Phó tổng thống Mỹ: Trung Quốc chớ hung hăng ở Ấn Độ -Thái Bình Dương

Theo báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) ngày 15.11, Phó tổng thống Mỹ không nói nước nào là “đế quốc và hành xử hung hăng”, nhưng có thể ngầm hiểu là Trung Quốc, khi ông phát biểu: “Chúng ta đều đồng ý rằng đế quốc và sự hung hăng không có chỗ ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Hãy để tôi nói rõ: quan điểm của Mỹ về khu vực này không loại trừ nước nào. Nó chỉ đòi hỏi các quốc gia đối xử với các nước khác bằng sự tôn trọng, tôn trọng chủ quyền lãnh thổ của tất cả các nước và tôn trọng luật pháp quốc tế”.

Ông Pence nói sự ủng hộ của Mỹ gồm cả chống khủng bố, gây sức ép để CHDCND Triều Tiên từ bỏ vũ khí hạt nhân, Mỹ tiếp tục cam kết duy trì bầu trời-vùng biển tự do và mở cửa ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, “nơi mà chúng tôi vai kề vai với quývị trong việc tự do đi lại, và quyết tâm của chúng tôi là bảo đảm an ninh chủ quyền lãnh thổ, lãnh hải và thế giới mạng của các nướcquývị”.

Theo AP, hội nghị cấp cao ASEAN chú trọng vấn đề thương mại và an ninh của một khu vực hơn 630 triệu dân. Khi dự hội nghị, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường nỗ lực trấn an các nước láng giềngvề việc Trung Quốc mở rộng hoạt động kinh tế và quân sự trên toàn khu vực.

Theo SCMP, hội nghị ASEAN bắt đầu với sự thắc mắc liệu Mỹ có gắn bó với khu vực. Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump không dự hội nghị khiến các nhà ngoại giao và các nhà phân tích đặt câu hỏi: Mỹ có còn là đối tác mạnh của các nước ASEAN?

Phó tổng thống Pence nói mục tiêu chuyến thăm châu Á của ông là nhằm biến chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của ông Trump thành hiện thực, tăng cường đầu tư tư nhân và xây dựng cơ sở hạ tầng ở khắp khu vực này, củng cố quan hệ kinh tế giữa Mỹ với các nước dựa trên những thỏa thuận thương mại tự do, bình đẳng và cùng có lợi...

Ông Pence nói: “Cam kết của Mỹ với khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương là kiên định và vững bền”, đồng thời khẳng định ASEAN là trung tâm của quan điểm Mỹ về khu vực này, “như một đối tác chiến lược cần thiết và không thể thay thế”.

Ông Pence nhấn mạnh: “Trong tất cả những việc chúng tôi làm, Mỹ tìm kiếm sự hợp tác chứ không kiểm soát. Như quývị, chúng tôi trông đợi một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương mà các nước lớn và nhỏ đều có thể phát triển thịnh vượng, an ninh chủ quyền, tin tưởng vào các giá trị chung và cùng nhau tăng trưởng mạnh mẽ hơn”.

Theo SCMP, phát biểu của Phó Tổng thống Pence vào lúc Mỹ-Trung đang bất đồng mạnh về vấn đề Biển Đông, nơi mà tàu chiến hai nước suýt đâm va vào nhau ngày 30.9.

AP nêu kiểm soát vụ tranh chấp Biển Đông là một mối quan ngại kéo dài, khi Trung Quốc đã tuyên bố chủ quyền hầu như toàn bộ vùng biển giàu nguồn cá, dầukhí và là một tuyến hàng hải quan trọng của thế giới. Biển Đông cũng là một điểm nóng tiềm năng, khi mối lo ngại lớn của Mỹ và các nước khác liên quan quyền đi lại của tàu thuyền.

Trước đó, ông Pence từng nói Mỹ cam kết bảo vệ quyền tự do đi lại ở vùng Biển Đôngvà Mỹ sẽ không để Trung Quốc hù dọa.

Hải quân Mỹ đã liên tục tuần tra thực quyền tự do hàng hải (FONOP) ở vùng biển tranh chấp này, khiến Bắc Kinh tuyên bố hoạt động của Mỹ là “vi phạm chủ quyền lãnh hải của Trung Quốc”.

Hồi tháng 10, ông Pence thể hiện quan điểm cứng rắn hơn đối với Bắc Kinh, khi ông cáo buộc Trung Quốc cố tình phá hoại uy tín của Tổng thống Trump.

Trần Trí