Trong một bức thư gởi Ngoại trưởng John Kerry, Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain nói Mỹ cần có chiến lược chặn TQ độc chiếm Biển Đông. Các TNS hàng đầu Mỹ bày tỏ nỗi lo cấp báo động trước quy mô và tốc độ cải tạo đất của Trung Quốc (TQ) ở Biển Đông, và Mỹ cần có cách làm chậm hoặc chấm dứt hoạt động này.
Trong thư gửi ông Kerry và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter, ông McCain (đảng Cộng hòa) và hai TNS đảng Dân chủ Jack Reed và Bob Menendez nêu: nếu không có một chiến lược toàn diện, thì "lợi ích lâu dài của Mỹ và đồng minh cùng đối tác sẽ đứng trước một mối đe dọa rõ ràng".
Họ viết: hoạt động cải tạo đất của TQ và xây dựng trên quần đảo Trường Sa của Việt Nam cho TQ tiềm năng bành trướng để mở rộng mục đích quân sự của mình và là "một thách thức trực tiếp, không chỉ đối với lợi ích của Mỹ và khu vực, mà còn đối với toàn bộ cộng đồng quốc tế”.
Bức thư nói bãi đá Gaven đã tăng khoảng 114.000 m² trong năm qua, và trước đó Đá Gạc Ma bây giờ là một "hòn đảo" diện tích 100.000 m². Bãi Đá Chữ Thập tăng kích thước hơn 11 lần kể từ tháng 8.2014.
Thư viết: trong khi các nước khác xây dựng trên những đảo hiện có, TQ lại đang thay đổi đáng kể kích thước, cấu trúc của những vùng đất này, và bất kỳ âm mưu quân sự hóa nào của TQ đối với các đảo nhân tạo này đều có thể "gây hậu quả nghiêm trọng".
Bên cạnh đó, TQ có thể dùng các cơ sở này để tuyên bố một vùng nhận diện phòng không (ADIZ) mới trên Biển Đông, như năm 2013 TQ đã công bố ADIZ trên vùng biển tranh chấp với Nhật Bản.
Các TNS Mỹ đứng đầu ủy ban quân vụ Thượng viện và ủy ban đối ngoại Thượng viện Mỹ, cho biết Mỹ cần có chiến lược chặn TQ độc chiếm Biển Đông, cần vạch ra "những hành động cụ thể của Mỹ có thể làm chậm hoặc ngăn chặn các hoạt động của TQ ...."
Họ nhấn mạnh trong thư: “Trong khi các quốc gia khác xây dựng trên vùng đất có sẵn thì TQ lại đang thay đổi kích thước, cấu trúc và tính chất vật lý tính năng của đất. Đây là một thay đổi về chất lượng đất mà đã được thiết kế để thay đổi hiện trạng ở biển Đông".
TQ tuyên bố độc chiếm 90% Biển Đông giàu năng lượng tiềm ẩn, đã gây ra tranh chấp với Việt Nam, Phillipines, Malaysia, Brunei và Đài Loan.
Công việc khai hoang Trung Quốc đang triển khai sáu bãi đá ngầm ở Trường Sa và các công nhân đang xây dựng cảng và kho chứa lưu trữ nhiên liệu và có thể hai đường băng tạm thời.
Các chuyên gia nói việc này sẽ không đảo ngược ưu thế vượt trội về mặt quân sự tại khu vực của Mỹ, nhưng có thể cho phép Bắc Kinh lấn sâu quyền lực vào trung tâm hàng hải ở Đông Nam Á.
Về vấn đề Trường Sa, Bộ ngoại giao Việt Nam nhiều lần nhấn mạnh: Việt Nam tuyên bố có đầy đủ bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa cũng như các quyền và lợi ích pháp lý khác của Việt Nam ở Biển Đông. Lập trường nhất quán của Việt Nam là kiên quyết bác bỏ yêu sách của Trung Quốc đối với quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và vùng nước phụ cận cũng như yêu sách “các quyền lịch sử” của Trung Quốc đối với vùng nước, đáy biển, lòng đất dưới đáy biển bên trong “đường đứt đoạn” do Trung Quốc đơn phương đưa ra” .
Thảo Hương (Theo Reuters)
.jpg "Vui buồn nghề muối Bạc Liêu - Bài 2: Ứng dụng kỹ thuật, công nghệ mới")
