Ô tô giá rẻ Indonesia trở lại Việt Nam sau hơn 2 tháng vắng bóng

Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, trong tuần qua (từ ngày 16.3 đến ngày 22.3) có 51 ô tô nguyên chiếc các loại đăng ký tờ khai hải quan nhập khẩu, với tổng trị giá đạt 2,6 triệu USD. Như vậy, số lượng ô tô nguyên chiếc nhập khẩu trong tuần này giảm mạnh so với tuần trước đó, từ ngày 9.3 đến ngày 15.3), trên phạm vi cả nước có tất cả 388 ch​iếc xe ô tô nguyên chiếc các loại được đăng ký làm thủ tục hải quan nhập khẩu, với trị giá nhập khẩu đạt gần 10,7 triệu USD.

Tổng cục Hải quan cho biết ô tô được đăng ký tờ khai nhập khẩu trong tuần là xe từ 9 chỗ ngồi trở xuống và xe ô tô loại khác (xe chuyên dụng). Trong đó, xe ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống có 40 chiếc được làm thủ tục nhập khẩu vào Việt Nam, với trị giá hơn 649.000 USD (tương đương gần 375 triệu đồng một chiếc). Số xe này chủ yếu được đăng ký tờ khai nhập khẩu ở cửa khẩu khu vực cảng Hải Phòng và cảng Sài Gòn và có xuất xứ chủ yếu từ Thái Lan với 36 chiếc, từ Indonesia với 3 chiếc và 1 chiếc từ Mỹ.

Như vậy, sau hơn 2 tháng "vắng mặt" tại thị trường Việt Nam, xe Indonesia bắt đầu được nhập trở lại nhờ Bộ Giao thông Vận tải tháo gỡ giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ôtô (VTA) sau khi cơ quan này chấp thuận cấp VTA do Chính phủ Indonesia cung cấp.

Trong tháng 2 vừa qua, ông Lê Đình Thọ - Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải cho biết cơ quan này đã chính thức chấp thuận giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô (VTA) do Chính phủ Indonesia cung cấp. Quyết định được đưa ra sau khi Bộ Giao thông Vận tải làm việc với đại diện Bộ Thương mại Indonesia hồi cuối tháng 2.

So với Thái Lan, mẫu mã xe có xuất xứ từ Indonesia không nhiều nhưng có một số dòng nhận được sự quan tâm thị trường lớn như Fortuner của Toyota. Dòng xe đa dụng 7 chỗ này luôn có doanh số và khả năng cạnh tranh cao nhất trong các dòng xe bán tại thị trường Việt Nam. Ngoài ra, mẫu xe khác là Wigo cũng sẽ được Toyota Việt Nam nhập khẩu từ Indonesia. Wigo sẽ chính thức giúp Toyota Việt Nam lần đầu tiên tham gia vào phân khúc xe hạng A.

Thuế suất nhập khẩu giảm được cho là nguyên nhân khiến xe nhập từ ASEAN ngày càng tăng mạnh. Từ 2014 đến nay, theo thống kê của Tổng cục Hải quan, lượng xe nguyên chiếc nhập khẩu từ ASEAN tăng dần, khi thuế suất thuế nhập khẩu giảm dần. Cụ thể về số lượng, năm 2014 xe nhập từ ASEAN chiếm 22,7%, tăng lên 33,7% năm 2016; về giá trị, năm 2014 chiếm 16,4% tăng lên 29,4% năm 2016.

Năm 2018, khi thuế nhập khẩu về mức 0%, xe nhập khẩu từ ASEAN sẽ tràn vào Việt Nam với số lượng ngày càng nhiều. Theo nhận định từ Bộ Công Thương, dường như các tập đoàn ô tô đã có kế hoạch tăng sản lượng tại Indonesia và Thái Lan để xuất khẩu sang Việt Nam. Hiện nhập khẩu ô tô từ Indonesia chưa nhiều, từ đầu năm đến nay chỉ khoảng 2.000 chiếc. Tuy nhiên, dự báo tương lai sẽ tăng mạnh, nhất là phân khúc 7 chỗ, lắp động cơ nhỏ dưới 2.0L, do có nhiều lợi thế.

Ford Việt Nam từ đầu 2016 quyết định nhập khẩu xe Everest mà không tiếp tục lắp ráp. Toyota Việt Nam cũng ngừng lắp ráp chuyển sang nhập khẩu mẫu Fortuner về phân phối từ 2017, mặc dù đây là mẫu xe có doanh số lớn tại Việt Nam. Honda Việt Nam sau hơn một thập kỷ lắp ráp mẫu xe Civic cũng đã chuyển sang nhập khẩu từ Thái Lan về phân phối. Nguyên nhân là do lắp ráp xe trong nước đã không còn nhiều lợi thế.

Theo tính toán của các doanh nghiệp, hiện chi phí sản xuất lắp ráp ô tô tại Việt Nam cao hơn so với Thái Lan và Indonesia khoảng 23%. Trong khi đó, sản xuất của các doanh nghiệp ô tô tại Việt Nam chưa đạt tới quy mô, để đem lại hiệu quả.