Nỗi đau thể xác của bệnh nhân ở 2 nước ‘không làm gì’ để phản ứng với bệnh đậu mùa khỉ

Các vết thương của Francisco (44 ​​tuổi) bắt đầu sau khi từ bang California (Mỹ) trở về nhà ở thành phố Mexico vào cuối tháng 6: Đầu tiên là hai nốt trên mông. Sau đó một tuần sau, khắp người anh bị tổn thương, miệng lở loét đến nỗi không thể nói chuyện hoặc uống nước.

Francisco, người yêu cầu Reuters giấu tên thật, cho biết: “Nỗi đau không thể diễn tả được, thật thảm khốc”.

Francisco là 1 trong số ít nhất 59 ca nhiễm bệnh đậu mùa khỉ được xác nhận ở Mexico kể từ tháng 5.2022, mà các chuyên gia tin rằng có thể ít hơn con số thực.

Ở Mỹ Latinh, Mexico xếp sau Brazil và Peru về các trường hợp được xác nhận mắc bệnh đậu mùa khỉ, căn bệnh này chủ yếu lây lan ở những người đàn ông đồng tính và lưỡng tính như Francisco.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tuyên bố bệnh đậu mùa khỉ là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe toàn cầu vào ngày 23.7, khiến các quan chức khu vực chú ý nhiều hơn. Tuy nhiên, một số bác sĩ và nhà hoạt động ở hai quốc gia lớn nhất châu Mỹ Latinh nói với Reuters rằng chính phủ phản ứng quá tẻ nhạt.

Tiến sĩ Sergio Montalvo, chuyên gia sức khỏe tình dục ở Mexico City (thủ đô Mexico), cho biết: “Chúng tôi không thấy các biện pháp cần thiết được thực hiện, cũng như tầm quan trọng cần thiết với bệnh đậu mùa khỉ”.

Các bác sĩ như Sergio Montalvo lo ngại các nhà chức trách đã không rút ra được bài học từ đại dịch COVID-19, vốn đã gây căng thẳng cho hệ thống y tế và khiến chính phủ gặp khó khăn về tiền mặt.

Câu chuyện tương tự ở Brazil, nơi có hơn 970 ca bệnh đậu mùa khỉ, chiếm hơn 2/3 tổng số trường hợp trong khu vực, theo dữ liệu của Tổ chức Y tế Liên Mỹ (PAHO).

Bộ Y tế Brazil đã công bố kế hoạch dự phòng vào ngày 28.7, hơn một tháng sau khi xuất hiện trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên và một ngày trước khi báo cáo ca bệnh này đầu tiên bên ngoài châu Phi trong đợt bùng phát hiện tại.

Vinicius Borges, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm ở thành phố Sao Paulo (Brazil), cho biết: “Chúng tôi đã nhận được tin tức về sự bùng phát bệnh đậu mùa khỉ ở châu Âu và Mỹ, nhưng chính phủ không làm gì cả”. Vinicius Borges nói cơn đau do các vết thương do đậu mùa ở khỉ đã gây ra "những ảnh hưởng nghiêm trọng" đến bệnh nhân của ông.

Bộ Y tế Mexico và Brazil đều không trả lời nhiều câu hỏi phỏng vấn.

Sau tuyên bố của WHO, Bộ Y tế Mexico đã ra mắt trang web về bệnh đậu mùa khỉ và lời khuyên thứ hai với thông tin về vi rút - lần đầu tiên kể từ khi nước này xác nhận một ca bệnh vào tháng 5.

"Trong hai tháng này, chúng tôi có thể đã đạt được những tiến bộ đáng kể", Ricardo Baruch nói.

Ricardo Baruch là nhà nghiên cứu sức khỏe LGBT, đã giúp tổ chức cuộc biểu tình ở Mexico City vào tuần trước để yêu cầu những nỗ lực lớn hơn nhằm mục tiêu phòng ngừa cho những người nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM).

Một nghiên cứu trên Tạp chí Y học New England cho thấy 98% ca nhiễm bệnh đậu mùa khỉ trong đợt bùng phát đang diễn ra bên ngoài châu Phi là ở nam giới đồng tính và lưỡng tính.

Các cơ quan y tế Mexico đã tránh nhấn mạnh những rủi ro với nhóm này.

“Họ không muốn tạo ra sự kỳ thị, nhưng nếu họ không nói về điều đó, các chính sách sẽ không tập trung vào chúng tôi”, Ricardo Baruch nói.

Nhà vi sinh vật học Natalia Pasternak cũng bày tỏ lo ngại về thông điệp của Brazil.

"Chính phủ liên bang đã không có một nỗ lực nào để nâng cao nhận thức của người dân về cách bạn có thể mắc bệnh đậu mùa khỉ, cách nó lây truyền từ người sang người, cách bạn nhận ra các tổn thương trên da và cách nó có thể lây truyền khi tiếp xúc gần gũi hoặc quan hệ tình dục", Natalia Pasternak nói.

Ngày 25.7, Bộ trưởng Bộ Y tế Brazil - Marcelo Queiroga cho biết chính phủ nước này đã "làm bài tập" để chuẩn bị, nhắc đến 4 phòng thí nghiệm làm xét nghiệm.

“Thế nhưng sẽ mất một thời gian để xây dựng năng lực xét nghiệm ở Brazil. Chúng tôi không thực sự thấy ý định của Bộ Y tế trong việc lập kế hoạch này", Natalia Pasternak, thành viên ban cố vấn bệnh đậu mùa khỉ của bang Sao Paulo, cho biết.

Trong dấu hiệu có thể cho thấy sự tiến bộ, ngày 27.7, PAHO nói rằng 10 quốc gia trong khu vực Nam Mỹ đã bày tỏ sự quan tâm đến việc mua một loại vắc xin phòng bệnh đậu mùa khỉ.

Tiến sĩ Andrea Vicari, Giám đốc quản lý các mối đe dọa truyền nhiễm của PAHO, nói vẫn chưa quá muộn để hạn chế sự lây lan bệnh đậu mùa khỉ ở châu Mỹ.

"Ngay cả khi không có vắc xin, chúng ta vẫn có các biện pháp kiểm soát khác. Nếu thực hiện tốt những biện pháp này, chúng ta sẽ có thể hoàn thành mục tiêu giảm lây truyền bệnh", Andrea Vicari nhấn mạnh.

Ca tử vong đầu tiên do bệnh đậu mùa khỉ ở châu Á

Ấn Độ đã xác nhận ca tử vong đầu tiên do bệnh đậu mùa khỉ hôm 1.8 - một nam thanh niên ở bang Kerala, miền nam nước này. Đây là trường hợp tử vong thứ tư do bệnh đậu mùa khỉ trong đợt bùng phát hiện nay bên ngoài châu Phi.

Tuần trước, Tây Ban Nha báo cáo hai ca tử vong liên quan đến bệnh đậu mùa khỉ và Brazil là trường hợp đầu tiên.

Ca tử vong do bệnh đậu mùa khỉ ở Ấn Độ cũng là trường hợp đầu tiên tại châu Á.

Nam thanh niên Ấn Độ 22 tuổi đã chết hôm 1.8 và chính quyền cách ly 21 người có liên hệ với anh ta.

"Người đó đến Kerala vào ngày 21.7 nhưng chỉ đến bệnh viện hôm 26.7 khi anh ta có biểu hiện mệt mỏi và sốt", chính quyền bang Kerala cho biết và nói thêm rằng không có lý do gì để hoảng sợ vì không có ai trong số những người tiếp xúc với nạn nhân có biểu hiện của triệu chứng.

Veena George, người đứng đầu Sở Y tế bang Kerala, nói với các phóng viên hôm 31.7 rằng gia đình nam thanh niên này đã nói với nhà chức trách vào ngày hôm trước rằng anh có kết quả xét nghiệm dương tính ở UAE trước khi trở về Ấn Độ.

Bộ Y tế liên bang Ấn Độ không có bình luận gì về cái chết, ngoại trừ việc nói rằng chính phủ đã thành lập lực lượng đặc nhiệm gồm các quan chức cấp cao để giám sát các ca bệnh đậu mùa khỉ ở nước này, nơi truyền thông địa phương đưa tin có ít nhất 5 ca bệnh.

Cuối tháng trước, WHO cho biết 78 quốc gia đã báo cáo hơn 18.000 ca bệnh đậu mùa khỉ, phần lớn ở châu Âu.

Theo WHO, vi rút đậu mùa khỉ gây ra một căn bệnh với các triệu chứng ít nghiêm trọng hơn bệnh đậu mùa, trước đây chủ yếu xảy ra ở trung và tây Phi, nơi bệnh lây truyền từ động vật sang người.

Lây truyền bệnh đậu mùa khỉ từ người sang người xảy ra khi tiếp xúc với chất dịch cơ thể, tổn thương trên da hoặc trên bề mặt niêm mạc bên trong, chẳng hạn trong miệng hoặc cổ họng, các giọt đường hô hấp và các vật bị ô nhiễm.

Sơn Vân