Bé gái X.Y.X (5 tháng tuổi, ngụ Khánh Hòa) được chuyển đến Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP.HCM) trong tình trạng bụng rất to, ăn uống kém, mệt mỏi, thở mệt nhọc và không hoạt bát.

Tại đây, các bác sĩ tiến hành siêu âm cho bệnh nhi. Kết quả cho thấy bé X. có khối nước rất to chiếm toàn bộ ổ bụng, tại vị trí to nhất đường kính lên đến 80cm. Ngoài ra trên siêu âm không thấy thận phải của bé, nghi ngờ thận chính là khối ứ nước khổng lồ.

Bác sĩ kết luận bệnh nhi mắc thận ứ nước khổng lồ làm giảm chức năng trầm trọng, nghi ngờ do hẹp khúc nối bể thận - niệu quản bẩm sinh.

Theo người nhà bệnh nhi, trước đó bé X. được chẩn đoán bị thận ứ nước khi còn trong bào thai qua siêu âm thai kỳ. Tuy nhiên, do chủ quan nên gia đình không thường xuyên theo dõi sau sinh, khi bé có những triệu chứng trở nặng, mệt mỏi, chán ăn và bụng ngày càng to mới được đưa đến bệnh viện thăm khám.

ThS-BS Lê Nguyễn Yên, Phó khoa Thận - Niệu cho biết đây là trường hợp bệnh nhi mắc bệnh thận ứ nước từ trong bào thai. Tuy nhiên, do người nhà chủ quan nên khối nước phát triển khổng lồ, gây giảm chức năng thận và có thể nguy hiểm đến tính mạng.

Trước tình trạng trên, các bác sĩ đã lên kế hoạch phẫu thuật nhằm sớm giải phóng tình trạng tắc nghẽn, hy vọng cứu quả thận còn lại bên phải.

“Sau gần 2 giờ phẫu thuật, kíp mổ đã chuyển lưu 1,5 lít nước ra da, giảm được áp lực tối đa cho chủ mô mỏng manh còn lại của thận. Các y bác sĩ đã cắt bỏ đoạn hẹp bẩm sinh giữa thận và niệu quản. Đây chính là nguyên nhân gây ra sự tắc nghẽn lâu nay, khiến chức năng thận bị ảnh hưởng. Sau phẫu thuật bệnh nhi dần hồi phục, chứng tỏ chức năng thận đã cải thiện. Khối nước giải phóng đã giúp bé giảm một kg cân nặng, bụng xẹp, ăn uống và thở trở nên dễ dàng”, bác sĩ Yên thông tin.

Để tránh những hệ lụy khôn lường, BSCK2 Phan Tấn Đức, Trưởng khoa Thận - Niệu đề nghị phụ huynh không nên chờ đợi những bất thường bộc phát mà cần đưa con em mình kiểm tra ngay sau sinh. Qua đây các bác sĩ sẽ theo dõi sát tình trạng thận ứ nước cho trẻ để kịp thời xử lý khi cần thiết.

“Mỗi người đều có 2 quả thận. Một quả thận bị bệnh thì quả thận còn lại phải “gồng gánh” chức năng cho đến khi quá tải”, bác sĩ Đức nói.

TS-BS Phạm Ngọc Thạch, Phó giám đốc Bệnh viện Nhi đồng 2 cho biết, hằng năm bệnh viện tiếp nhận và điều trị khoảng hơn 100 trường hợp mắc bệnh này. Ứ nước thận gây áp lực lên thận làm ảnh hưởng đến khả năng lọc và loại bỏ chất thải của thận lâu dài. Điều này có thể làm suy giảm chức năng thận và ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của trẻ. Tình trạng này đặc biệt nghiêm trọng do các bất thường bẩm sinh như hẹp đoạn nối của thận vào niệu quản. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến của ứ nước thận ở trẻ em. Việc phát hiện sớm và giải quyết tắc nghẽn là giải pháp duy nhất nhằm bảo tồn chức năng thận.

Về quá trình tầm soát và chẩn đoán thận ứ nước trong bào thai, theo bác sĩ Thạch, ở trường hợp trước sinh, thông qua siêu âm thai kỳ, bác sĩ có thể phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường của thận ở thai nhi. Việc theo dõi này giúp chuẩn bị sẵn sàng cho các biện pháp can thiệp ngay sau sinh. Nếu siêu âm trước sinh đường kính bể thận trên 20mm, khả năng bé cần phải phẫu thuật sau sinh.

Đối với trường hợp sau sinh, phụ huynh nên cho trẻ thăm khám tại các chuyên khoa để được các chuyên gia tầm soát và theo dõi nhằm kịp thời xử lý khi cần thiết.

Hồ Quang