Mỹ - Nga khẩu chiến về sử dụng vũ khí hóa học sau vụ cựu tình báo viên Nga bị đầu độc

Tại cuộc họp này, Đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley nói Mỹ chia sẻ với nhận định của Anh rằng Nga chịu trách nhiệm vụ đầu độc ông Skripal và con gái ông tại Salisbury (Anh) bằng chất độc thần kinh cấp quân sự và bà nói cộng đồng quốc tế phải đề phòng chuyện tấn công này không xảy ra ở những nơi khác.

Bà Haley nói: “Nếu chúng ta không có biện pháp cụ thể để giải quyết chuyện này, Salisbury sẽ không là nơi cuối cùng chúng ta chứng kiến vũ khí hóa học được sử dụng. Chúng có thể được sử dụng ở New York này hoặc các thành phố của bất kỳ quốc gia nào trong Hội đồng này”.

Bà Haley tuyên bố chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump “đoàn kết kiên định với Anh” và cáo buộc chính phủ Nga vi phạm luật quốc tế. Bànhắc lại cáo buộc Nga ủng hộ Tổng thống Bashar al Assad trong việc chính phủ Syria sử dụng vũ khí hóa học để thảm sát dân thường.

Bà Haley cũng kêu gọi các nước lên tiếng phản đối sử dụng vũ khí hóa học trong bất kỳ hoàn cảnh nào: “Nay có một nước thành viên HĐBA LHQ bị cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học trên một nước khác có chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ. Uy tín của Hội đồng này sẽ không thể tồn tại nếu chúng ta không thể quytrách nhiệm đối với Nga”.

Nhà Trắng tuyên bố ủng hộ phát biểu của Đại sứ Haley, chia sẻ với Anh về kết luận Nga là thủ phạm vụ đầu độc cha con Skripal, và tuyên bố Mỹ đoàn kết với đồng minh Anh thân cận.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Sarah Huckabee Sanders tuyên bố: “Hành động mới nhất của Nga phù hợp cách ứng xử của Nga là bất chấp trật tự tuân thủ luật quốc tế, xem thường chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ và an ninh của các nước trên thế giới, và âm mưu lật đổ, bôi nhọ các thể chế và tiến trình dân chủ phương Tây”.

Anh kết luận Nga đứng sau vụ đầu độc cựu điệp viên phản quốc và con gái ông tên Yulia, vì chất độc thần kinh Novichok được sản xuất tại Liên Xô cũ và không thể có chính phủ nào khác sao chép.

Ngày 14.3, Anh đã quyết định trục xuất 23 nhà ngoại giao Nga, buộc họ phải rời Anh trong vòng 1 tuần với lý do họ là ổ tình báo ở London, sau khi Moscow không đáp ứng tối hậu thư 13.3 phải có hồi âm đáng tin cậy.

Thủ tướng Anh Theresa May còn nói phản ứng của Anh sẽ gồm ngưng các cuộc gặp cấp cao giữa quan chức Anh - Nga và hủy chuyến thăm Vương Quốc của Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov. Bà cũng nói các tài sản của Nga tại Anh sẽ bị phong tỏa, vì Anh có bằng chứng chúng được sử dụng “để gây hại cho cuộc sống hoặc tài sản của công dân Anh hoặc người cư trú tại Anh”.

Nga bác bỏ những cáo buộc này là “chuyện cổ tích”, khẳng định không liên quan vụ đầu độc cha con Skripal và một sĩ quan cảnh sát Anh, và Nga cũng sẽ có những biện pháp trả đũa Anh.

Đại sứ Nga tại LHQ, ông Vassily Nebenzia khẳng định chính phủ Nga không dính líu, yêu cầu Anh cung cấp chứng cứ Nga chịu trách nhiệm và chất độc thần kinh Novichok đã được sử dụng. Ông cũng chỉ trích Thủ tướng Anh “có những tuyên bố hoàn toàn vô trách nhiệm” và “dọa nạt”.

Khi được hỏi về những cáo buộc của Anh, Đại sứ Nebenzia dẫn nhân vật thám tử tư hư cấu Sherlock Holmes và thanh tra cảnh sát Anh Lestrade. Ông nói mỉa mai: “Viên thanh tra bám vào bề mặt của vụ hình sự, vội vã kết luận tầm thường để rồi bị Sherlock Holmes bẻ lại, người luôn tìm ra những gì đứng sau vụ án mạng. Tôi cho rằng chúng ta có thể hưởng lợi vì có một Sherlock Holmes bên cạnh chúng ta trong ngày hôm nay”.

Đại sứ Nebenzia cũng nói mỉa mai bà Haley là “một nhà hóa học giàu kinh nghiệm”.