Mỹ lên án tàu cá Trung Quốc vi phạm chủ quyền ở vùng biển Nam Mỹ

“Đã đến lúc Trung Quốc phải ngừng các hành động đánh bắt không bền vững, vi phạm luật lệ, cố tình làm tổn hại môi trường tại các đại dương. Chúng tôi sát cánh cùng Ecuador và kêu gọi Bắc Kinh dừng các hoạt động đánh bắt cá bất hợp pháp, không khai báo và không được kiểm soát”, ông Pompeo viết trên mạng xã hội Twitter hôm 2.8.

Cùng ngày, thông cáo báo chí của Bộ Ngoại giao Mỹ cũng dẫn lời Ngoại trưởng Pompeo chỉ ra rằng: “Cộng hòa nhân dân Trung Hoa (PRC) đã trợ cấp cho đội tàu cá thương mại lớn nhất thế giới, thường xuyên xâm phạm quyền chủ quyền và tài phán của các quốc gia ven biển, đánh bắt cá khi chưa được cho phép và đánh bắt cạn kiệt”.

“Chính quyền Ecuador đã báo động về hàng trăm tàu cá mang cờ Trung Quốc đánh bắt cá gần khu bảo tồn biển Galapagos và đang đánh bắt các loài cá mập có nguy cơ tuyệt chủng để lấy vây, cũng như nhiều loài được bảo vệ khác. Mỹ ủng hộ mạnh mẽ nỗ lực của Ecuador nhằm bảo đảm các tàu mang cờ Trung Quốc không tham gia vào các hoạt động đánh bắt trái phép, đồng thời sát cánh với các quốc gia có nền kinh tế và tài nguyên thiên nhiên bị đe dọa bởi hành vi coi thường luật và hoạt động đánh bắt của các tàu mang cờ Trung Quốc”, ông Pompeo cho hay.

Người đứng đầu Bộ Ngoại giao Mỹ cũng thúc giục cộng đồng quốc tế sát cánh để phản đối các hành vi ngang ngược của Bắc Kinh. "Với hồ sơ đáng tiếc về việc đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và thiếu kiểm soát, phá vỡ quy tắc và cố ý tàn phá môi trường, việc cộng đồng quốc tế cùng nhau đứng lên vì luật pháp và đòi hỏi Bắc Kinh bảo vệ môi trường tốt hơn là quan trọng hơn bao giờ hết", ông nói.

Những bình luận trên của quan chức ngoại giao hàng đầu Mỹ được đưa ra sau khi Ecuador cho biết họ đã phát hiện 260 tàu cá, hầu hết là tàu Trung Quốc, đang neo đậu ở vùng biển quốc tế gần quần đảo Galapagos của nước này.

Cựu Bộ trưởng Môi trường Ecuador Yolanda Kakabadse cho rằng sự hiện diện của các tàu Trung Quốc, đi kèm với hoạt động đánh bắt cá, có thể gây tổn hại nghiêm trọng tới sự cân bằng sinh thái tại khu vực. "Quy mô và cường độ khai thác sinh vật biển của đội tàu này là mối đe dọa lớn đối với cân bằng sinh thái ở Galapagos", bà Yolanda cảnh báo.

Với nguồn thủy sản phong phú, tàu cá Trung Quốc hằng năm thường tìm đến khu vực gần quần đảo Galapagos để đánh bắt. Nhưng năm nay đã ghi nhận số lượng tàu cá Trung Quốc hoạt động lớn nhất trong lịch sử. Trước tình hình này, cựu Bộ trưởng Môi trường Ecuador Yolanda Kakabadse và cựu thị trưởng thủ đô Quito, ông Roque Sevilla ngày 27.7 được giao nhiệm vụ thiết lập "chiến lược bảo vệ quần đảo Galapagos”.

Ông Sevilla nói rằng các nỗ lực ngoại giao sẽ được thực hiện nhằm yêu cầu tàu cá Trung Quốc rời khỏi khu vực. “Những tàu cá Trung Quốc có khả năng hủy hoại nỗ lực của Ecuador trong việc bảo vệ sinh vật biển ở Galapagos”, ông cho hay.

Theo Sevilla, nhóm chuyên trách của ông cũng sẽ tìm cách thực thi các thỏa thuận quốc tế về bảo vệ các loài sinh vật biển. Bà Kakabadse trong khi đó tiết lộ những nỗ lực khác cũng sẽ được thực hiện nhằm mở rộng vùng đặc quyền kinh tế với chu vi 563km quanh quần đảo Galapagos để hợp nhất với vùng kinh tế của đất liền Ecuador, giúp hạn chế việc đánh bắt và xâm nhập của các tàu cá Trung Quốc.

Cựu Bộ trưởng Môi trường Ecuador cho biết thêm rằng quốc gia Nam Mỹ cũng muốn thiết lập một hành lang bảo tồn biển với các nước láng giềng Thái Bình Dương gồm Costa Rica, Panama và Colombia nhằm khoanh vùng bảo vệ các khu vực đa dạng biển quan trọng.

Hồi năm 2017, hải quân Ecuador đã bắt giữ một tàu cá mang cờ Trung Quốc vào giữa tháng 8.2017 khi nó đang chở khoảng 300 tấn cá mập thuộc những loài có nguy cơ bị tuyệt chủng, gồm cả cá mập đầu búa. Bộ Môi trường Ecuador thời điểm đó cho biết tàu cá Trung Quốc bị bắt khi đang hoạt động ở Galapagos. Chính phủ Ecuador đã tiến hành tịch thu tàu cá Trung Quốc, và các thuyền viên trên tàu cá Trung Quốc bị kết án tù từ 1 đến 4 năm. Các ngư dân này cũng bị phạt tổng cộng 5,9 triệu USD.

Hoàng Vũ (theo ANI)