Di tản người khỏi Đại sứ quán, Mỹ lo ngại khả năng Nga tiến quân vào Ukraine theo ngả Belarus

Mỹ đã hạ lệnh cho các nhân viên tại đại sứ quán ở Kiev đưa thân nhân rời khỏi Ukraine "do mối đe dọa trong diến tiến hành động quân sự của Nga", báo hiệu một bước ngoặt tiếp theo trong bế tắc đối với Ukraine.

Trong khi Mỹ tiếp tục cảnh báo rằng Nga có thể gửi lực lượng vào Ukraine bất cứ lúc nào, New York Times đưa tin rằng Tổng thống Joe Biden đang xem xét triển khai quân đội tới Đông Âu và Baltics. Căng thẳng diễn ra sau các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Nga vào tuần trước không mở ra triển vọng chấm dứt bế tắc.

Tổng thống Mỹ muốn triển khai quân tới Đông Âu

Bộ Ngoại giao Mỹ hôm Chủ nhật 23.1 tuyên bố: “Có nhiều báo cáo rằng Nga đang lên kế hoạch hành động quân sự quan trọng chống lại Ukraine. Các điều kiện an ninh, đặc biệt là dọc theo biên giới của Ukraine, ở Crimea do Nga chiếm đóng và ở miền đông Ukraine do Nga kiểm soát, là không thể đoán trước và có thể xấu đi mà không cần nhiều cảnh báo”.

Các quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao cho biết, các hành động phản ánh quan điểm của Mỹ rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin có thể tiến hành một dấn quân bất cứ lúc nào. Các quan chức cấp cao giấu tên của Bộ Ngoại giao hôm Chủ nhật khẳng định động thái trên của Mỹ không làm thay đổi hoặc làm suy yếu sự ủng hộ họ đối với Ukraine và đại sứ quán ở Kiev vẫn tiếp tục hoạt động.

The New York Times đưa tin Tổng thống Biden đang dự tính triển khai quân đội tới Đông Âu và Baltics, đồng thời cân nhắc gửi tàu chiến và máy bay cho các đồng minh NATO. Điều đó có thể liên quan đến việc gửi 1.000 đến 5.000 quân đến Đông Âu, và con số có thể tăng gấp 10 lần nếu cần.

Các quan chức Mỹ hạ thấp giọng khi trả lời các câu hỏi về điều gì đã thúc đẩy lệnh di tản và các câu hỏi về nguy cơ xảy ra một cuộc tiến quân từ nước láng giềng Belarus, nơi Nga đã gửi quân đội và xe thiết giáp đến khu vực cách biên giới Ukraine vài dặm dưới danh nghĩa chuẩn bị cho cuộc tập trận quân sự chung bắt đầu từ ngày 10.2.

Các quan chức cho biết Mỹ đã lưu ý đến các cuộc tập trận của Belarus và vẫn giữ quan điểm rằng tình hình chung có thể thay đổi và xấu đi nhanh chóng. Họ nói rằng Mỹ không chắc về việc liệu Tổng thống Putin có quyết tâm về một cuộc tiến quân hay không.

Lời khuyên cũng kêu gọi các công dân Mỹ ở Ukraine xem xét rời khỏi đất nước hiện tại bằng cách sử dụng các phương án di chuyển tự túc. Công dân Mỹ, đặc biệt là những người dự định ở lại Ukraine, đã được yêu cầu đăng ký với Bộ Ngoại giao.

Khi được hỏi trước đó vào Chủ nhật về khả năng di tản gia đình các nhà ngoại giao, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết chính quyền Biden đang “theo dõi quyết liệt, từng giờ và chắc chắn từng ngày” xem Kiev có còn an toàn hay không.

Các quan chức Mỹ từ chối cung cấp ước tính có bao nhiêu người Mỹ ở Ukraine, hoặc có bao nhiêu thành viên gia đình bị ảnh hưởng bởi lệnh rời đi.

Treo các biện pháp trừng phạt của Nga

Ngoại trưởng Mỹ bác bỏ việc gia tăng các lệnh trừng phạt đối với Nga lập tức, vì cho rằng điều đó sẽ hạn chế các lựa chọn trừng phạt của phương Tây trong tương lai.

Ông Blinken cho biết Mỹ cùng với các đồng minh châu Âu đang tập trung vào việc thiết kế các biện pháp răn đe đối với Nga để ngăn cản Tổng thống Putin gửi lực lượng vào Ukraine và để ngỏ cánh cửa ngoại giao.

"Mục đích của các biện pháp trừng phạt đó là để ngăn chặn sự xâm lược của Nga và nếu chúng được kích hoạt ngay bây giờ, bạn sẽ mất tác dụng răn đe", Ngoại trưởng Mỹ phân tích.

Ông cho biết Mỹ đang theo dõi cảnh báo của Vương quốc Anh rằng Nga đang âm mưu cài đặt một chính phủ ủng hộ thân Nga ở Ukraine như một phần trong kịch bản của Điện Kremlin thay vì đưa quân vào nước láng giềng.

Hãng Interfax dẫn lời Bộ Quốc phòng Nga thông báo 2 sư đoàn hệ thống phòng không S-400 đang di chuyển từ vùng Viễn Đông sang Belarus góp mặt vào cuộc tập trận chung sắp diễn ra. Đây là 2 sư đoàn thuộc đội ngũ chiến đấu S-400 Triump, di chuyển bằng tàu hỏa đến Belarus. Trước đó Nga còn cho biết sẽ triển khai hệ thống tên lửa Pantsir và 12 máy bay chiến đấu Sukhoi Su-35 cho cuộc tập trận.

Anh Tú