Israel tố Iran bí mật hoạt động hạt nhân

Trong một diễn văn đặc biệt từ trụ sở quân đội Israel, được phát sóng trực tiếp từ thủ đô Tel Aviv ngày 30.4, Thủ tướng Benjamin Netanyahu nói ông có “bằng chứng rõ ràng và mới” rằng Iran giấu và phát triển công nghệ vũ khí hạt nhân (VKHN).

Tình báo Mossad lấy được tài liệu "chứng cứ mới"?

Thủ tướng Netanyahu nói Israel có 55.000 trang tài liệu từ “Hồ sơ nguyên tử” của Iran, theo cách ông gọi là “chứng cứ mới”. Ông cũng nói đã chia sẻ số tài liệu này với Mỹ: “Suốt thời gian qua, Iran nói láo trắng trợn khi nói họ không hề có chương trình VKHN”.

Vị lãnh đạo Israel trình một số vidéo và ảnh chụp về hoạt động bí mật nghiên cứu - phát triển VKHN, mà ông nói “cách đây vài tuần”, ông đã lấy từ kho dữ liệu nửa tấn từ tình báo Israel (Mossad): “Ngay sau khi ký thỏa thuận, Iran tiếp tục bảo tồn và phát triển chương trình VKHN để dành sử dụng trong tương lai”.

Ông Netanyahu không cho biết chi tiết cách Israel có được “nửa tấn chứng cứ”. Tuy nhiên báoNew York Timeshồi tháng 1 có đưa tinMossad đã đột nhập vào một nhà kho ở thủ đô Tehran của Iran, và chuyển hết tài liệu về Israel ngay trong đêm. Bài báo không nói bao nhiêu tài liệu đã được bí mật chuyển đi.

Tuyên bố của Thủ tướng Netanyahu được đưa rahai tuần trước khi Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ quyết rút khỏi Hành động chung toàn diện (JCPOA) hay không.

Đó là tên chính thức của Thỏa thuận hạt nhân 2015 mà Iran ký với Mỹ (thời Tổng thống Barack Obama), Nga và nhóm E3 tức Anh - Pháp - Đức, còn được gọi là Thỏa thuận G5+1.

JCPOA được ký ngày 14.7.2015, có điều kiện Iran từ bỏ tham vọng phát triển VKHN, đổi lại Iran được Mỹ dở bỏ cấm vận kinh tế trị giá hàng tỉ USD.

Nhưng ông Trump đã gọi JCPOA là “một thỏa thuận tồi tệ” và dọa sẽ hủy bỏ vì thỏa thuận có nhiều “sơ hở khủng khiếp,không giải quyết rốt ráo hoạt động tên lửa của Iran, và Iran ủng hộ các tổ chức chính trị nước ngoài, như lực lượng vũ trang Hezbollah được Iran cung cấp vũ khí và huấn luyện, đang chiến đấu giúp chính phủ Syria trong cuộc nội chiến.

Thủ tướng Israel trưng chứng cứ cũ, Iran nói "moi thùng rác cáo buộc cũ"

Theo Guardian, ông Netanyahu đã ráo riết vận động hành lang, phản đối JCPOA vì nó dở bỏ vài sự trừng phạt đối với Iran, kình địch của Israel. Ông nói JCPOA ngay từ đầu “là sai lầm tệ hại tầm cỡ lịch sử”.

Thủ tướng Israel ủng hộ ông Trump muốn Mỹ khỏi JCPOA, nói ông sẽ trình “chứng cớ mới” cho IAEA, và “JCPOA hành động dựa trên những điều dối trá". Ông còn nói ông Trump sẽ làm điều đúng đắn khi quyết định rút Mỹ khỏi thỏa thuận với Iran hay không.

Ngoại trưởng Iran, ông Mohammad Javad Zarif cảnh báo nếu Mỹrút khỏi JCPOA, thì Iran “không có khả năng vẫn tuân thủ thỏa thuận” và hậu quả “sẽ không vui chút nào cho Mỹ”.

Sau tuyên bố của Thủ tướng Netanyahu, ông Zarif viết Twitter, mô tả vị lãnh đạo Israel “moi thùng rác những cáo buộc cũ mà IAEA đã xử lý”, và nói bóng gió đấylà cách để bào chữa cho khả năng ông Trump hủy JCPOA.

​Năm 2011, IAEA kết luận công tác nghiên cứu của Iran còn tiếp tục sau năm 2003, nhưng sau năm 2009 không có chứng cứ nào cho thấy Iran nghiên cứu VKHN.

Trần Trí