Thái Nguyên) xúc động khi nhắc tới cả gia đình con gái đều tử vong trong vụ cháy kinh hoàng này: “Con gái tôi sinh năm 1992, con rể là là kỹ sư xây dựng; hai vợ chồng cháu vừa có con trai đầu lòng sinh năm 2020”.

Theo lời bà N., 23 giờ hôm ấy, bà chuẩn bị đi ngủ thì thấy con rể gọi điện nói chung cư đang cháy rất to. Bà hoảng sợ gọi lại cho con gái nhưng không thấy trả lời. Bà tiếp tục gọi lại cho con rể thì con rể bảo khói nhiều lắm, con sắp chết rồi… Vừa kể đến đây, bà N. đưa tay quẹt nước mắt và nói “không biết bao giờ mới nguôi ngoai nỗi đau này”.

Tại tòa, chị Lê Thị Th. (phòng 901, nạn nhân vụ cháy) kể lại sự việc hai mẹ con chị đã thoát nạn trong vụ cháy vì đã nhảy từ tầng 9 xuống tầng 6. Theo chị Th., từ cú nhảy đó, chị gãy xương chậu, gãy xương cột sống, cánh tay phải gãy làm 3 đoạn, gãy 3 xương sườn và hiện đang bị di chứng nặng nề.

“Tôi là lao động chính trong nhà. Tôi phải điều trị đến tháng 4.2024 và chỉ được hỗ trợ viện phí khi nằm viện cho 10 ngày nằm viện đầu tiên, với số tiền là 85 triệu đồng. Sau đó mọi chi phí do tôi, gia đình, bảo hiểm y tế và có sự hỗ trợ của các cơ quan, đơn vị…”, chị Th. nói.

Chị Th. cũng cho rằng với những di chứng như hiện nay khiến chị bị ảnh hưởng rất lớn đến công việc và thu nhập sau này, do đó chị Th. mong muốn HĐXX cân nhắc để không bị ảnh hưởng đến quyền lợi của chị.

Nhật Anh