Chuyên gia về công cụ tìm kiếm nêu lý do Google nên lo ngại SearchGPT của OpenAI
Nhịp đập khoa học - Ngày đăng : 11:00, 08/08/2024
Chuyên gia về công cụ tìm kiếm nêu lý do Google nên lo ngại SearchGPT của OpenAI
Ra mắt SearchGPT gần đây, OpenAI đã định vị mình ở thế cạnh tranh với Google trên thị trường công cụ tìm kiếm.
Hiện trong quá trình thử nghiệm, SearchGPT sẽ trả lời các câu hỏi bằng thông tin cập nhật từ web và cung cấp liên kết đến các nguồn. Đây là một khái niệm tương tự như tính năng AI Overviews trên Google hoặc công cụ tìm kiếm AI trả lời truy vấn người dùng của hãng Perplexity.
Liệu một công ty khởi nghiệp thực sự có thể tác động đến gã khổng lồ công nghệ như Google thế nào? Google đã thống trị lĩnh vực tìm kiếm trong hơn 20 năm, có nhiều vốn và nhân viên hơn OpenAI - công ty khởi nghiệp chỉ mới trở nên nổi tiếng vài năm trở lại đây.
Chris Rodgers, Giám đốc điều hành hãng tối ưu hóa tìm kiếm CSP, đã làm việc trong ngành công cụ tìm kiếm trong hơn 20 năm. Chris Rodgers nói với trang Insider rằng SearchGPT có thể không gây ra mối đe dọa ngay lập tức với Google Search. Tuy nhiên, gã khổng lồ này nên cảm thấy bị đe dọa vì động lực mà OpenAI tạo ra trước đó xung quanh ChatGPT. Ông cho biết Google nên cảm thấy sức nóng vì OpenAI đã đưa ra một chiến lược tốt hơn họ trong việc triển khai SearchGPT.
Thử nghiệm có kiểm soát
OpenAI đầu tiên sẽ triển khai SearchGPT cho một nhóm nhỏ các nhà xuất bản và người dùng để lấy ý kiến phản hồi với kế hoạch tích hợp vào ChatGPT sau này. Chris Rodgers nhận xét đó là ý tưởng đúng đắn.
Ông nói Google đã trình diễn những điều tuyệt vời tại hội nghị dành cho nhà phát triển I/O hồi tháng 5. Công ty đã giới thiệu các công cụ như AI Overviews, Project Astra và hàng loạt tính năng AI cho Android.
"Song có sự khác biệt giữa những gì Google vừa tung ra và những gì công chúng đang trải nghiệm với AI Overviews", Rodgers cho biết.
Project Astra là ứng dụng có thể trò chuyện với người dùng về bất cứ thứ gì được chụp bằng camera smartphone của họ theo thời gian thực.
AI Overviews chịu sự chỉ trích vì cung cấp phản hồi không chính xác và mắc lỗi, chẳng hạn gợi ý ăn keo.
Google trước đây bị phản ứng dữ dội vì chatbot Gemini tái tạo hình ảnh các nhân vật lịch sử Mỹ với màu da và giới tính không chính xác. Chatbot này hiện bị Google hạn chế trả lời bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến bầu cử.
Chris Rodgers cho biết OpenAI đã có được bài học từ cách tiếp cận của Google. Bằng cách đưa ra phản hồi trước cho một nhóm người dùng, OpenAI có cơ hội giải quyết các vấn đề phát sinh.
Công khai thỏa thuận với các nhà xuất bản
Chris Rodgers cho biết OpenAI đã có động thái đúng đắn khi ký kết và công khai thỏa thuận với các nhà xuất bản như Vox Media, Axel Springer, News Corp, The Atlantic.
Theo thông báo của OpenAI, SearchGPT sẽ trích dẫn và ghi rõ nguồn cùng liên kết để giúp người dùng xác định thông tin đến từ đâu.
Trong khi đó, Google đang gây khó chịu cho nhiều người dùng vì không được ghi nhận công sức của họ trong các phản hồi do AI tạo ra, Chris Rodgers nói.
Dù lo ngại OpenAI có thể sử dụng phương pháp tiếp cận gián tiếp để truy cập dữ liệu nếu các nhà xuất bản từ chối ký kết thỏa thuận, Chris Rodgers cho biết công ty này đã làm đúng khi công khai thông tin về các thỏa thuận với nhà xuất bản.
Google vẫn còn chỗ để cạnh tranh
Chris Rodgers nói Google hiếm khi bị thách thức, điều này có thể khiến công ty không cảm thấy cần phải cải tiến. Song, đối thủ mạnh như OpenAI có thể là chất xúc tác cho sự thay đổi rất cần thiết ở Google, ông nói.
"Google phải thích nghi và đặt câu hỏi về cách họ đang làm mọi việc", Chris Rodgers bình luận.
"Các công cụ hỗ trợ AI từ OpenAI và Perplexity tái khẳng định tìm kiếm là mô hình tương tác nội dung, gây áp lực buộc Google phải làm tốt hơn trong lĩnh vực mà hãng thống trị", nhà phân tích Kingsley Crane từ hãng Canaccord Genuity nhận xét.
Google vẫn chiếm ưu thế trong thị trường công cụ tìm kiếm với 91,2% thị phần tính đến tháng 7, theo hãng phân tích web Statcounter.
Chris Rodgers cho rằng Google có không gian để thay đổi và thời gian để thực hiện. Ông nói hành vi tìm kiếm của người tiêu dùng và việc áp dụng công nghệ mới diễn ra tương đối chậm.
Dù vậy, ông nói việc thẩm phán liên bang Mỹ phán quyết Google đang hoạt động độc quyền bất hợp pháp ở lĩnh vực tìm kiếm có thể giúp OpenAI trong tương lai. Gã khổng lồ công nghệ này có thể mất thị phần nếu không còn là công cụ tìm kiếm mặc định trên các thiết bị di động Apple, nhưng Chris Rodgers cho biết quá trình này dự kiến sẽ kéo dài.
Ông nhận xét: "Chỉ cần Google vẫn là công cụ tìm kiếm được phần lớn người tiêu dùng lựa chọn, họ sẽ vẫn thống trị lĩnh vực này, ngay cả khi OpenAI hoặc các công cụ tìm kiếm AI khác làm xói mòn thị phần tìm kiếm".
Nếu thỏa thuận bom tấn với Google bị hủy bỏ, Apple có thể công cụ tìm kiếm AI của OpenAI
Thỏa thuận bom tấn giữa Apple với Google có thể bị đe dọa sau khi một thẩm phán liên bang Mỹ phán quyết rằng gã khổng lồ tìm kiếm thuộc sở hữu của Alphabet đang hoạt động độc quyền bất hợp pháp.
Hôm 5.8, thẩm phán Amit Mehta ra phán quyết rằng Google đã vi phạm luật chống độc quyền, chi hàng tỉ USD để tạo ra thế độc quyền bất hợp pháp và trở thành công cụ tìm kiếm mặc định trên toàn thế giới.
Đây là chiến thắng lớn đầu tiên của chính quyền liên bang Mỹ nhằm vào sự thống trị thị trường của các hãng công nghệ lớn.
Phán quyết này mở đường cho phiên tòa thứ hai để xác định các giải pháp khắc phục tiềm năng, có thể bao gồm việc chia tách khỏi Alphabet (công ty mẹ của Google), điều này sẽ thay đổi cảnh quan của thế giới quảng cáo trực tuyến mà Google đã thống trị trong nhiều năm.
Phán quyết trên cũng là tín hiệu đèn xanh cho các cơ quan thực thi luật chống độc quyền của Mỹ trong việc truy tố các hãng công nghệ lớn.
"Tòa án đưa ra kết luận sau: Google là công ty độc quyền và đã hành động như một công ty độc quyền để duy trì thế độc quyền của mình", thẩm phán Amit Mehta cho hay. Gã khổng lồ công cụ tìm kiếm Mỹ kiểm soát khoảng 90% thị trường tìm kiếm trực tuyến và 95% trên smartphone.
Alphabet cho biết có kế hoạch kháng cáo phán quyết của Amit Mehta. "Quyết định này thừa nhận rằng Google cung cấp công cụ tìm kiếm tốt nhất, nhưng kết luận rằng chúng tôi không nên được phép cung cấp nó một cách dễ dàng", Google cho biết trong một tuyên bố.
Thẩm phán Amit Mehta lưu ý rằng Google đã trả 26,3 tỉ USD chỉ riêng trong năm 2021 để đảm bảo rằng công cụ tìm kiếm của họ là mặc định trên hầu hết smartphone và trình duyệt, đồng thời giữ vững thị phần thống lĩnh của mình.
"Vị trí mặc định trên các thiết bị hoặc trình duyệt là tài sản cực kỳ có giá trị... Dù có sản phẩm tốt có thể đủ sức cạnh tranh để trở thành lựa chọn mặc định khi hợp đồng hiện tại hết hạn, một công ty mới chỉ có thể làm được điều đó nếu sẵn sàng trả cho các đối tác một khoản tiền lớn và bù đắp cho bất kỳ tổn thất doanh thu nào mà họ gặp phải do sự thay đổi này", Amit Mehta viết.
Ông cho biết thêm: "Tất nhiên Google thừa nhận rằng việc mất vị trí mặc định sẽ ảnh hưởng đáng kể đến lợi nhuận ròng của mình. Ví dụ, Google đã dự đoán rằng việc mất vị trí mặc định trên Safari sẽ dẫn đến sự sụt giảm đáng kể về truy vấn và hàng tỉ USD doanh thu bị mất".
Phán quyết này là quyết định quan trọng đầu tiên trong hàng loạt vụ kiện liên quan đến cáo buộc độc quyền với các hãng công nghệ lớn. Do chính quyền Trump đệ trình cách đây vài năm, vụ kiện này đã được đưa ra trước một thẩm phán từ tháng 9 đến tháng 11.2023.
Một biện pháp khắc phục tiềm năng để Google tránh các hành động chống độc quyền có thể liên quan đến việc chấm dứt thỏa thuận với Apple, khiến công cụ tìm kiếm của họ không còn là mặc định trên các thiết bị Apple, các nhà phân tích Phố Wall cho biết.
Theo các nhà phân tích từ tập đoàn tài chính Morgan Stanley, Google từng trả cho Apple trên dưới 20 tỉ USD hàng năm, tương đương khoảng 36% số tiền mà họ kiếm được từ quảng cáo tìm kiếm thông qua trình duyệt Safari, để trở thành công cụ tìm kiếm mặc định.
Các nhà phân tích ước tính rằng nếu thỏa thuận bị hủy bỏ, Apple có thể phải chịu mức giảm 4 - 6% lợi nhuận.
Thỏa thuận với Google có hiệu lực đến ít nhất là tháng 9.2026 và Apple có quyền đơn phương gia hạn thêm hai năm nữa, theo các báo cáo của phương tiện truyền thông hồi tháng 5.2024, trích dẫn một tài liệu do Bộ Tư pháp Mỹ đệ trình trong vụ kiện chống độc quyền.
"Kết quả có khả năng xảy ra nhất hiện nay là thẩm phán phán quyết Google không còn phải trả tiền cho vị trí mặc định hoặc các công ty như Apple phải chủ động nhắc nhở người dùng chọn công cụ tìm kiếm thay vì đặt mặc định và cho phép họ g thay đổi cài đặt nếu muốn", theo các nhà phân tích của công ty nghiên cứu và tư vấn tài chính Evercore ISI.
"Thông điệp ở đây là nếu bạn có vị thế thống lĩnh thị trường với một sản phẩm, tốt hơn hết là bạn nên tránh sử dụng các thỏa thuận độc quyền và đảm bảo rằng bất kỳ thỏa thuận nào mà bạn thực hiện đều cho phép người mua tự do lựa chọn thay thế", Herbert Hovenkamp, giáo sư luật tại Đại học Pennsylvania, bình luận.
Chắc chắn giai đoạn "khắc phục" có thể kéo dài, sau đó là các kháng cáo tiềm tàng lên Tòa phúc thẩm Mỹ, Tòa án quận Columbia và Tòa án tối cao Mỹ. Cuộc chiến pháp lý có thể kéo dài đến năm 2026.
Nếu thỏa thuận với Google bị hủy bỏ, Apple sẽ có một số lựa chọn để cung cấp cho khách hàng giải pháp thay thế như Microsoft Bing hoặc có khả năng là sản phẩm tìm kiếm mới do OpenAI cung cấp.
Các nhà phân tích đồng ý rằng phán quyết này sẽ đẩy nhanh động thái của Apple hướng tới các dịch vụ tìm kiếm hỗ trợ AI. Gần đây, Apple đã thông báo sẽ tích hợp chatbot AI ChatGPT của OpenAI vào các thiết bị của mình.
Trong động thái chuyển hướng khỏi các thỏa thuận độc quyền giúp tránh được sự giám sát của cơ quan quản lý, Apple cho biết đang đàm phán với Google để thêm chatbot Gemini và lên kế hoạch thêm các mô hình AI khác vào các thiết bị của mình.
Apple cũng đang cải tiến Siri bằng AI, giúp trợ lý kỹ thuật số này xử lý các tác vụ mà nó từng gặp khó khăn trong quá khứ như viết email và tương tác với tin nhắn.
Dù dự kiến sẽ không mang lại nhiều tiền trong những năm tới, nỗ lực này có thể giúp Apple chuẩn bị tốt hơn cho sự phát triển và áp dụng công nghệ mới trong tương lai.
Gadjo Sevilla, nhà phân tích tại hãng Emarketer, cho biết: "Apple có thể coi đây là một trở ngại tạm thời, đặc biệt là khi hãng này kiếm được rất nhiều tiền từ thỏa thuận tìm kiếm với Google, nhưng đây cũng là cơ hội để họ chuyển sang các giải pháp AI cho tìm kiếm".