Căng thẳng giữa các đảng viên Cộng hòa Mỹ trong vấn đề viện trợ cho Ukraine

Theo Washington Post, căng thẳng ngày càng gia tăng trong đảng Cộng hòa và giữa một số ít đảng viên đảng Dân chủ Mỹ trong việc duy trì dòng viện trợ cho Ukraine.

Đồi Capitol (Quốc hội Mỹ) đang căng thẳng khi đất nước chuẩn bị bước vào năm bầu cử và cuộc phản công của Ukraine cho đến nay chỉ thu được một số kết quả khiêm tốn. Do đó, theo nhận định của các nhà lập pháp và giới phân tích, với mỗi lần đề xuất viện trợ cho Kyiv, việc đảm bảo sự chấp thuận của cả quốc hội có thể sẽ trở nên khó khăn hơn.

Nhà Trắng đã gửi cho các nhà lập pháp một yêu cầu ngân sách bổ sung vào tháng 8 để tìm kiếm 40 tỉ USD, hơn một nửa trong số đó sẽ dùng để hỗ trợ Ukraine và các nỗ lực liên quan nhằm củng cố khả năng phòng thủ của các đồng minh NATO và cung cấp tấm đệm cho các quốc gia dễ bị tổn thương khác bị ảnh hưởng bởi chiến tranh.

Theo phân tích của Mark F. Cancian tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), khoản tài trợ này, nếu được phê duyệt, sẽ nâng tổng số tiền Washington hỗ trợ Kyiv lên 135 tỉ USD.

Tuy nhiên, một số thành viên của đảng Cộng hòa đang tiến hành một chiến dịch để tập hợp sự ủng hộ của công chúng đối với việc cắt giảm viện trợ cho Ukraine.

Mặc dù vậy, các nhà lãnh đạo lưỡng đảng Mỹ và Nhà Trắng khẳng định đa số các nhà lập pháp tại quốc hội tiếp tục ủng hộ việc giúp đỡ Ukraine. Sau cuộc họp vào tuần trước với lãnh đạo Thượng viện về vấn đề này, Cố vấn an ninh quốc gia, Jake Sullivan, thừa nhận các nhà lập pháp có “rất nhiều câu hỏi cụ thể” về chính sách của chính quyền và “những đề xuất mang tính xây dựng” và những gì nên thay đổi liên quan tới việc hỗ trợ cho Ukraine.

Ông Sullivan khẳng định, phần đông các thành viên đảng Dân chủ và Cộng hòa vẫn duy trì ý chí mạnh mẽ “cam kết của Mỹ” đối với Kyiv.

Cuộc tranh luận về 'séc trắng'

Những người ủng hộ Ukraine có ảnh hưởng nhất trong đảng Cộng hòa cảnh báo rằng, viện trợ liên tục rất quan trọng đối với sự sống còn của Ukraine và làm suy yếu hơn nữa khả năng đe dọa phương Tây của Nga.

Nói về sự hỗ trợ cho Ukraine, hôm 5.9, Mitch McConnell - lãnh đạo phe thiểu số Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ cho biết: “Đây không phải là lúc để nới lỏng… Đây không phải là lúc để Mỹ lùi bước”.

Trái với tinh thần của ông McConnell, một nhóm gồm 70 nhà lập pháp đảng Cộng hòa đã tập hợp lại kêu gọi cắt giảm viện trợ cho Ukraine. Tuy nhiên, nỗ lực này sau đó đã thất bại.

Hiện tại, vẫn chưa rõ khi nào Chủ tịch Kevin McCarthy, người từng đưa ra những tín hiệu trái chiều về Ukraine, sẽ yêu cầu Hạ viện bỏ phiếu về yêu cầu ngân sách bổ sung. Chính ông McCarthy - thành viên chủ chốt của đảng Cộng hòa - đã nói vào mùa thu năm ngoái rằng ông không ủng hộ việc trao “séc trống” cho Kyiv.

“Đã có một sự thay đổi. 70 thành viên là thiểu số, nhưng lại chiếm 1/3 số thành viên đảng Cộng hòa. Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy thiện chí của người Mỹ dành cho Ukraine đang suy yếu”, Hạ nghị sĩ Đảng Cộng hòa Don Bacon cho hay.

Cuộc đua sơ bộ để chọn ra ứng viên tổng thống đại diện cho đảng Cộng hòa cũng đóng một vai trò trong cuộc xung đột nội bộ về Ukraine. Cựu Tổng thống Donald Trump, người đang dẫn đầu mạnh mẽ đã nhiều lần chỉ trích chương trình hỗ trợ an ninh cho Kyiv. 

Tại cuộc tranh luận sơ bộ của đảng Cộng hòa vào tháng trước, doanh nhân Vivek Ramaswamy đã giơ tay khi người dẫn chương trình hỏi liệu có ứng cử viên nào sẽ ngừng tài trợ cho Ukraine nếu trở thành tổng thống hay không.

Ramaswamy, người coi sự tham gia của Mỹ vào cuộc chiến tại Ukraine là “bảo vệ biên giới của nước khác” khi đáng ra những nguồn tài nguyên đó có thể được sử dụng tốt hơn để ngăn chặn tình trạng nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ. Quan điểm này đã bị cựu phó tổng thống Mike Pence - người có lập trường ủng hộ mạnh mẽ Kyiv - và một số ứng viên khác chỉ trích mạnh mẽ.

“Theo quan điểm của tôi, truyền thống của Đảng Cộng hòa là vì hòa bình thông qua sức mạnh và ủng hộ giải phóng và dân chủ trên toàn thế giới. Vì vậy, thật đáng ngạc nhiên khi thấy rằng hiện nay chúng ta đang có một mức độ chủ nghĩa biệt lập trong đảng”, Hạ nghị sĩ Cộng hòa Joe Wilson nói.

Thái độ của người Mỹ đang thay đổi

Một cuộc thăm dò gần đây của Fox News cho thấy, hầu hết người Mỹ vẫn tin rằng Washington nên tiếp tục hỗ trợ Ukraine. Tuy nhiên, khoảng 36% (tăng từ 26% trong cuộc thăm dò tương tự vào tháng 12 năm ngoái) cho rằng sự giúp đỡ nên ít hơn. Đối chiếu với dữ liệu cử tri Cộng hòa tham gia khảo sát, Fox News nhận thấy đa số (56%) nói rằng viện trợ của Mỹ nên được cắt giảm.

CNN cũng công bố một kết quả thăm dò vào tháng trước cho thấy 55% số người được hỏi không muốn quốc hội Mỹ cho phép bổ sung nguồn tài trợ cho Ukraine.

Ở phía cực tả, một số thành viên đảng Dân chủ cũng bày tỏ lo ngại về khoản tiền viện trợ dành cho Ukraine, thay vào đó kêu gọi chi tiêu nhiều hơn cho các chương trình trong nước. Họ thậm chí đã bỏ phiếu chống lại việc tài trợ cho Ukraine.

Trong khi Nhà Trắng vẫn lạc quan rằng khoản tài trợ bổ sung cho Ukraine sẽ được thông qua, nhiều thành viên của cả hai đảng đều phàn nàn rằng chính quyền đã không giúp họ đưa ra lập luận để thuyết phục cử tri đứng về phía Kyiv.

Hạ nghị sĩ Cộng hòa Bacon cũng cho biết ông lo lắng về sự mất kiên nhẫn của công chúng Mỹ. “Tại một thời điểm nào đó, cơ hội giúp đỡ sẽ khép lại đối với Ukraine. Và tôi không muốn điều đó xảy ra, nhưng tôi nghĩ Washington nên tiếp tục nỗ lực ngay bây giờ và cố gắng hoàn thành công việc hỗ trợ Kyiv”, ông nói.

Hoàng Vũ (theo Washington Post)