Lebanon kêu gọi Mỹ giúp đỡ chấm dứt giao tranh

Hai ngày qua Israel liên tục không kích hơn 1.500 mục tiêu trên địa bàn miền Nam Lebanon khiến 569 người thiệt mạng và 1.835 người bị thương. Ngày 24.9, Hezbollah thông báo chỉ huy lực lượng tên lửa Ibrahim Qubaisi đã thiệt mạng trong không kích. Giao tranh buộc nhiều quốc gia phải khuyến cáo công dân nước mình mau chóng rời khỏi Lebanon.

Quân đội Israel thừa nhận họ đang tiến hành tấn công quy mô lớn. Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant tuyên bố: “Hezbollah đã phải chịu hàng loạt đòn giáng vào bộ chỉ huy và kiểm soát, đội ngũ chiến binh và phương tiện chiến đấu. Đây đều là những đòn giáng nghiêm trọng”.

Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc chuẩn bị nhóm họp vào ngày 25.9 để bàn luận vấn đề này. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres kêu gọi: “Lebanon đang ở trên bờ vực. Người dân Lebanon, Israel cũng như người dân thế giới không thể chịu được hậu quả nếu Lebanon biến thành Dải Gaza khác”. Tổng thống Mỹ Joe Biden tại cuộc họp Đại hội đồng lên tiếng trấn an: “Chiến tranh toàn diện không có lợi cho bất cứ ai. Ngay cả khi tình hình leo thang, giải pháp ngoại giao vẫn có thể thực hiện”.

Trong sự kiện do Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế tổ chức, Ngoại trưởng Lebanon Abdallah Bou Habib nhận xét lời trấn an từ Tổng thống Biden không mạnh mẽ và không hứa hẹn. Ông khẳng định Mỹ là quốc gia duy nhất tạo ra khác biệt thực sự ở Trung Đông, đủ sức giúp đỡ Lebanon.

Mỹ với tư cách đồng minh lâu năm và quốc gia cung cấp vũ khí hàng đầu của Israel quả thực cho tiếng nói nhất định với quốc gia Trung Đông này. Tuy nhiên thời gian qua chính quyền cực hữu của Thủ tướng Benjamin Netanyahu nhiều lần phớt lờ lời kêu gọi kiềm chế từ Tổng thống Biden, phát động chiến dịch tấn công mạnh mẽ Gaza lẫn Lebanon. Dự kiến Thủ tướng Lebanon sẽ gặp giới chức Mỹ vào 2 ngày tới.

Iran sẵn sàng hợp tác phá vỡ thế bế tắc hạt nhân

Giữa lúc tình hình khu vực vô cùng căng thẳng, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian tuyên bố sẵn sàng hợp tác nhằm chấm dứt căng thẳng hạt nhân với phương Tây và mở ra “kỷ nguyên mới”, đổi lại Mỹ nới lỏng trừng phạt.

Iran vốn có thỏa thuận hạt nhân ký kết năm 2015 với các cường quốc toàn cầu. Nhưng vào năm 2018 Mỹ rút khỏi thỏa thuận rồi tái áp đặt hàng loạt trừng phạt. Iran đáp trả bằng cách từ bỏ dần từng cam kết về kiểm soát chương trình phát triển hạt nhân. Năm 2021, Mỹ - Iran bắt đầu đàm phán gián tiếp thông qua Liên minh châu Âu (EU) nhằm khôi phục thỏa thuận nhưng nỗ lực đối thoại rất nhanh rơi vào bế tắc.

Chưa rõ thiện chí vừa được Tổng thống Pezeshkian thể hiện có tác động ra sao đến nỗ lực khôi phục thỏa thuận hạt nhân, cũng như nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng Trung Đông hiện tại. Ông kêu gọi cộng đồng quốc tế cần đảm bảo đạt được lệnh ngừng bắn vĩnh viễn ở Gaza và chấm dứt hành động quân sự của Israel tại Lebanon.