20 bộ, cơ quan trung ương không công khai thông tin ngân sách

PGS.TS Vũ Sỹ Cường, đại diện nhóm nghiên cứu cho biết, MOBI 2018 là khảo sát dựa trên bằng chứng về công khai các tài liệu ngân sách trên cổng thông tin điện tử của 37 bộ và cơ quan Trung ương.

Theo quy định, 6 loại tài liệu ngân sách bắt buộc phải công khai theo Luật Ngân sách nhà nước 2015 là: Dự toán thu - chi ngân sách đơn vị năm 2019; Báo cáo tình hình thực hiện ngân sách đơn vị quý 1 năm 2018, 6 tháng đầu năm, 9 tháng năm 2018, cả năm 2018 và Quyết toán thu chi ngân sách nhà nước năm 2017.

Khảo sát MOBI 2018 cho thấy các bộ, cơ quan trung ương chưa tuân thủ quy định về công khai ngân sách tại Luật Ngân sách nhà nước 2015 và hướng dẫn tại Thông tư 61/2017/TT-BTC.

Cụ thể, có 37 bộ, cơ quan trung ương được khảo sát đạt mức ít công khai, không có đơn vị nào đạt mức độ công khai đầy đủ, tương đối và chưa đầy đủ trong khảo sát MOBI 2018.

Trong xếp hạng MOBI 2018, Đài Truyền hình Việt Nam có thứ hạng cao nhất với 21,91 điểm. Thứ hai là Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh với 19,76 điểm - đây là đơn vị duy nhất trong số 6 đơn vị được ngân sách nhà nước hỗ trợ có công khai thông tin về ngân sách.

Một số bộ, cơ quan trung ương thuộc nhóm đứng đầu trong chi ngân sách có số điểm MOBI 2018 rất thấp hoặc không có điểm nào. Cụ thể, Bộ GT-VT là đơn vị có tổng số chi ngân sách nhà nước lớn nhất trong tổng số 37 đơn vị được khảo sát (năm 2019 là 58,56 nghìn tỉ đồng) trong khi điểm MOBI 2018 chỉ đạt 3,7 điểm, xếp thứ 13 trên tổng số 17 đơn vị có điểm MOBI 2018.

Bộ NN-PT-NT; Bộ Y tế và Bộ GD-ĐT lần lượt đứng các vị trí thứ 4, 5 và 6 trên bảng xếp hạng dự toán chi ngân sách năm 2019 nhưng lại không có bất kỳ tài liệu ngân sách nào được công khai trên cổng thông tin điện tử của đơn vị tại thời điểm khảo sát.

Kết quả khảo sát MOBI 2018 cho thấy có 10 trên tổng số 37 đơn vị công bố dự toán ngân sách năm 2019 (chiếm 27%), trong đó có 1 đơn vị công khai đúng thời hạn quy định.

Có 6 trên tổng số 37 đơn vị công bố quyết toán ngân sách năm 2017 (chiếm 16,2%), trong đó có 4 đơn vị công bố đúng thời hạn quy định.

Chỉ có 1 đơn vị công bố báo cáo tình hình thực hiện 9 tháng và cả năm 2018. Không có đơn vị nào công bố công khai thông tin về Báo cáo tình hình thực hiện ngân sách 3 tháng và 6 tháng đầu năm 2018.

Có 20 bộ, cơ quan trung ương không có thư mục công khai ngân sách và tài liệu ngân sách trên cổng thông tin điện tử của đơn vị tại thời điểm khảo sát gồm có: Bộ Y tế; Bộ GD-ĐT; Bộ Xây dựng; Bộ Ngoại giao; Bộ NN-PT-NT; TTXVN, Ngân hàng Nhà nước; Đại học Quốc gia Hà Nội; Đại học Quốc gia TP.HCM; Đài Tiếng nói Việt Nam; Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc; Trung ương Hội liên hiệp Phụ nữ; Hội Nông dân; Hội Cựu chiến binh; Tổng Liên đoàn Lao động; Viện Hàn Lâm Khoa học Công nghệ; Kiểm toán Nhà nước; Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh; Toà án Nhân dân tối cao và Ủy ban sông Mê Kông.

Kết quả cụ thể khảo sát MOBI 2018 theo 4 tiêu chí là tính sẵn có, tính kịp thời, tính đầy đủ và tính thuận tiện.

Về tính sẵn có, kết quả khảo sát MOBI 2018 cho thấy các bộ, cơ quan trung ương ít công khai các tài liệu ngân sách. Trong số 37 bộ, cơ quan trung ương tham gia khảo sát MOBI 2018, chỉ có 12 cơ quan, tổ chức có công khai ít nhất 1 trong 6 tài liệu ngân sách bắt buộc công khai (chiếm 32,43%).

Có 25 bộ, cơ quan trung ương không công khai bất kỳ một tài liệu nào tại thời điểm khảo sát (chiếm 67,57%). Trong đó, có 5 đơn vị chỉ có thư mục công khai ngân sách trên cổng thông tin điện tử mà không có tài liệu ngân sách đính kèm (gồm có Bộ Giao thông vận tải; Bộ KH-ĐT; Bộ Tư pháp; Bộ KH-CN và Bộ TTT-TT).

Về tính kịp thời, kết quả MOBI 2018 cho thấy các bộ, cơ quan trung ương chưa công khai kịp thời các tài liệu ngân sách theo quy định. Trong số 10 đơn vị có công bố tài liệu về dự toán ngân sách năm 2019, chỉ có duy nhất Bộ Công Thương là đơn vị công bố đúng thời hạn theo quy định là trong vòng 15 ngày kể từ ngày 31.12.2018.

Đối với tài liệu về quyết toán ngân sách năm 2017, có 4 trên tổng số 6 đơn vị có công khai thông tin công bố đúng thời hạn theo quy định bao gồm Bộ Nội vụ; Đài Truyền hình Việt Nam; Uỷ ban Dân tộc và Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội.

Các tài liệu còn lại gồm báo cáo tình hình thực hiện ngân sách đơn vị 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng và cả năm 2018 không được công khai hoặc công khai muộn hơn so với thời hạn quy định.

Về tính đầy đủ, Bộ Công Thương là đơn vị duy nhất công khai đầy đủ thuyết minh tài liệu, quyết định công khai và bảng biểu đính kèm dự toán thu - chi ngân sách của đơn vị năm 2019 với 12,4/13 điểm (95% số điểm).

Lam Thanh