Làm sao để giá mớ rau, cọng hành... không tăng vọt khi địa phương có dịch?

Quyết định giãn cách xã hội toàn thành phố 15 ngày theo Chỉ thị 16 từ ngày 9.7 để phòng chống dịch bệnh COVID-19 khiến nhiều người dân TP.HCM lo ngại thiếu thực phẩm, dẫn đến tình trạng người dân mua gom thực phẩm tích trữ tăng đột biến. Điều này đang tạo cơ hội cho giới tiểu thương lợi dụng đẩy giá tăng vọt so với ngày thường.

Trong những ngày giãn cách xã hội để phòng dịch thì việc phân phối hàng hóa một cách đầy đủ, hợp lý và an toàn đến các chợ, siêu thị, trung tâm thương mại… đang là một bài toán với các cơ quan quản lý từ trung ương đến địa phương.

Trao đổi với PV Một Thế Giới về việc phân phối, tổ chức hàng hóa khi địa phương có dịch COVID-19, chuyên gia kinh tế thương mại - ông Vũ Vinh Phú cho rằng: Khi có phát sinh dịch ở một số chợ, siêu thị buộc các doanh nghiệp, các chợ phải đóng cửa phần lớn gây ra sức ép phục vụ dồn về các siêu thị còn lại ở thành phố. Trên thực tế hệ thống siêu thị, trung tâm thương mại chỉ mới đảm nhiệm 20% doanh số bán lẻ, còn chỉ phục vụ được 10% hàng thực phẩm tươi sống thiết yếu, 90% nhóm hàng này là do các chợ, cửa hàng tạp hóa, siêu thị mini đảm nhiệm.

Trước sức ép trên, TP.HCM đã có nhiều cố gắng chỉ đạo hệ thống phân phối bán buôn bán lẻ phục vụ người dân. Tuy nhiên vì lực có hạn, sự chuẩn bị để đón đợt dịch bùng phát lớn chưa được đầy đủ khiến việc điều hành tổ chức nguồn hàng, gắn kết chuỗi sản xuất phân phối, tổ chức bán ra cho người tiêu dùng... còn lúng túng. Từ đó dẫn tới hàng hóa có nơi bị thiếu cục bộ, nguồn cung đứt gãy, giá cả những mặt hàng có thời điểm tăng đột biến.

Vị chuyên gia này cho rằng qua 1 tuần thực hiên chỉ thị 16, TP.HCM cần rút ra những bài học về tổ chức tốt, hiệu quả hệ thống phân phối của mình bao gồm các chợ dân sinh, chợ đầu mối hệ thống siêu thị trung tâm thương mại siêu thị mini...

Theo đó, điều đầu tiên khi có dịch, các địa phương cần tổ chức nguồn hàng cho hệ thống phân phối thành phố, phải đảm bảo liên tục đều đặn không đứt gãy bởi những trở ngại của việc phòng chống dịch trên các cung đường vận chuyển đến thành phố, tạo những luồng xanh vận chuyển liên tục hàng hóa đáp ứng kịp thời nhu cầu tiêu dùng của người dân.

"Việc này cần có sự phối hợp của các ngành giao thông vận tải, các địa phương cung ứng hàng cho thành phố, công an, y tế quản lý thị trường, chắc chắn phải có một tổ chức chỉ huy thống nhất để giải quyết kịp thời những vướng mắc phát sinh hàng ngày hàng giờ. Có như vậy hàng hóa đến thành phố sẽ không bị đứt đoạn, tạo ra tâm lý ổn định khi mua hàng của người tiêu dùng và giá cả sẽ không có những đột biến lớn", ông Phú nhìn nhận.

Ngoài ra cần dự trữ ở khâu lưu thông, với sức mua và khối lượng tiêu thụ lớn hàng ngày thì hệ thống bán lẻ phải có số lượng dự trữ hàng hóa nhất định, nhất là các mặt hàng thiết yếu. Dù dự trữ ở chợ đầu mối hay kho hàng ở các đơn vị bán lẻ thì sẽ giúp nguồn cung không bị đứt quãng như những ngày qua ở TP.HCM.

Cùng với đó, theo vị chuyên gia này, đây cũng là bài học về công tác quản lý thị trường trong khi có dịch. Các lực lượng công an kinh tế, công an giao thông quản lý thị trường tài chính giá cả cần có sự phối hợp đồng bộ trong việc tổ chức kiểm tra, kiểm soát thị trường có trọng tâm trọng điểm, xử lý nghiêm những hành vi vi phạm đầu cơ tăng giá lợi dụng khi có dịch để kiếm chác lợi nhuận một cách phi pháp.

"Nói tóm lại, TP.HCM, Hà Nội cũng như các tỉnh thành khác khi có dịch phát sinh cần nắm vững những nguyên tắc định hướng quan trọng để tổ chức tốt hệ thống phân phối của địa phương nhằm phục vụ người tiêu dùng một cách chắc chắn trong bất kể tình huống nào xảy ra trên các địa bàn, đó là: khơi thông nguồn hàng, tổ chức lại hệ thống phân phối, tăng cường dự trữ hàng hóa, kiểm soát quản lý thị trường.

"Làm được những vấn đề trên chắc chắn các địa phương có dịch sẽ làm tốt nhiệm vụ vừa phát triển kinh tế phục vụ đời sống người dân và chống dịch, đúng như sự chỉ đạo của chính phủ đối với công tác chống dịch COVID-19", vị chuyên gia này cho hay.

“Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ”