Ông Trump sa thải Bộ trưởng Tư pháp Mỹ

Bộ trưởng Sessions cho biết đã đệ đơn từ chức “theo yêu cầu từ Tổng thống”. Một nguồn tin giấu tên tiết lộ quan chức này nhận được lời nhắn nên ra đi từ Chánh văn phòng Nhà Trắng John Kelly vào sáng 7.11.

Chánh văn phòng Bộ Tư pháp Matthew Whitaker trở thành quyền Bộ trưởng Tư pháp đồng thời tiếp nhận cả quyền giám sát cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử năm 2016 cũng như khả năng nhóm vận động tranh cử của ông Trump thông đồng với Moscow mà Công tố viên đặc biệt Robert Mueller đang tiến hành.

Tổng thống Mỹ từng nhiều lần chỉ trích Bộ trưởng Sessions vì bất đồng trong nhiều vấn đề, trong đó có cuộc điều tra của Công tố viên Mueller. Nghị sĩ Dân chủ Nancy Pelosi, người được cho sẽ được chọn làm Chủ tịch Hạ viện, chỉ trích quyết định sa thải ông Sessions là một nỗ lực trắng trợn nhằm phá hoại điều tra.

Một thành viên Dân chủ khác là nghị sĩ Jerrold Nadler cũng khẳng định Ủy ban Tư pháp Hạ viện sẽ điều tra về quyết định sa thải Bộ trưởng Sessions một khi ông giữ chức chủ tịch đơn vị này vào tháng 1 tới.

Động thái bất ngờ của Tổng thống Trump được thực hiện ngay sau khi đảng Dân chủ giành được thế đa số trong Hạ viện Mỹ, qua đó có quyền mở các cuộc điều tra về những chuyện liên quan đến Nga chẳng hạn như điều tra về quan hệ làm ăn có thể có, hay xung đột lợi ích giữa Tổng thống Trump với Moscow.

Matthew Whitaker trước đó từng bày tỏ ý kiến cho rằng cuộc điều tra của ông Mueller đi quá xa khi chú ý đến cả vấn đề tài chính cá nhân của Tổng thống Trump. Điều này cho thấy quyền Bộ trưởng Tư pháp khó giữ được tính công bằng, giáo sư luật Kathleen Clark đến từ đại học Washington đánh giá.

Còn giáo sư Jens Ohlin của trường Luật Cornell cho rằng quyền Bộ trưởng Tư pháp không thể tìm ra lý do chính đáng để sa thải Công tố viên Mueller. Tuy nhiên theo Paul Rosenzweig, cựu cố vấn cấp cao của công tố viên độc lập Kenneth Starr từng điều tra cựu Tổng thống Bill Clinton, thì Whitaker có thể ngăn chặn bất kỳ thủ tục hay bước điều tra nào mà Công tố viên Mueller đề xuất, cũng như cắt ngân sách cũng. Những cách này sẽ không gây ra phản ứng chính trị mạnh mẽ như biện pháp sa thải.