Mực một nắng, ăn đúng cách, làm đúng điệu

Mực một nắng là món đặc sản của Phan Thiết – Bình Thuận. Để làm mực một nắng, phải chọn mực lá thì mới ngon.

Sau khi câu, mực được lột bỏ da, rửa sạch để bỏ bớt nước biển của mực. Khác với các loại mực khô thông thường, để có mực một nắng người ta phải chọn mực từ những con mực vừa mang từ biển về còn tươi rói, sau đó chỉ phơi duy nhất có một lần nắng.
Việc phơi mực cũng thật kỳ công để làm sao thân ngoài con mực đã ráo hẳn nhưng bên trong thịt mực vẫn còn tươi rói và khi nướng, mực vẫn giữ được độ tươi, thịt trắng thơm và dẻo. Khi phơi, phải chọn chỗ có nhiều nắng thì mực mới ngon.

Ngoài cách nướng, mực một nắng có thể xào chua ngọt, chiên giòn, xốt me, nướng sa tế… kiểu nào cũng ngon, nhưng ngon nhất là mực một nắng nướng than. Sau khi nướng chín, màu trắng đục của mực chuyển sang màu vàng. Nếu nướng lửa vừa phải mực sẽ chín cả trong cả ngoài, bay tỏa mùi thơm ngọt ngọt tự nhiên.

Mực một nắng thường ăn chung với tương ớt như các loại mực nướng khác. Tuy nhiên, không nên chần mềm thân mực mà chỉ xé từng miếng nhỏ khi ăn. Món mực một nắng nướng và tẩm muối ớt cũng rất hấp dẫn và lạ miệng. Trong khi đó, món mực một nắng nướng sa tế rất được ưa chuộng bởi ngoài vị cay nồng của sa tế còn có vị cay của tỏi và các loại ớt khác. Mực một nắng nướng sa tế thường ăn kèm với tương ớt, tỏi phi vàng. Còn với món mực một nắng chiên nước mắm, nên thưởng thức lúc mực còn nóng là ngon nhất. Một cách chế biến khác cũng không kém phần hấp dẫn, là mực một nắng chiên giòn. Để mực thấm đều gia vị, hãy ướp mực khoảng mười lăm phút trước khi chiên.

Bí quyết để sau khi chiên mực vừa ngon lại đẹp, là dùng hai cái vá lưới ép mực vào giữa cho vào chảo dầu sôi trong vài phút để mực không cong lại. Chỉ cần chiên mực sao cho vàng đều, nếu chiên quá lâu mực sẽ mất ngon. Món mực một nắng xốt nước me thích hợp trong những bữa tiệc gia đình vào dịp cuối tuần. Mực sau khi chiên vàng, mực ăn kèm với nước xốt làm từ nước cốt trái me, sả, ớt bằm, tương ớt…càng thêm thú vị. Khi chọn mực một nắng, nên chọn những con bên ngoài khô ráo, bên trong thịt mực vẫn còn tươi và dày thịt. Mực một nắng ngon nhất sẽ giữ được độ tươi, thịt trắng thơm và dẻo sau khi chế biến. Khi mua về, nếu chưa chế biến ngay, hãy bảo quản mực một nắng trong tủ lạnh để bảo đảm mực vẫn còn tươi ngon trước khi chế biến.

Nhờ hưởng được tinh túy của đất trời mà mực một nắng ở Phan Thiết rất thơm ngon. Ở Nha Trang, mực một nắng cũng bày bán đầy chợ, Côn Đảo, Cù Lao Chàm, Phú Quốc… cũng là những nơi nổi tiếng về mực một nắng dập dìu trên bến dưới thuyền nhưng đều không ngon bằng. Có lẽ do thấm cái nắng gió của biển khơi mà mực Phan Thiết bao giờ cũng thơm ngon ngút ngàn. Đây là lí do lí giải tại sao khi ăn mực tại địa phương thì ngon, nhưng khi mua tại một số cửa hàng ở nơi khác lại không ngon bằng, xứng danh với hải sản “độc” của nước ta nói chung và của Phan Thiết nói riêng.

Người ta thường nói, đến Phan Thiết mà không ăn mực một nắng xem như hoài công. Mực một nắng cũng có thể là món quà tặng đặc sản dành người thân sau mỗi chuyến đi xa. Du khách trong và ngoài nước mỗi khi đến Phan Thiết – Bình Thuận đều không thể bỏ qua món ăn đặc biệt này. Thưởng thức mực một nắng tươi, du khách sẽ cảm nhận được cái nắng, cái gió và vị mặn của vùng biển nơi đây.

Vân Khuê