Sự nóng lên toàn cầu sẽ thúc đẩy các hiện tượng La Nina và El Nino mạnh hơn vào năm 2030
Khoa học - công nghệ - Ngày đăng : 10:51, 17/11/2022
Các nhà nghiên cứu đã phân tích các bản ghi nhiệt độ bề mặt nước biển trong 70 năm ở Thái Bình Dương để lập mô hình những thay đổi trong El Nino - Dao động Nam (ENSO) theo các dự báo hiện tại về sự nóng lên toàn cầu.
ENSO là chữ viết tắt của các từ ghép El Nino Southern Oscillation (El Nino - Dao động Nam) để chỉ cả 2 hai hiện tượng El Nino và La Nina và có liên quan với dao động của khí áp giữa 2 bờ phía Đông Thái Bình Dương với phía Tây Thái Bình Dương - Đông Ấn Độ Dương (được gọi là Dao động Nam) để phân biệt với dao động khí áp ở Bắc Đại Tây Dương.
El Nino là từ được dùng để chỉ hiện tượng nóng lên dị thường của lớp nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo trung tâm và Đông Thái Bình Dương, kéo dài 8 - 12 tháng, hoặc lâu hơn, thường xuất hiện 3 - 4 năm 1 lần, song cũng có khi dày hơn hoặc thưa hơn.
La Nina là hiện tượng lớp nước biển bề mặt ở khu vực nói trên lạnh đi dị thường, xảy ra với chu kỳ tương tự hoặc thưa hơn El Nino. Hiện tượng La Nina có thể xuất hiện ngay khi hiện tượng El Nino suy yếu, nhưng có khi không phải như vậy.
Hiện tượng El Nino và La Nina thể hiện sự biến động dị thường trong hệ thống khí quyển - đại dương với quy mô thời gian giữa các năm, có tính chu kỳ hoặc chuẩn chu kỳ.
Chu kỳ hoạt động của hiện tượng El Nino từ 2 đến 7 năm, có khi trên 10 năm. Thời gian xuất hiện trung bình của một hiện tượng El Nino là 11 tháng, dài nhất 18 tháng (El Nino 1982 - 1983).
Hiện tượng La Nina thường bắt đầu hình thành từ tháng Ba đến tháng Sáu hằng năm, và gây ảnh hưởng mạnh nhất vào cuối năm cho tới tháng hai năm sau.
Chu kỳ của hiện tượng La Nina thường kéo dài hơn chu kỳ của hiện tượng El Nino. Thời gian trung bình của một lần xuất hiện hiện tượng La Nina là 14 tháng, nhiều nhất 24 tháng.
Nghiên cứu trước đây đã gợi ý rằng sự biến đổi do biến đổi khí hậu của các hiện tượng ENSO sẽ không thể phát hiện được cho đến năm 2070.
Tiến sĩ Agus Santoso, thuộc trung tâm nghiên cứu biến đổi khí hậu của Đại học New South Wales (Mỹ), cho biết: "Trên thực tế, chúng ta có thể bắt đầu thấy những thay đổi này trong thập kỷ tới".
Nghiên cứu đã phân tách ENSO thành các sự kiện ở phía Đông và trung tâm Thái Bình Dương và nhận thấy chúng có thể được phát hiện sớm hơn khoảng 40 năm so với phân tích trước đó không phân tách 2 khu vực.
Santoso cho biết các hiện tượng El Nino ở phía Đông Thái Bình Dương liên quan đến biến đổi khí hậu có xu hướng mạnh hơn các hiện tượng ở trung tâm Thái Bình Dương sẽ được phát hiện sớm hơn.
Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng các hiện tượng El Nino mạnh ở phía Đông Thái Bình Dương vào năm 1982 và 1997 "đã gây ra sự gián đoạn đáng kể cho các hệ sinh thái biển". El Nino dữ dội ở phía Đông Thái Bình Dương cũng thường liên quan đến lũ lụt thảm khốc ở các vùng của Ecuador và Peru, nhưng không xảy ra trong các hiện tượng ở trung tâm Thái Bình Dương.
"Chúng ta nên chuẩn bị nhiều hơn cho hạn hán kéo dài và lũ lụt nghiêm trọng trong tương lai. Lũ lụt có thể tàn phá nhiều hơn hạn hán về mặt cơ sở hạ tầng, nhưng hạn hán lại có tác động rất lớn về mặt nông nghiệp. Cả hai đều gây thiệt hại kinh tế đáng kể", Santoso nói thêm.