ChatGPT bị xem là 'đảng viên Dân chủ', Elon Musk lo ngại

ChatGPT là ngôi sao internet nhưng không phải với tất cả mọi người.

Chatbot AI này được phát triển bởi công ty khởi nghiệp OpenAI do Elon Musk, nhà đầu tư mạo hiểm Peter Thiel và những người khác đồng sáng lập.

Được OpenAI ra mắt vào tháng 11.2022, ChatGPT đạt 100 triệu người dùng hàng tháng vào cuối tháng 1. Qua đó, ChatGPT trở thành ứng dụng tiêu dùng phát triển nhanh nhất trong lịch sử, theo một nghiên cứu của UBS (ngân hàng đầu tư đa quốc gia và công ty dịch vụ tài chính của Thụy Sĩ).

Microsoft hiện là nhà đầu tư lớn nhất cho OpenAI khi hôm 23.1 thông báo bơm hàng tỉ USD vào công ty khởi nghiệp có trụ sở ở thành phố San Francisco (Mỹ) trong nhiều năm.

Dựa trên công nghệ GPT-3.5 (mô hình ngôn ngữ lớn của OpenAI), ChatGPT đã cách mạng hóa việc thu thập thông tin trên internet, cung cấp câu trả lời được cá nhân hóa cho các truy vấn nhận về. Câu trả lời của ChatGPT giống con người ở bất kể chủ đề nào. Dù những khía cạnh này được nhiều người dùng trên toàn thế giới hoan nghênh nhưng chatbot cũng gặp nhiều khó khăn.

Những lời chỉ trích đã đẩy ChatGPT vào trung tâm của các cuộc chiến văn hóa, tận gốc rễ là sự xung đột giữa các giá trị truyền thống và giá trị tiến bộ, cuộc chiến giữa phe bảo thủ và phe tự do. Ở Mỹ, điều này dẫn đến cuộc đụng độ giữa đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ.

ChatGPT liệt kê Elon Musk, Trump là "những người gây tranh cãi"

Lời buộc tội gay gắt nhất đến từ những người bảo thủ, cảm thấy rằng ChatGPT đang kiềm chế và kiểm duyệt họ. Các đảng viên Cộng hòa nói ChatGPT thường từ chối trả lời một số câu hỏi liên quan đến các vấn đề về môi trường, nhận thức giới tính, drag queen (những người có phong cách ăn mặc nữ tính, đi kèm theo đó là lối trang điểm dày, đậm) và chủng tộc.

Họ cáo buộc ChatGPT kiểm duyệt hoàn toàn các câu trả lời khi đối mặt với các truy vấn về tác động tiêu cực của chủ đề trung tâm với các giá trị tiến bộ. Họ nói rằng chatbot này từ chối trả lời các câu hỏi về tác động tích cực của những đối tượng bị phe cánh tả ghét.

Những ngày gần đây, phe bảo thủ đã tăng cường công kích ChatGPT. Với các ảnh chụp màn hình, họ tuyên bố ChatGPT không nói những điều tốt đẹp về các nhân vật và nhà lãnh đạo bảo thủ.

"ChatGPT liệt kê Trump, Elon Musk là những người gây tranh cãi và đáng được đối xử đặc biệt, Biden và Bezos (nhà sáng lập Amazon - PV) thì không. Tôi có nhiều ví dụ hơn", Isaac Latterell, cựu thành viên đảng Cộng hòa ở Hạ viện của bang Nam Dakota, tweet.

“ChatGPT không định nghĩa phụ nữ, ca ngợi đảng Dân chủ chứ không phải đảng Cộng hòa và tuyên bố vũ khí hạt nhân ít nguy hiểm hơn phân biệt chủng tộc", theo một tweet khác được đăng vào ngày 11.2 với liên kết đến một bài báo từ tờ Daily Mail (Anh).

"Cực kỳ đáng lo ngại", theo Elon Musk, Giám đốc điều hành của Tesla, người đã mua Twitter để biến nó thành một nền tảng cho tự do ngôn luận và là pháo đài của những người bảo thủ.

ChatGPT là “một đảng viên đảng Dân chủ”

Nhiều ví dụ khiến những người bảo thủ kết luận rằng ChatGPT là “đảng viên Đảng Dân chủ”. Đó là khẳng định của nhà đầu tư David Sacks, một người bạn của Elon Musk.

"Tôi nghĩ rằng hiện có nhiều bằng chứng cho thấy chương trình này của OpenAI rất thiên về một phe nhất định. Có một bài đăng trên blog rất thú vị mang tên ‘ChatGPT là một đảng viên đảng Dân chủ’, về cơ bản là trình bày điều này. Có rất nhiều ví dụ khác", David Sacks nói trong một đoạn video ngắn đăng trên Twitter.

"AI sẽ cho bạn một bài thơ hay về Joe Biden. Nó sẽ không cho bạn một bài thơ hay về Donald Trump. ChatGPT sẽ cung cấp cho bạn bản tóm tắt về cách nó có thể đưa ra lập trường gây tranh cãi hoặc phản cảm về những điều gì đó. Vì vậy, ai đó đang lập trình điều đó và ChatGPT đại diện cho sự thiên vị của họ. Nếu bạn nghĩ rằng bộ phận An toàn và liêm chính là tồi tệ dưới thời Vijaya Gadde và Yoel Roth, hãy đợi cho đến khi AI thể hiện điều này vì tôi không nghĩ bạn sẽ thích nó cho lắm".

Vijaya Gadde và Yoel Roth lần lượt là cựu Giám đốc pháp lý, chính sách và niềm tin cũng như đứng đầu bộ phận An toàn và liêm chính tại Twitter. Vijaya Gadde bị Elon Musk sa thải, còn Yoel Roth nghỉ việc sau khi tỷ phú tiếp quản Twitter.

Elon Musk không ngại phản ứng trước những lời cáo buộc và chỉ trích ChatGPT của David Sacks. Giám đốc điều hành Twitter tin rằng sự thiên vị này là một "vấn đề lớn".

Có hơn 129,3 triệu người theo dõi trên Twitter, Elon Musk cũng muốn quảng bá nhận xét của David Sacks bằng cách giới thiệu bạn mình với người dùng nền tảng này.

"Chủ đề rất quan trọng", Elon Musk tweet, kèm theo một liên kết đến hồ sơ của David Sacks.

Sau khi chọn cách im lặng trước các cuộc công kích từ nhiều phía, OpenAI đã công bố các quy tắc quản lý ChatGPT: "Nhiều người lo lắng về những sai lệch trong thiết kế và tác động của các hệ thống AI là có lý. Chúng tôi cam kết giải quyết vấn đề này một cách mạnh mẽ và minh bạch về cả ý định lẫn tiến độ của chúng tôi. Hướng dẫn của chúng tôi rõ ràng rằng những người đánh giá (reviewer) không nên ủng hộ bất kỳ nhóm chính trị nào. Tuy nhiên, những thành kiến có thể xuất hiện từ quy trình được mô tả ở trên là lỗi, không phải tính năng.

Chúng tôi sẽ cung cấp hướng dẫn rõ ràng hơn cho người đánh giá về những cạm bẫy và thách thức tiềm ẩn gắn liền với sự thiên vị, cũng như các nhân vật và chủ đề gây tranh cãi”.

Elon Musk tách mình khỏi OpenAI và chỉ trích cả Bing chatbot

Từng đấu tranh tại tòa án để giành quyền tự xưng là đồng sáng lập Tesla nhưng Elon Musk thời gian quan lại dần tách mình khỏi OpenAI.

Elon Musk là doanh nhân nổi tiếng với việc điều hành cùng lúc hãng sản xuất ô tô điện Tesla, công ty truyền thông xã hội Twitter và hãng hàng không vũ trụ SpaceX trong các tuần làm việc vất vả kéo dài 120 giờ. Ông còn sở hữu thành tích khác ít được chú ý hơn: Giúp đưa ra mắt Open AI, công ty đứng sau ChatGPT.

Sau khoản đầu tư trị giá hàng tỉ USD của Microsoft vào OpenAI hồi tháng trước, Elon Musk đang tách rời mình khỏi công ty khởi nghiệp này.

Tỷ phú giàu thứ hai thế giới cho biết OpenAI không còn giống bất kỳ thứ gì vào thời điểm ông là đồng sáng lập vào tháng 12.2015. Theo Elon Musk, OpenAI được thiết kế để trở thành một tổ chức phi lợi nhuận nguồn mở. Đó chính là lý do tại sao nó được đặt tên là OpenAI.

“Bây giờ nó đã trở thành một công ty nguồn đóng, lợi nhuận tối đa, được kiểm soát hiệu quả bởi Microsoft. Không phải những gì tôi dự định chút nào”, Elon Musk viết trên Twitter.

Theo trang web của mình, từ tháng 3.2019, OpenAI đã được tổ chức dưới dạng một tổ chức lai với quỹ phi lợi nhuận điều hành công ty hạn chế và có quyền kiểm soát tối đa về tài sản trí tuệ (IP). Điều này cho phép OpenAI "huy động vốn đầu tư và thu hút nhân viên bằng vốn chủ sở hữu giống như công ty khởi nghiệp".

Tại thời điểm này, Elon Musk không có nhiều cách để tác động đến sự thay đổi trong công ty mà ông đồng sáng lập, ngoài việc đưa ra quan điểm công khai.

Elon Musk thừa nhận không còn sở hữu cổ phần OpenAI nữa, không còn trong hội đồng quản trị và cũng không kiểm soát công ty theo bất kỳ cách nào. Tuy nhiên, Elon Musk có mối quan hệ tình cảm với Shivon Zilis – thành viên trẻ nhất trong hội đồng quản trị OpenAI, người sinh cho ông một cặp song sinh cuối năm 2021.

Elon Musk cho biết ông đồng sáng lập OpenAI với hy vọng nó sẽ đóng vai trò là đối trọng với Google. Vào thời điểm đó, Elon Musk cảm thấy Google không quá quan tâm đến những rủi ro đi kèm với công nghệ.

Hôm 15.4, Elon Musk lại yêu cầu thành lập một cơ quan quản lý quy định để giám sát AI, theo tinh thần của Cục An toàn Giao thông Đường bộ Quốc gia với an toàn xe cộ hoặc Cục Hàng không Liên bang với an toàn máy bay.

“Tôi nghĩ, đó thực sự là một rủi ro lớn hơn với xã hội so với ô tô, máy bay hay thuốc men. Điều này có thể làm chậm AI một chút, nhưng tôi nghĩ đó cũng có thể là một điều tốt”, ông phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh Chính phủ Thế giới ở thành phố Dubai (UAE).

Elon Musk kêu gọi các nhà hoạch định chính sách không lặp lại những sai lầm trong quá khứ bằng cách đợi cho đến khi thảm kịch xảy ra trước khi hành động.

“Những rủi ro lớn nhất với tương lai của nền văn minh là gì? AI vừa là tích cực vừa là tiêu cực: Nó có nhiều hứa hẹn và khả năng tuyệt vời, nhưng đi kèm với đó cũng là mối nguy hiểm lớn. Với việc khám phá ra vật lý hạt nhân, bạn đã có năng lượng hạt nhân, nhưng cũng có bom hạt nhân”, Giám đốc điều hành SpaceX nói.

Elon Musk coi ChatGPT là cỗ máy tuyên truyền mới. Vì vậy, tỷ phú 51 tuổi người Mỹ nói rằng cần có một chatbot mới và gọi nó là TruthGPT (ám chỉ chatbot trả lời đúng sự thật - PV).

"Những gì chúng tôi cần là TruthGPT", Elon Musk tweet vào ngày 17.2.

Khi một người dùng Twitter bình luận: "Chúng ta không thể điều khiển TruthGPT", Giám đốc điều hành Twitter đáp: "Bạn có thể đúng".

Elon Musk không nói chi tiết ông định nghĩa TruthGPT như thế nào? TruthGPT nên trông giống cái gì? TruthGPT có nên áp dụng tự do ngôn luận như Elon Musk hình dung nó trên nền tảng Twitter không? Nói cách khác, TruthGPT có nên trả lời tất cả câu hỏi bất kể chủ đề là gì không? TruthGPT sẽ có bất kỳ quy tắc nào không?

Tuy nhiên, hãy nhớ rằng trong một số trường hợp, Elon Musk đã kêu gọi điều chỉnh ngành công nghiệp AI. Ông gợi ý rằng có những giới hạn trong công nghệ không nên vượt qua và chúng ta phải sử dụng nó một cách có trách nhiệm để tránh những hậu quả to lớn.

"Nếu không có sự giám sát theo quy định với AI, đây là một vấn đề lớn. Tôi đã kêu gọi quy định về an toàn cho AI trong hơn một thập kỷ!", Elon Musk viết trên Twitter vào tháng 12.2022.

Hôm 15.2, Elon Musk cho biết ChatGPT "đã minh họa cho mọi người thấy AI đã trở nên tiên tiến như thế nào".

"AI đã phát triển được một thời gian. Nó chỉ không có giao diện người dùng mà hầu hết mọi người đều có thể truy cập được", tỷ phú công nghệ nói thêm.

Trước đây, Elon Musk từng lên tiếng về AI. "Cho đến khi người ta nhìn thấy robot xuống đường giết người, họ không biết phải phản ứng như thế nào vì nó có vẻ rất thanh tao", ông nói vào năm 2017, theo trang Futurism.

"AI là một trường hợp hiếm hoi mà tôi nghĩ rằng chúng ta cần chủ động trong việc điều chỉnh thay vì phản ứng. Tôi nghĩ rằng khi chúng ta phản ứng lại với quy định về AI thì đã quá muộn", tỷ phú công nghệ cho biết thêm.

Tại SXSW năm 2018, ông cho biết AI có khả năng nguy hiểm hơn cả vũ khí hạt nhân. Đến năm 2020, Elon Musk nói rằng ông sợ dự án DeepMind do Google sở hữu và bóng gió rằng AI có thể chiếm lĩnh thế giới.

SXSW là sự kiện thường niên cho phim điện ảnh, phương tiện truyền thông tương tác, hội thảo và các lễ hội âm nhạc diễn ra vào giữa tháng 3 tại thành phố Austin, bang Texas, Mỹ.

DeepMind là một công ty AI của Anh được thành lập vào tháng 9.2010. DeepMind trở nên nổi tiếng trong năm 2016 sau khi chương trình AlphaGo của họ đã đánh bại một kiện tướng cờ vây chuyên nghiệp lần đầu tiên trong lịch sử máy học.

DeepMind đã tạo ra mạng lưới thần kinh biết cách học chơi game, làm việc, tư duy… tương tự như con người. Mạng lưới thần kinh này sẽ bắt chước những hành vi của não bộ, từ đó đưa ra những hành động độc lập hoặc được lập trình sẵn nhằm thực hiện những việc có tư duy cao. Thương vụ mua lại DeepMind vào năm 2014 đã tiêu tốn mất hơn 500 triệu USD của Google.

Không riêng ChatGPT mà Elon Musk còn chỉ trích Bing chatbot sau khi ứng dụng của Microsoft thể hiện một số hành vi gây lo ngại, thậm chí nói dối, tranh cãi và mắng người dùng dù trả lời sai. 

Một số người nổi tiếng thậm chí còn kêu gọi chấm dứt giai đoạn thử nghiệm Bing chatbot công khai.

"Microsoft cần ngừng triển khai ChatGPT trong Bing. Hệ thống này đang hoạt động một cách điên rồ và nói dối người dùng", Ian Miles Cheong, nhân vật truyền thông xã hội và nhà báo, tweet hôm 16.2.

"Đồng ý! Rõ ràng là vẫn chưa an toàn", Elon Musk phản hồi tweet của Ian Miles Cheong.

Sơn Vân