Apple gần đây đã thay đổi cách phân phối ứng dụng trên thiết bị của mình để tuân thủ Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA) ở Liên minh châu Âu (EU).

Những thay đổi này có nghĩa là lần đầu tiên Apple sẽ cho phép các nhà phát triển tạo và phân phối ứng dụng trên các thị trường của bên thứ ba sau khi phát hành iOS 17.4.

Những thay đổi này có vẻ tích cực nhưng các nhà phát triển và một số giám đốc điều hành công nghệ đã lên tiếng chỉ trích.

Trong cuộc gọi với các nhà phân tích mới đây, Mark Zuckerberg (Giám đốc điều hành Meta Platforms) cho biết những thay đổi này “gây rất nhiều khó khăn cho các nhà phát triển” đến mức ông sẽ “rất ngạc nhiên nếu có bất kỳ ai” chọn tham gia.

“Những thay đổi của Apple với App Store sẽ không tạo ra bất kỳ sự khác biệt đáng kể nào với Meta Platforms. Lý do vì với cách Apple thực hiện những thay đổi này, tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu bất kỳ nhà phát triển nào chọn truy cập vào các cửa hàng ứng dụng thay thế mà Apple cung cấp", Mark Zuckerberg nói.

Giám đốc điều hành Meta Platforms cũng cho biết những thay đổi của Apple “mâu thuẫn” với mục đích đằng sau DMA. Ông nói: “Sẽ rất khó cho bất kỳ ai, kể cả chúng tôi, có thể thực sự hứng thú với những gì Apple đang làm ở đó”.

Apple cho biết trong một tuyên bố rằng: "Công ty đang "tạo ra các biện pháp bảo vệ người dùng EU ở mức độ lớn nhất có thể và phản ứng với các mối đe dọa mới, bao gồm những phương thức mới mà phần mềm độc hại và vi rút có thể sử dụng để tấn công hệ thống, cơ hội lừa đảo và gian lận cũng như những thách thức trong việc đảm bảo ứng dụng hoạt động trên nền tảng của Apple. Tuy nhiên, những biện pháp bảo vệ này không loại bỏ các mối đe dọa mới do DMA tạo ra".

Daniel Ek, Giám đốc điều hành Spotify, cũng chỉ trích những thay đổi này của Apple. Gã khổng lồ phát nhạc trực tuyến cũng đưa ra một tuyên bố cáo buộc Apple hành động như thể "không nghĩ rằng các quy tắc áp dụng cho họ".

Trong một bài đăng trên mạng xã hội X, Sarah Bond (Chủ tịch Xbox) gọi chính sách của Apple là "một bước đi sai hướng". Bà nói: "Chúng tôi hy vọng Apple lắng nghe phản hồi về kế hoạch đề xuất của họ".

Trong một động thái nhằm tuân thủ DMA sắp ban hành của EU, Apple sẽ sớm cho phép các nhà phát triển phần mềm phân phối ứng dụng của họ tới các thiết bị Apple thông qua các cửa hàng thay thế (ngoài App Store).

Từ đầu tháng 3.2024, các nhà phát triển sẽ có thể cung cấp các cửa hàng ứng dụng thay thế trên iPhone và từ chối sử dụng hệ thống thanh toán trong ứng dụng của Apple. Hệ thống này tính phí hoa hồng lên tới 30%.

Tuy nhiên, các nhà phê bình cho rằng những thay đổi này chưa đi đủ xa, cho rằng cơ cấu phí của Apple vẫn không công bằng và những thay đổi này có thể vi phạm DMA.

Khi được hỏi về kế hoạch của Apple, Thierry Breton - người đứng đầu ngành công nghiệp EU nói riêng với hãng tin Reuters: "DMA sẽ mở cổng internet cho cạnh tranh để thị trường kỹ thuật số công bằng và cởi mở. Sự thay đổi đang diễn ra. Từ ngày 7.3, chúng tôi sẽ đánh giá đề xuất của các công ty, với phản hồi từ bên thứ ba. Nếu những giải pháp được đề xuất không đủ tốt, chúng tôi sẽ không ngần ngại thực hiện biện pháp xử lý mạnh mẽ”.

Theo luật mới tại EU, các nhà phát triển vẫn sẽ phải gửi ứng dụng cho Apple để xem xét các rủi ro an ninh mạng và gian lận rõ ràng.

Người dùng thiết bị Apple ở EU cũng sẽ có thể chọn trình duyệt web mặc định và ứng dụng thanh toán không tiếp xúc, nghĩa là có thể thực hiện thanh toán không tiếp xúc mà không cần sử dụng hệ thống Apple Pay.

Thế nhưng, ngay cả khi các nhà phát triển chọn không sử dụng App Store hoặc hệ thống thanh toán của Apple, họ vẫn sẽ phải trả "phí công nghệ cốt lõi" là 50 euro cent cho mỗi tài khoản người dùng một năm.

Tại EU, nhà phát triển sẽ bị tính phí 0,5 euro cho mỗi lượt tải ứng dụng (trên mỗi thiết bị trong một năm) sau khi đạt mốc một triệu lượt tải. Mức phí này gọi là Core Technology Fee (CTF), ngoại lệ có ứng dụng phát hành bởi chính phủ, tổ chức giáo dục hoặc phi lợi nhuận.

Nhà phát triển lựa chọn App Store tại EU sẽ có hai tùy chọn đóng phí: 30% như cũ, hoặc giảm còn 17% + 3% nếu ứng dụng sử dụng hệ thống thanh toán của Apple. Trong trường hợp phát hành ứng dụng qua nguồn ngoài, nhà phát triển sẽ không phải đóng phí.

Nếu muốn phát hành kho ứng dụng, nhà phát triển sẽ phải cung cấp bằng chứng đủ khả năng hỗ trợ lập trình viên và khách hàng, gồm cả thư tín dụng dự phòng trị giá 1 triệu euro. Họ cũng phải chịu phí CTF ngay từ đầu.

Với hàng triệu người dùng miễn phí, các công ty như Meta Platforms và Spotify có thể sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn các nhà phát triển nhỏ. Cả hai công ty đều không đưa ra bình luận ngay lập tức.

Paulo Trezentos, Giám đốc điều hành cửa hàng ứng dụng thay thế Aptoide, bình luận: "Đó là điều ngạc nhiên với chúng tôi. Chúng tôi nghe tin đồn rằng một số thay đổi sắp diễn ra nhưng không mong đợi chúng lại triệt để đến mức này. Đây chắc chắn là động thái tốt, nhưng phí vẫn quá cao. Chúng tôi đang chuẩn bị gửi phản hồi chính thức tới Ủy ban châu Âu".

Người phát ngôn của Ủy ban châu Âu cho biết: “Chúng tôi lưu ý các thông báo của Apple trước thời hạn tuân thủ vào ngày 7.3. Chúng tôi không bình luận về những thông báo này. Chúng tôi đặc biệt khuyến khích những ‘người gác cổng’ được chỉ định thử nghiệm đề xuất của họ với bên thứ ba”.

Một ứng dụng được coi là "người gác cổng" khi có trên 45 triệu người dùng mỗi tháng và trên 10.000 người dùng là doanh nghiệp được thành lập tại EU mỗi năm.

Sơn Vân