Điện giật thường gây nhiều loại tổn thương cho cơ thể nạn nhân, có thể bị ngừng tim, ngừng thở và tổn thương các cơ quan, gây nguy cơ tử vong cao hoặc để lại các di chứng nặng nề. Mối nguy hiểm do điện giật còn phụ thuộc vào cường độ điện thế của dòng điện, dòng điện xoay chiều hay một chiều.

Với cường độ dòng điện dưới 30mA sẽ không ảnh hưởng gì nhiều, dưới 80mA sẽ gây giật nhẹ, từ 80 - 300mA sẽ gây nguy hiểm cho nạn nhân. Bên cạnh đó, các yếu tố như: dòng điện truyền qua cơ thể như thế nào, thời gian tiếp xúc dòng điện và điện trở tiếp xúc. Với những mô xương, do điện trở cao nên ít nguy hiểm hơn, với mô da, đặc biệt là da ẩm ướt, điện trở càng thấp thì mức độ nguy hiểm càng cao.

Xử trí tại chỗ khi bị điện giật

Khi có người bị điện giật, ngắt nguồn điện càng nhanh càng tốt. Hãy chú ý đề phòng nạn nhân ngã và đảm bảo cách điện cho người cứu nạn nhân tránh điện giật hàng loạt. Tiến hành ngay hồi sinh tim phổi cơ bản bằng hô hấp nhân tạo: đặt nạn nhân nằm ngửa trên nền đất cứng hoặc ván cứng, đầu ngửa tối đa (không làm nếu chưa loại trừ chấn thương cột sống cổ) lấy dị vật trong miệng nạn nhân (nếu có). Đấm vào vùng trước tim nạn nhân 5 cái, nếu tim không đập lại tiến hành thổi ngạt kết hợp ép tim ngoài lồng ngực. Thổi ngạt kiểu miệng - miệng hoặc miệng - mũi, 5 lần ép tim 1 lần thổi ngạt (nếu có 2 người tham gia cấp cứu), 15 lần ép tim 1 lần thổi ngạt (nếu 1 người cấp cứu). Tiếp tục cấp cứu đến khi tim đập lại, nạn nhân tự thở được.

Khi nạn nhân tự thở được, tim đập lại thì tiến hành cố định cột sống cổ (nếu nghi ngờ tổn thương), cố định xương gãy, băng cầm máu sau đó chuyển bệnh nhân đến bệnh viện. Chỉ vận chuyển nạn nhân đến cơ sở y tế khi tim họ đã đập lại và tự thở (khi vận chuyển phải theo dõi sát).

Những điều cần ghi nhớ

Cần lưu ý, tại nơi xảy ra tai nạn điện giật, trước tiên cần lập tức ngắt nguồn điện, nếu không biết cầu dao điện ở đâu thì cần dùng kìm cắt dây điện hoặc dùng vật dụng khô (nên dùng gậy nhựa hoặc gỗ khô, không dùng vật dụng bằng kim loại) gạt dây điện ra. Nạn nhân đang ở nơi có nhiều nước thì cần đưa họ ra khỏi vùng nước. Cần ủ ấm, tránh để cho nạn nhân bị lạnh. Tuyệt đối không vì hoảng loạn mà sờ vào người bị điện giật khi chưa ngắt điện. Bản thân người sơ cứu cũng không được dùng tay không mà nên mang găng tay cao su hay quấn bao nilon, vải khô, đi dép khô, đứng ở nơi khô ráo khi ngắt nguồn điện.

Kiểm tra xem nạn nhân còn thở hay không bằng cách áp má vào mũi nạn nhân và xem lồng ngực có di động hay không, hoặc dùng tay đặt vào động mạch hai bên cổ nạn nhân. Sau khi bệnh nhân bị ngất mà tỉnh hẳn vẫn nên đưa vào bệnh viện kiểm tra và theo dõi, những trường hợp hơi mất ý thức cũng cần cẩn trọng vì nhiều trường hợp bệnh nhân ngất đi, tỉnh lại vẫn có thể có biến chứng trong vài ngày sau.

Đối với trường hợp nạn nhân bị bỏng, không được tạt nước vào khiến cho thương tổn nặng nề hơn. Ngoài ra, cần tránh áp dụng các biện pháp như cạo gió, xoa dầu, những điều này chỉ càng làm mất thời gian trong việc cấp cứu.

Đề phòng điện giật

Để đề phòng điện giật, cần tuân thủ các quy tắc sử dụng điện an toàn. Phải lưu ý, ngắt nguồn điện khi sửa điện; các ổ cắm điện, thiết bị điện cần để xa tầm với của trẻ em.

Trên thực tế, các cơ sở y tế thường tiếp nhận khá nhiều trường hợp bị điện giật, chủ yếu là thợ sửa điện, thợ sơn, thợ hàn, những người làm những công việc liên quan đến thiết bị điện, kể ca sửa điện ở nhà…

Khi sửa những vật dụng có điện khác, thông thường mọi người ngắt cầu dao rồi mới tiến hành sửa. Còn sửa bồn nước, nhiều người thường quên rằng bồn nước trên mái nhà cũng có gắn điện, quên ngắt cầu dao thì có thể bị giật điện khá nguy hiểm.

Ngoài ra, nhiều trường hợp bị điện giật còn do phơi quần áo ướt lên dây sắt có dẫn điện, chạm phải dây điện rơi xuống đường, xuống vùng có nước, nhất là mùa mưa bão… Nhiều trường hợp cấp cứu nạn nhân là trẻ nhỏ, do ổ cắm điện trong gia đình để quá thấp, các thiết bị điện bị nhiễu và trẻ vô tình chạm phải.

Đặng Đức