Công bố chi tiết vụ tàu chiến Mỹ - Trung chạm trán trên Biển Đông cuối tháng 9

Theo tài liệu mà SCMP có được từ Bộ Quốc phòng Anh, tàu Lan Châu lúc đó phát đi thông điệp đe dọa: “Các anh đang di chuyển theo lộ trình nguy hiểm. Nếu không đổi hướng thì các anh phải lãnh hậu quả”. Phía khu trục hạm Decatur đáp lại: “Chúng tôi đang tiến hành một hành trình vô hại”. Nhưng sau đó tàu Decatur phải đổi hướng để tránh đâm, va với tàu Trung Quốc.

Giới chức Washington cáo buộc đây là hoạt động tiếp cận không an toàn và thiếu chuyên nghiệp, trong khi Bắc Kinh ngang nhiên tuyên bố tàu Mỹ có hành động khiêu khích khi đi vào vùng biển của nước này (Trung Quốc chiếm đóng phi pháp).

Kèm với tài liệu là một đoạn phim cho thấy hai tàu ở rất gần nhau. Một binh sĩ hải quân Mỹ trong đoạn phim mô tả tàu Trung Quốc “như đang cố đẩy chúng ta (chiếc Decatur) ra”.

Học giả Bill Hayton thuộc Viện nghiên cứu quan hệ quốc tế Chatham House đánh giá hành động của tàu Lan Châu cho thấy Trung Quốc muốn tỏ ý đối kháng.

“Theo tôi biết thì đây là lần đầu tiên tàu bị đe dọa bằng khẩu khí như vậy. Trước đó họ chỉ phát những thông điệp yêu cầu rời khỏi “vùng biển Trung Quốc” chứ không nói đến “lãnh hậu quả” như vụ việc vừa xảy ra”, theo học giả Hayton.

Cũng theo ông, mục tiêu mà cường quốc châu Á muốn gửi thông điệp qua phản ứng mạnh mẽ lần này không phải chỉ có Mỹ mà còn cả các quốc gia từng tiến hành tuần tra tương tự như Anh, Úc.

Học giả Hayton nhận định có thể Anh đã được Mỹ chấp thuận trước khi công khai tài liệu cùng đoạn phim về vụ chạm trán này. Mục đích của việc công khai là để tố cáo những hành vi xấu của Trung Quốc trên Biển Đông.

Cẩm Bình