Mỹ thúc đẩy đạt thỏa thuận thả con tin và ngừng bắn tại Dải Gaza

Giám đốc Burns dự kiến gặp người đồng cấp Israel David Barnea, người đồng cấp Ai Cập Abbas Kamel cùng Thủ tướng Qatar Mohammed bin Abdulrahman Al Thani tại Pháp vào cuối tuần, theo nguồn tin. CIA từ chối cung cấp lịch trình cụ thể. Burns cùng Barnea đều từng góp sức để các bên đạt thỏa thuận tạm dừng giao tranh tháng 11 năm ngoái.

Đây là đợt làm việc mới nhất trong loạt nỗ lực ngoại giao thời gian qua nhằm giải cứu hơn 100 con tin còn lại đồng thời hướng tới chấm dứt chiến tranh. Trong cuộc họp báo ngày 26.1, phát ngôn viên Hội đồng An ninh quốc gia Nhà Trắng John Kirby cho biết đối thoại đang diễn ra khá hiệu quả nhưng chưa đem lại thành công. Ông khuyên mọi người không nên đặt kỳ vọng quá cao.

Trước lúc Giám đốc Burns sang châu Âu, Tổng thống Biden đã đích thân nói chuyện với Tổng thống Ai Cập Abdel Fatah al-Sisi cùng Tiểu vương Qatar Sheikh Tamim bin Hamad Al Thani. Thủ tướng Qatar chuẩn bị sang Washington vào tuần tới.

Theo một nguồn tin quan chức, Mỹ - Ai Cập - Qatar đang cố gắng tìm kiếm điểm chung giữa các đề xuất mà Israel và Hamas đưa ra thời gian qua. Tuần trước Qatar gửi cho các bên kế hoạch ngừng bắn 2 tháng tạo điều kiện thả con tin từng giai đoạn, tù nhân Palestine cũng được trả tự do.

Trở ngại lớn nhất nằm ở việc Israel từ chối thảo luận khả năng chấm dứt chiến tranh sau khi tạm dừng giao tranh mà chỉ muốn đàm phán từng giai đoạn, còn Hamas lại thúc đẩy đạt thỏa thuận toàn diện trong đó Israel phải đồng ý rút quân khỏi Gaza.

Thủ tướng Benjamin Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant từng tuyên bố cuộc chiến sẽ kéo dài đến hết năm 2024 thậm chí kéo sang năm 2025. Nhà lãnh đạo Israel còn công khai bác bỏ ý tưởng thành lập nhà nước Palestine – đi ngược lại ưu tiên của Tổng thống Biden.

Ngoài trở ngại trên, nỗ lực đạt thỏa thuận còn phải diễn ra trong bối cảnh quan hệ Israel - Qatar xấu đi. Một đoạn ghi âm bị rò rỉ tiết lộ Thủ tướng Netanyahu chỉ trích Qatar “phiền phức” và cảm thấy tức giận vì Mỹ âm thầm thương lượng kéo dài thời gian đóng quân ở Qatar thêm 10 năm mà không đòi hỏi thêm nhượng bộ gì về việc giải cứu con tin.

Trước chỉ trích từ Thủ tướng Netanyahu, Qatar nhận xét nhà lãnh đạo Israel đang phá hoại nỗ lực hòa giải.