Dự án Vành đai 4 Thủ đô và Vành đai 3 TP.HCM: Băn khoăn việc đầu tư đường song hành
Hạ tầng và bất động sản - Ngày đăng : 21:04, 12/05/2022
Chiều 12.5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội và Dự án đường Vành đai 3 TP.HCM.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, các dự án được lập cơ bản phù hợp với các chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và phù hợp với quy hoạch của các ngành, các địa phương có liên quan.
Về phương án thiết kế sơ bộ, phân kỳ đầu tư, Thường trực Ủy ban Kinh tế nhận thấy, đề xuất của Chính phủ (quy mô 4 làn xe, mặt đường 17m, mặt cầu 17,5m và không có 2 làn dừng xe khẩn cấp) chưa phù hợp với tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN 5729: 2012) về đường ô tô cao tốc. Do đó đề nghị thuyết minh thuyết phục hơn về quy mô đầu tư phân kỳ này.
Ngoài ra, cần rà soát cắt giảm tối đa các nút giao trên toàn tuyến... để bảo đảm hiệu quả khai thác, an toàn giao thông và tối ưu tổng mức đầu tư của dự án.
Ông Thanh cho biết, hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn của Việt Nam không có quy định về khái niệm, tiêu chuẩn, quy mô đường song hành. Trong khi đó, Chính phủ đề xuất quy mô đầu tư đường song hành rất lớn (35-54,5m), tương đồng với quy mô đường đô thị theo tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam 104 : 2007 về đường đô thị và chủ yếu phục vụ cho việc phát triển không gian đô thị.
Hơn nữa, theo quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, các đường vành đai này không bao gồm các đường song hành. Do đó, đề nghị cần xác định rõ đường song hành là đường đô thị.
Về tốc độ thiết kế, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị cân nhắc đầu tư theo thực tế khai thác (80km/h) đối với dự án thành phần 3 (dự án Vành đai 4) để tiết giảm tổng mức đầu tư.
Đồng thời, đề nghị Chính phủ có các giải pháp chỉ đạo, điều hành quyết liệt để nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các cơ quan thực hiện để bảo đảm được tiến độ hoàn thành dự án và ban hành chính sách hợp lý và đền bù thỏa đáng đối với người dân chịu ảnh hưởng của dự án.
Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng, việc triển khai thực hiện nhiều dự án đường cao tốc cùng một thời gian sẽ cần một nguồn lực rất lớn. Do đó sẽ khó bảo đảm tiến độ cơ bản hoàn thành trong năm 2025.
Do vậy, đề nghị Chính phủ đánh giá bổ sung đầy đủ về khả năng giải ngân, hấp thụ vốn, sự cân đối và hiệu quả trong phân bổ nguồn lực, năng lực quản lý, nguồn nhân lực, khả năng gây ra tình trạng khan hiếm và tăng giá nguyên vật liệu... để có giải pháp kịp thời nhằm bảo đảm tính khả thi, hiệu quả, tiến độ, chất lượng cho dự án này và các dự án quan trọng khác cùng được triển khai.
Ngoài ra, đề nghị Chính phủ làm rõ cơ sở phân bổ ngân sách trung ương đối với từng dự án thành phần, đối với từng địa phương; đồng thời bổ sung làm rõ khả năng cân đối ngân sách, năng lực quản lý, kinh nghiệm tổ chức thực hiện của các địa phương được giao quyết định đầu tư, tổ chức thực hiện các dự án thành phần.
Ông Vũ Hồng Thanh cũng đề nghị làm rõ hơn vai trò, trách nhiệm “đầu mối” của Thành phố Hà Nội, TP.HCM, cơ chế phối hợp, tham gia của các địa phương liên quan và cơ quan sẽ thẩm định, phê duyệt thiết kế cơ sở để việc tổ chức thực hiện toàn bộ các dự án thành phần này thuận lợi và bảo đảm tính tổng thể, đồng bộ, thống nhất của các dự án.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường, việc Chính phủ đề xuất quy mô đầu tư đường song hành nên được cân nhắc lại.
Lý do diện tích của đường song hành là rất lớn, chí phí có khi còn cao hơn đường chính và có thể sẽ làm tăng tổng mức đầu tư lên rất nhiều. Do vậy, Chính phủ cần tính toán, cân nhắc đường song hành này trong 2 dự án có thực sự cần thiết hay không?
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, trên cơ sở ý kiến thẩm tra của Ủy ban Kinh tế cũng như các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đề nghị Chính phủ nghiên cứu, tiếp thu tối đa và có giải trình, thuyết minh thật thỏa đáng, thuyết phục đối với những vấn đề đặt ra.
Ngoài ra, dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội và Dự án đường Vành đai 3 TP.HCM là 2 dự án quan trọng quốc gia, do vậy trong các báo cáo cần thể hiện rõ cơ quan trình 2 dự án này là Chính phủ; Chính phủ chịu toàn bộ trách nhiệm triển khai cũng như trách nhiệm trước Quốc hội đối với các dự án này.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị nêu rõ trách nhiệm của Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải và các địa phương trong việc tổ chức triển khai các dự án.
Liên quan đến các nội dung phát hành trái phiếu và việc cho phép tăng tổng mức vốn trung hạn trong kế hoạch đầu tư công của các địa phương, Chủ tịch Quốc hội đề nghị thực hiện theo đúnh quy định của pháp luật.
Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Kiểm toán Nhà nước nghiên cứu và đưa ra quan điểm sớm về các dự án này có đủ điều kiện để trình Quốc hội hay không, trong đó phải thể hiện cụ thể chính kiến với những nội dung đồng tình và không đồng tình.