Nhiệt độ tăng cao và kéo dài hơn bình thường. Lũ quét cuốn trôi nhiều vùng đất rộng lớn cùng cư dân sinh sống. Cháy rừng thì bùng phát quanh năm, để lại khói và đất cháy thành than.

Thiệt hại của thảm họa gây ra bởi biến đổi khí hậu trong năm nay có thể được tính bằng số: hàng nghìn người chết; hàng triệu người khác mất việc làm, nhà cửa lẫn hy vọng; nhiều nền kinh tế bị thiệt hại hàng chục tỉ USD.

Nhưng số liệu không thể phản ánh cách thức biến đổi khí hậu đang diễn ra, không cho thấy được mức độ nghiêm trọng, tình trạng mất an ninh lương thực cũng như bất bình đẳng mà thảm họa gây ra cho con người. Hình ảnh sẽ đem lại cái nhìn rõ hơn.

Mức độ nghiêm trọng

Trong năm 2023, bầu trời nhiều nơi chìm trong khói. Cháy rừng hoành hành từ Canada, Hawaii đến Hy Lạp, thiêu rụi đất đai và tạo ra làn sương mù dày đặc bao trùm khắp thế giới.

Các vụ cháy ở Canada nghiêm trọng đến mức phát thải lượng khí ô nhiễm gấp nhiều lần mức phát thải của cả nước trong một năm.

Bên cạnh cháy rừng là nắng nóng khắc nghiệt tại Trung Quốc, Romania. Sông băng Rhone tại Thụy Sĩ tan chảy như nhiều sông băng khác.

Nước cũng tàn phá không ít nơi. Bão Daniel gây mưa lớn cùng lũ lụt tại Libya khiến hơn 11.000 người thiệt mạng và hàng nghìn người khác mất tích. Lở đất ở Ấn Độ cuốn trôi nhà cửa, làm nhiều người mắc kẹt dưới đống đổ nát. Lũ lụt còn xảy ra tại Mỹ, Đức…

Mất an ninh lương thực

Nắng nóng, bão lũ xóa sổ nguồn cung lương thực ở nhiều nơi - dẫn đến nạn đói buộc người dân phải tìm đến nơi khác sinh sống. Chính phủ các nước chịu áp lực phải tìm cách ứng phó.

Phóng viên AP ghi lại được cảnh một phụ nữ Ấn Độ nấu cơm trong ngôi nhà ngập nước. Ở nước láng giềng Pakistan, người dân đứng dưới mưa để nhận thực phẩm do tình nguyện viên phân phát bên ngoài một trại tị nạn. Tại Zimbabwe, một phụ nữ đang làm việc trên cánh đồng kê - loại ngũ cốc chống chịu thay đổi nhiệt độ tốt hơn.

Argentina ghi nhận tình trạng cá chết trôi do hạn hán. Nhiều đợt nắng nóng làm tăng nhiệt độ sông và khiến cảnh quan ở Nam Mỹ trở nên khô hạn.

Nhiệt độ cao còn đe dọa hoạt động chăn cừu tại Alaska (Mỹ). Sản lượng đánh bắt cá năm nay của bang này cũng có thể giảm đi vì biến đổi khí hậu.

Bất bình đẳng

Bất bình đẳng trở nên trầm trọng hơn ở bất cứ đâu chịu tác động của biến đổi khí hậu. Sự tuyệt vọng hiện rõ trong ánh mắt của những đứa trẻ Pakistan phải ở trại tị nạn. Người dân Kenya phải đi xa hơn để lấy nước khi hạn hán xảy ra thường xuyên hơn.

Tại Senegal, biến đổi khí hậu cùng một dự án khai thác khoan khí đốt ngoài khơi làm nguồn cá cạn kiệt, đẩy nhiều phụ nữ vào cảnh phải làm gái mại dâm.

Cẩm Bình