Ông Lê Nguyễn Minh Quang: Khi nghỉ tôi sẽ chia sẻ nhiều điều

Kiểm toán Nhà nước đã có kết luận chỉ ra hàng loạt sai phạm về dự án đường sắt đô thị (ĐSĐT) metro Bến Thành - Suối Tiên như phê duyệt tăng mức đầu tư sai thẩm quyền, thay đổi thiết kế tường vây, dự án đội vốn cùng nhiều thông tin xáo trộn nhân sự, đơn tố cáo. Ông Lê Nguyễn Minh Quang, Trưởng Ban quản lý (BQL) ĐSĐT, đã có cuộc trả lời phỏng vấn về các việc liên quan trên…

Ông “giao ước” là những việc liên quan đến ông Hoàng Như Cương sẽ không trả lời vì “anh Cương đã đi nước ngoài”.

“Thay đổi thiết kế tường vây vẫn đảm bảo an toàn”

* Dự án ĐSĐT metro Bến Thành - Suối Tiên là một dự án quan trọng của TP.HCM, các vấn đề liên quan đến kỹ thuật, thiết kế rất chặt chẽ. Kiểm toán chỉ ra việc BQL thay đổi thiết kế tường vây từ 2m xuống 1,5m. Mọi người lo ngại việc thay đổi này sẽ không an toàn cho công trình, thưa ông?

- Ông Lê Nguyễn Minh Quang: Trước khi về BQL, tôi có kinh nghiệm 20 năm công tác trong lĩnh vực nền móng, công trình ngầm và đã thi công rất nhiều công trình. Khi nghiên cứu về tường vây của dự án, tôi thấy gói thầu CP1a lại có đoạn bất thường 170m (từ đường Pasteur đến đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa) được thiết kế dày 2m, trong khi đoạn CP1b có độ dày 1,5m dù sát khách sạn Rex, khu thương mại xung quanh. Theo tính toán, nếu giảm từ 2m xuống 1,5m sẽ tiết kiệm cho ngân sách vì nền đất, điều kiện địa chất, chiều sâu công trình như nhau…

Sau đó, tôi báo cáo lãnh đạo TP.HCM và tư vấn Nhật Bản Nippon Koei tính toán lại và làm tường vây 1,5m.

Ngày 6.6.2017, Nippon Koei của Liên danh tư vấn NJPT cung cấp báo cáo thiết kế kỹ thuật dọc đường Lê Lợi (thuộc gói thầu CP1a) thay đổi tường vây kèm bản vẽ và bản tính toán cho việc thay đổi chiều dày tường từ 2m xuống 1,5m đạt yêu cầu kỹ thuật và an toàn.

Đến ngày 24.7.2017, Công ty Sao Việt do nhóm phó giáo sư, tiến sĩ Trường ĐH Xây dựng gửi báo cáo kết quả thẩm tra, kết luận tường vây đoạn này cơ bản đạt yêu cầu kỹ thuật. Tổng Công ty Tư vấn thiết kế, Bộ GTVT TEDI cũng kết luận về khả năng chịu lực của tường vây là đảm bảo, độ ổn định.

Ông Lê Nguyễn Minh Quang. Ảnh: PLO

Tư vấn Nhật, hai đơn vị tư vấn độc lập thẩm định, cộng với kinh nghiệm 20 năm thực tế đã thi công các công trình xung quanh của tôi nữa thì tôi nghĩ là tường vây đảm bảo.

* Với công trình quan trọng như vậy, việc điều chỉnh thiết kế cần được báo cáo cho TP? Ông nói gì về việc mình tự quyết định chuyện này?

- Đúng là việc này chưa đúng về mặt quy trình. Tôi có thể giải thích thế này, về mặt quy định, chuyện thẩm tra là một đơn vị tư vấn tính về mặt kỹ thuật, thẩm định là xem lại hồ sơ có đúng quy định không thì do cơ quan nhà nước làm. Riêng ban đường sắt ngày 8.12.2015, UBND TP.HCM có quyết định cho ban đường sắt tổ chức thẩm định, anh em nghĩ là tự mình làm luôn.

Đáng lẽ sau khi tổ chức thẩm định thiết kế kỹ thuật thì phải báo cáo trình UBND hoặc phải chuyển cho Sở GTVT tùy thời điểm. Chỗ này là làm chưa đúng quy trình.

Cần hiểu lại rằng ban là người tổ chức, người thẩm định là ủy ban và Sở GTVT, đó là sai sót chứ không ăn gian, bớt gì với dự án. Việc điều chỉnh cũng là để hợp lý và tiết kiệm cho TP.

Công ty Bachy Soletanche được chọn vì có giá tốt

* Ông có thể chia sẻ về thông tin chính Công ty Bachy Soletanche của Pháp (nơi ông làm tổng giám đốc trước khi về làm trưởng BQL ĐSĐT) thực hiện gói thầu xây dựng tường vây sau khi điều chỉnh thiết kế?

- Ban đầu nhà thầu chính phía Nhật đề nghị đưa một nhà thầu phụ khác làm, tuy nhiên sau thời gian dài họ không tập hợp được phương tiện thi công nên phía Nhật đề nghị nhà thầu khác. Và sau đó Công ty Bachy Soletanche được chọn vì có giá tốt và ban cũng đã thuê tư vấn đánh giá.

* Thưa ông, dự án đang bị chựng lại, chậm tiến độ. Ông có thể đánh giá khi nào dự án hoàn thành?

- Thật ra thì mình cũng không dám đánh giá, vì nó còn nhiều yếu tố khác nhau nên khi phát biểu phải tính toán, hiện giờ thì chưa có số liệu để đánh giá.

Nhiều chuyện sẽ nói sau

* Là một trí thức được mời gánh trọng trách của dự án trọng điểm này thì qua thời gian làm việc, ông thấy đâu là những rào cản chủ yếu ảnh hưởng đến tiến độ dự án lớn của Nhà nước. Nếu được góp ý, ông sẽ bày tỏ điều gì?

- Theo tôi thì rào cản là cơ chế chung, có nhiều vấn đề về chính sách pháp luật qua nhiều thời kỳ thay đổi quá nhiều, trình độ chung của đội ngũ không đồng đều. Đặc biệt là trình độ chuyên môn và ngoại ngữ đôi khi chưa đáp ứng nên khi làm việc với nước ngoài, với tư vấn, với nhà thầu, đôi khi còn phụ thuộc nhiều quá vào đối tác của bạn. Cái đó là rào cản, bên cạnh liên quan đến chính sách.

Về góp ý, tôi cũng có những đúc kết qua bốn ý: Điểm mạnh, điểm yếu, thách thức, cơ hội. Các ý này tôi sẽ chia sẻ sau, vào thời điểm thích hợp.

* Gần đây có thông tin về việc nhân viên của ban tâm tư, xin nghỉ việc, ông có thể chia sẻ thêm về điều này?

- Về tâm tư anh em nhân viên, tôi có thể trả lời có hai nguyên nhân. Thứ nhất, do việc điều chỉnh tổng mức đầu tư kéo dài quá, tình hình vốn không có, thi công chậm trễ, anh em cũng mất nhiệt huyết.

Thứ hai, tiền quản lý dự án ban đầu tính 5 năm, giờ 10 năm, phí quản lý dự án đã hết, phải tạm ứng ngân sách TP, việc tạm ứng cũng khó khăn dẫn đến việc chậm lương, tâm lý bất an. Hiện có 50 người nghỉ việc trên tổng số 220 người.

* Có tố cáo là ông né tránh nên ủy quyền cho cấp phó các công việc lẽ ra là theo thẩm quyền của ông?

- Đúng là có những việc mình quyết liệt làm nhưng tôi nghĩ việc ủy quyền cho anh em thì anh em mới thấy trách nhiệm của mình trong công việc chứ không phải né tránh.

Còn về anh Hoàng Như Cương, Phó ban, nếu như anh còn ở đây thì tôi có thể nói vì anh Cương còn cơ hội trả lời, còn giờ nói thì có người sẽ nghĩ ông này lợi dụng ông kia, rất không hay.

* Dư luận cũng rất quan tâm tại sao ông lại xin nghỉ việc? Trong trường hợp không được cho nghỉ theo nguyện vọng thì ý kiến của ông như thế nào?

- Lý do tôi xin nghỉ việc là sức khỏe không đảm bảo và gia đình có việc, hai lần tôi xin nghỉ việc vào tháng 7 và tháng 9. Tới giờ này vẫn chưa được duyệt đơn nghỉ việc.

Theo luật là nộp đơn sẽ xem xét cho nghỉ hay không cho nghỉ, còn như thế nào thì còn rất nhiều vấn đề nên tôi không tiện chia sẻ.

* Ông được nhiều người, đặc biệt là người trẻ nhìn vào như một trí thức giỏi giang, có khát vọng và người ta thấy khát vọng đó qua việc ông đã rời bỏ một công việc mà ông có chuyên môn, có môi trường tốt và lương cao để lãnh một công trình tương lai cho TP.HCM. Vậy cảm xúc của ông từ lúc hồ hởi về đây, tới bây giờ sự đổ vỡ đó trong ông như thế nào?

- Có người nói tôi làm 20 năm ở nước ngoài, cách quản lý không phù hợp. Tôi đặt câu hỏi không phù hợp là không phù hợp gì? Tôi cũng nhận được nhiều phàn nàn, tố cáo.

Từ ngày về ban, cho tới giờ này tôi không nhận một đồng nào của ai. Tết có khi họ đến tặng quà, có bao lì xì, tôi đều mở ra và trả lại cho họ vì tôi nói là Tây họ mở quà trước mặt người tặng. Năm sau chẳng thấy ai mang quà đến tặng nữa.

Tôi làm ở nước ngoài đã có tích lũy nên giờ tôi về làm ở đây là làm đàng hoàng.

Tôi cũng rất muốn chia sẻ nhưng khi nào cho tôi nghỉ thì tôi sẽ chia sẻ. Kết luận kiểm toán cũng đã có nhưng cũng có nhiều dư luận khác nhau, nói những cảm xúc thì đôi khi trở thành bất lợi, nên nói về những điều thật, việc thật, có số liệu.

* Xin cám ơn ông.